زنان قوی افغان مجبور اند پنهان شوند
۱۳۹۹ اسفند ۱۵, جمعه
ماریا اکرمی، فعال امور زنان، در یک محل امن به گونه پنهانی زندگی می کند. او رئیس شبکه زنان افغان (AWN) است. این شبکه یک سازمان غیر دولتی است که از چندین سال به این طرف برای تقویت زنان و سهمگیری برابر آنها در جامعه افغانی تلاش می کند. خانم اکرمی در صحبتی با دویچه وله گفت: «می دانم در لیست کسانی قرار دارم که باید کشته شوند.»
این فعال زن در ماه های اخیر چند بار پیام های تهدید آمیز دریافت کرده است. «ما وضعیت هراسناکی داریم. شمار زیادی از زنان فعال در شبکه های ما، دیگر از خانه های خود بیرون نمی آیند و روحیه خود را کاملاً از دست داده اند. پس از آنچه دیروز در جلال آباد اتفاق افتاد، من نیز درمانده و مأیوس شده ام.»
به روز سه شنبه تاریخ ۲ مارچ، مرسل وحیدی، سعدیه سادات و شهناز رؤوفی که برای تلویزیون خصوصی انعکاس کار می کردند، در جلال آباد به قتل رسیدند. آنها در روز روشن به روی جاده زمانی هدف گلوله باری از سوی دو مرد مسلح قرار گرفتند که از کار به خانه های خود می رفتند.
شهر جلال آباد، مرکز ولایت ننگرهار، حدود ۲۴۰ هزار نفر جمعیت دارد. پولیس این ولایت بعداً گفت که یکی از حمله کنندگان احتمالی بازداشت شده و به این عمل خود اعتراف کرده است. به قول پولیس این مرد گفته است که عضو گروه طالبان است. ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان این اظهارات را رد کرده است.
ترس از دست دادن دست‌آوردها
محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان این عمل را محکوم کرد. دفتر اشرف غنی گفت: «این چنین حملات بالای هموطنان ما، به خصوص زنان، در مغایرت با تعالیم اسلام، فرهنگ افغانی و روحیه آزادی قرار دارد. این حملات بحران کنونی را دشوارتر و جنگ را طولانی تر می سازد.»
مرتبط: ترورهای هدفمند؛ خبرنگاران افغان در «فضای ترس» کار می‌کنند
اندکی پس از آن ملیشه های «دولت اسلامی» یا «داعش» مسئولیت قتل این زنان را به دوش گرفت. در یک اعلامیه این گروه تروریستی گفته شد که جنگجویان «دولت اسلامی» خبرنگاران زن را «که برای رسانه وفادار به حکومت مرتد افغانستان کار می کردند» کشته اند.
گروه تروریستی «دولت اسلامی» قبلاً در ماه دسمبر نیز مسئولیت قتل ملاله میوند مجلی ۲۶ ساله تلویزیون انعکاس را به دوش گرفته بود. مادر ملاله میوند یکی از فعالان زن بود، که پنج سال پیش به ضرب گلوله کشته شد. پس از قتل مادر ملاله میوند، تا پایان سال گذشته میلادی، وضعیت فعالان و خبرنگاران مانند ماه های اخیر خراب نبود.دست آوردها در بخش حقوق زنان به شمول فعالیت‌های اجتماعی و رسانه‌ای آنها از جمله در نتیجه تلاش های فعالان زن، مانند ماریا اکرمی، بدست آمد که حالا شاهد آن اند که افراط گرایان چگونه می خواهند این دستاورد ها را با خشونت نابود کنند. اکرمی به دویچه وله گفت: «جامعه جهانی نباید تنها تماشاگر این وضعیت باشد. ما به حمایت نیاز داریم. این موج خشونت بی رحمانه در برابر زنان بی سابقه و شرم آور است.» خانم اکرمی نیز به صورت دقیق نمی داند که چه کسی در عقب این موج سوءقصد ها قرار دارد.
در افغانستان شمار زیاد گروه ها و تندروان مسلح وجود دارند. آغاز مذاکرات صلح میان حکومت افغانستان و طالبان تندرو در سپتمبر ۲۰۲۰ نیز هیچ بهبودی را در پی نداشت، بلکه برعکس آن اتفاق افتاد.
مهاجرت کارمندان رسانه ها و فعالان
به اساس گزارش یوناما، که به تاریخ ۱۵ فبروری به نشر رسید، از سپتمبر ۲۰۲۰ تا فبروری ۲۰۲۱ جمعاً ۱۱ خبرنگار و فعالان حقوق بشر توسط تندروان در افغانستان کشته شدند. در گزارش گفته شده بود که این قتل های هدفمند انتظارات تمام جامعه از روند صلح را کاسته است. دیبورا لاینز، فرستاده خاص دبیر کل سازمان ملل متحد برای افغانستان گفت: «صدای حامیان حقوق بشر و کارمندان رسانه ها باید بیشتر از هر زمان دیگری شنیده شود. اما در عوض این صدا ها خاموش ساخته می شوند.» به قول وی این وضعیت، خودسانسوری و فرار چنین افراد را در پی دارد. او افزوده است که شمار زیادی از خبرنگاران و فعالان مجبور به ترک وطن شان شده اند. انیسه شهید، خبرنگار شبکه طلوع نیوز در ماه فبروری در صحبتی با دویچه وله گفت: «حکومت هیچ کاری برای ما انجام نداده است.» این خبرنگار ۳۴ ساله در جولای ۲۰۲۰، به خاطر گزارشدهی شجاعانه اش در جریان پاندمی کرونا در افغانستان، مورد تقدیر سازمان خبرنگاران بدون مرز قرار گرفت.
اکنون او نگران آزادی مطبوعات در کشورش است. همکارش یما سیاوش، یکی از معروف ترین مجریان تلویزیون در افغانستان، به تاریخ ۷ نوامبر سال گذشته در نتیجه انفجار یک بمب جاسازی شده در موتر کشته شد. انیسه شهید نیز در ماه های اخیر به مرگ تهدید شده است. او می گوید: «وضعیت تا حدی وخیم است که هر روز می توان انتظار مرگ خود را داشت.»
شبنم فون هاین / ص.ا، ع.ف