سفر رئیس صلیب سرخ به ایران و گفتگو در مورد مهاجران افغان
۱۴۰۱ اردیبهشت ۲۰, سه‌شنبه
رابرت ماردینی، رئیس کمیته بین‌المللی صلیب سرخ پس از دو روز گفتگو با مقامات ایرانی در تهران، روز دوشنبه به خبرگزاری فرانسه گفت: «افغانستان در گفتگوها بسیار مطرح شد، به ویژه در پی تحولات اخیر که در ماه آگست در پی تغییر نظام این کشور شاهد بودیم.» ماردینی اضافه کرد: «مذاکرات مثبت بود. ما چشم به چشم صحبت کردیم.»
به گزارش "ایرنا"، خبرگزاری دولتی ایران، از زمانی که طالبان قدرت را در افغانستان دوباره تصرف کرده اند، بیش از یک میلیون افغان به ایران مهاجر شده اند.
مرتبط: در نشستی چندجانبه راجع به وضعیت مهاجران افغان در کشورهای همسایه بحث می‌شود
هرچند اکثر این مهاجران به هدف ماندن در ایران به این کشور رفته اند، اما شماری برای مراجعه به نمایندگی‌های قونسلی کشورهای دیگر به ایران رفته اند و می‌گویند با مشکل تمدید ویزا مواجه شده اند.
موسی، یکی از این مهاجران است که بیش از هشت ماه قبل، پس از به قدرت رسیدن مجدد طالبان در افغانستان به ایران گریخت. او می‌گوید: «من هشت ماه می‌شود که از آلمان تاییدیه پذیرش دارم. هفت ماه قبل به ایران آمدم و درخواست ویزا را به سفارت آلمان دادم. سفارت آلمان تمام اسنادم را دریافت کرده و من منتظر تماس شان هستم، اما متاسفانه هیچ خبری نداده اند و من اینجا بی سرنوشت مانده ام. وقت ویزایم در ایران تمام شده و مقامات ایرانی آن را دوباره تمدید نمی‌کنند.»
هنوز هم روزانه هزاران افغان سعی می‌کنند برای یافتن کار یا به امید رفتن به سوی اروپا و گرفتن پناهندگی، خودشان را به ایران برسانند. در عین زمان، آمار طالبان نشان می‌دهد که هزاران مهاجر افغان از ایران اخراج می‌شوند.
به گفته وزارت امور خارجه ایران، این کشور اکنون میزبان پنج میلیون مهاجر افغان است. این مهاجران شکایت دارند که وضعیت شان روز به روز دشوارتر می‌شود و بسیاری از ابتدایی‌ترین حقوق بشری برخوردار نیستند.
محمد، یک مهاجر افغان است که با مادر و پنج خواهرش از دو و نیم سال پیش در ایران زندگی می‌کند، می‌گوید: »با اینکه ما به صورت قانونی اینجا ثبت هستیم، اجازه داشتن یک حساب بانکی را نداریم. من بارها تلاش کردم، اما برایم حساب بانکی باز نکردند.«
این خانواده پس از آنکه پدرشان در یک حمله هدفمندانه طالبان در افغانستان زخمی شد، به ایران گریختند. پدر محمد در ایران پناهندگی به دست نیاورد و به آلمان گریخت. او همزمان با به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، در آلمان به عنوان مهاجر قبول شد و درخواست الحاق خانوادگی داد.
محمد می‌گوید چهار ماه قبل بالاخره از سفارت آلمان وقت ملاقات دریافت کردند و اسنادشان را ارائه نمودند، اما تاکنون ویزای شان تایید نشده است: «فقط باید منتظر باشیم. هر روز ما در انتظار دریافت تماس از سفارت آلمان می‌گذرد.» او می‌افزاید: «هرچه تعداد مهاجران افغان در ایرانی بیشتر می‌شود، وضع برای آوارگان افغان در ایران روز به روز بدتر می‌شود.»
به گفته محمد، کودکان این خانواده با وجود اینکه شامل روند سرشماری اتباع بیگانه هستند، اجازه رفتن به مکتب را ندارند و از حقوق به شمول خدمات صحی نیز برخوردار نیستند.
مرتبط: اعتراضات علیه ایران و نگرانی از توقف خدمات قونسلی در افغانستان
ماردینی گفت که کمیته بین‌المللی صلیب سرخ با هلال احمر ایران راه‌‌های "ارائه خدمات صحی حیاتی به مهاجران و پناهندگان افغان" را مورد بحث قرار داده است. او افزود: «ما این کار را در زمان همه گیری کرونا نیز انجام دادیم و هلال احمر ایران با حمایت ما توانست خدمات واکسیناسیون را به مهاجران افغان ارائه کند.»
ماردینی اضافه کرد که در ایران در مورد اوضاع یمن، سوریه، اثرات منازعات مسلحانه و همچنین تغییرات اقلیمی در این کشورها گفتگو کرده است.
به تازگی ایران سرشماری مهاجران افغان را شروع کرده است. محمد صادق، یک مهاجر افغان که از چندین سال به این سو در ایران زندگی می‌کند، به مهاجرنیوز گفت که ایران از یک هفته قبل محدودیت‌های بیشتری برای آوارگان افغان وضع کرده تا به اداره سرشماری اتباع بیگانه مراجعه کند: «ایران همیشه از مهاجران افغان به عنوان اهرم فشار بر سازمان ملل استفاده می‌کند و با ارائه فهرست و آمار درخواست کمک مالی می‌کند. آنها هم چون وضع افغانستان و پذیرش مهاجران افغان در کشورهای اروپایی خوب نیست، به ایران پول می‌دهند که دردی از مهاجران افغان را دوا نمی‌کند.»
مرتبط: ایران سرشماری مهاجران افغانستان را آغاز کرد
صادق می‌افزاید که اینگونه سفرها مشکل مهاجران افغان را حل نمی‌کند: «مهاجران برای ایران فقط یک امتیاز هستند. این طور نیست که مثل کشورهای اروپایی، مهاجران حمایت مالی دریافت کرده و یا بیمه صحی داشته باشند. ایران فقط اجازه ماندن می‌دهد و برای ارائه خدمات اقامتی نیز ماهیانه پول می‌گیرد.»
او می‌گوید: «ایران همه روزه هزاران مهاجر افغان را با وجود اوضاع امنیتی بحرانی و بشری در افغانستان بازداشت کرده و اخراج می‌کند». او اضافه می‌کند: «این روند از دهه‌ها پیش تاکنون جریان داشته و به یک امر عادی برای مقامات ایرانی تبدیل شده است.»
اما مقام‌های ایرانی می‌گویند تنها کسانی را اخراج می کنند که غیرقانونی وارد این کشور شده و اسناد قانونی اقامت ندارند. آمار آژانس مهاجرت سازمان ملل متحد می‌رساند که در میان اخراج شدگان، کودکان بدون همراه، بیماران و افراد سالخورده نیز هستند.
اخیرا نشر ویدیوهای بدرفتاری با آوارگان افغان در ایران بحث برانگیز شد؛ تا جایی که معترضان به سفارت ایران در کابل و قنسولگری‌های این کشور در برخی ولایات حمله کردند. دو کشور سفیران یکدیگر را احضار کرده و رسماً شکایت نمودند. تهران اخیرا میزبان وزیر امور مهاجرین اداره طالبان بود.