«شباهت خارجی‌ستیزی ۲۵ سال پیش با وضعیت فعلی آلمان»
۱۳۹۷ خرداد ۸, سه‌شنبه
"خارجی ها خارج شوید!" این شعار خارجی ستیزانه در آغاز دهه ۱۹۹۰ در بسیاری مناطق آلمان طنین انداز بود. عوامل آن متنوع بود. در شرق کشور، در مناطق جمهوری دموکراتیک آلمان سابق یا "دی دی آر"، بعد از وحدت مجدد آلمان اقتصاد رهبری شده دولتی فروپاشید. میلیون‌ها نفر بیکار شدند و احساس می کردند که شهروندان درجه دوم هستند. آنها به سادگی «خارجی‌ها» را مقصر این وضعیت خوانده و آنها را نشانه گرفتند.
در ماه آگست سال ۱۹۹۲ محاصره خشونت‌آمیز خانه‌هایی در شهر روستوک که ویتنامی‌ها در آن زندگی می‌کردند، به سرخط خبرهای داغ در سطح جهان تبدیل شد.
۹ ماه بعدتر، در شهر غربی زولینگن در ایالت نوردراین وستفالن، یک منزل به آتش کشیده شد که در میان شعله‌های آن، پنج دختر و زن ترک‌تبار جان باختند. خوردسال‌ترین این قربانیان سایمه گِنچ چهار ساله و بزرگ‌‌سال‌ترین آنها گورسون اینچه ۲۷ ساله بود. هاتیشه گِنچ ۱۸ ساله، گلستان اوزتورک ۱۲ ساله و هولیا گِنچ نه ساله دیگر قربانیان بودند.
این تراژیدی یک حادثه تصادفی ناگوار نبود، بلکه راستگرایان افراطی عامل آن بودند که با استفاده از تاریکی شب، هدفمندانه منزل آنها را به آتش کشیدند.
سه روز پیش از آن پارلمان قانون پناهندگی را تشدید کرده بود
تراژیدی زولینگن سه روز پس از محدود کردن شدید قانون پناهندگی توسط پارلمان فدرال آلمان رخ داد. ائتلافی از احزاب محافظه کار دموکرات مسیحی/سوسیال مسیحی و حزب دموکرات‌های آزاد با حمایت حزب اپوزیسیون سوسیال دموکرات به خاطر تشدید قانون پناهندگی، قانون اساسی را تغییر دادند. تا آن زمان بر اساس ماده ۱۶، حق نامحدود پناهندگی اعتبار داشت. بالغو این ماده، در واقع پارلمان در برابر شمار رو به افزایش متقاضیان پناهندگی در دهه ۱۹۸۰ واکنش نشان داد.
شمار پناهجویان مدت ها زیر ۱۰۰ هزار نفر قرار داشت. تقریباً ۲۰۰ هزار تقاضا در سال ۱۹۹۰ صورت گرفته بود و دو سال بعدتر این رقم با ۴۳۸ هزار و ۱۹۱ تقاضا دو برابر افزایش یافت. در آن زمان احزاب افراط گرای دست راستی مانند «جمهوری خواهان» در غرب آلمان نیز در انتخابات بسیار موفق بودند. آنها در سال ۱۹۹۲ در ایالت از نظر اقتصادی قوی بادن وورتمبرگ بهترین نتیجه شان را به دست آوردند و در شرق حزب ناسیونال دموکراتیک آلمان (ان پی دی) بعدها به پارلمان های ایالتی راه یافت.
انیته کاهانه: فضا "زهرآگین" بود
انیته کاهانه، مسئول بخش مبارزه علیه نژادگرایی در "بنیاد امادئو انتونیو" در برلین، شباهت‌های میان فضای انفجاری ۲۵ سال پیش و وضعیت امروزی مشاهده می‌کند. از دید او این سوال که چه تعداد پناهجویان می‌توانند به آلمان بیایند، با این مساله مرتبط ساخته می‌شود که «آیا قبلاَ جامعه بسیار زیاد تحت تاثیر بیگانگان قرار نگرفته است؟» او می‌گوید که همین درهم آمیختن مسایل و این واقعیت که مهاجران و پناهجویان انسان‌های بیگانه تلقی می‌شوند، «فضا را بسیار زهرآگین کرده بود.»
همین فضای زهرآگین بود که چند هفته بعد از وحدت مجدد آلمان، جان امادئو انتونیو را گرفت که فعلاَ بنیادی به نام او وجود دارد. امادئو انتونیو که از آنگولا آمده بود، در ماه نوامبر سال ۱۹۹۰ توسط یک باند راست گرای افراطی نوجوانان در منطقه "ابرسوالده" برلین با ضربات رکت تنیس از پا درآمد. پنج تن از عاملین قتل او به چهار سال زندان محکوم شدند و بعضی از آنها با مجازات تعلیقی رها شدند.
عاملین آتش سوزی به صورت جدی مجازات شدند
اما قاضی‌ها با عاملین آتش سوزی زولینگن به مراتب جدی‌تر برخورد کردند. عاملان این حادثه که از ۱۶ تا ۲۳ سان سن داشتند، در سال ۱۹۹۵ به دلیل پنج فقره قتل و ۱۴ مورد تلاش به قتل و همچنین آتش سوزی به ۱۰ تا ۱۵ سال زندان محکوم شدند.
راینر بروسوف وکیل مدافع خانواده گِنچ در آن زمان گفته بود: "زولینگن به عنوان نقطه اوج خارجی ستیزی در کتاب‌های درسی تاریخ ثبت خواهد شد."
انیته کاهانه، رئیس "بنیاد امادئو انتونیو" می‌گوید خیلی خوشحال می‌بود اگر سیاست حق پناهندگی در قانون اساسی ۱۹۹۳ دست ناخورد می‌ماند.
مارسل فورستناو/ ح. م.