غنی: تحصیلات عالی افغانستان نیازمند تغییر و تحول است
۱۳۹۶ مرداد ۲۶, پنجشنبه
سال جدید تحصیلی افغانستان آغاز شد. هزاران جوانی که پس از سپری کردن امتحان کانکور به دانشگاه‌ها راه یافته‌اند، سال جدید تحصیلی را آغاز می‌کنند. رئیس جمهور غنی روز پنجشنبه به دانشگاه کابل رفت و از محصلین جدیدالشمول خواست تا به مسئولیت‌های شان در قبال افغانستان عمل کنند.
رئیس جمهور غنی گفت: «اگر پوهنتون‌ها را مرکز جدل‌های کوتاه مدت و موج آسا بسازید، شمار رسالت تاریخی تان را از دست می‌دهید. اگر پوهنتون‌ها را مرکز ایجاد فکر مثبت و سازنده بسازید شما رسالت تان را انجام خواهید داد.» غنی با اشاره به تنش‌هایی که در دهه دموکراسی به وجود آمد گفت که در آن زمان محصلین خودرا جدا از ملت فکر کردند و پیامد این تنش‌های انتقام‌گیری‌های خونینی بود که بعدها افغانستان تجربه کرد.
مراکز تحصیلی دولتی افغانستان در سال‌های اخیر گاهی شاهد ناآرامی‌ها و برخوردهای قومی و مذهبی بوده است. شماری از محصلین به این نظرند که جریان‌های تندرو و افراط گرا در داخل دانشگاه‌های افغانستان راه باز کرده و در تلاش اند تا با جذب محصلین بیشتر، افراط گرایی را در مراکز تحصیلی ترویج کنند. شعار زنده باد داعش برای نخستین‌بار در دیوار دانشگاه کابل نوشته شد.
آقای غنی تاکید کرد جوانانی که امروز وارد دانشگاه‌ها شده‌اند حق دارند تا "تمام فرضیه‌ها را زیر سوال ببرند." اما هیچگاهی کوشش نکنند که وحدت ملی را از طریق برنامه‌ها نفاق‌افگنانه خدشه دار نمایند.
مرتبط: موفقیت های دلگرم کننده در بخش آموزشی و تحصیلی افغانستان
رئیس جمهور افغانستان تاکید کرد که جوانان باید برای صد سال آینده فکر کنند و مدیریت کشورشان را طوری در دست گیرند که در آن عدالت اجتماعی تامین باشد: «مهمترین وظیفه تان مدیریت پروسه تحول برای ثبات سیاسی، انکشاف پایدار اقتصادی و تحکیم فرهنگ دموکراسی است. این مملکت براساس دیکتاتوری مدیریت شده نمی‌تواند. فکر دیکتاتوری برای ما نیست و در تاریخ ما نتیجه نداده است.»
تحول در تحصیلات عالی
مراکز تحصیلات عالی افغانستان وضعیت خوبی ندارند. شمار اندک استادان سند تحصیلی ماستری و دکترا دارند در حالی که بیشتر آنان تا سطح لیسانس تحصیل کرده‌اند. تکنولوژی مدرن هنوز در دانشگاه‌های افغانستان راه باز نکرده و مواد درسی استادان کهنه‌تر از آن است که تصور می‌شود. رییس جمهور غنی گفت که سیستم تحصیلات عالی جوابگوی ضرورت اقتصاد، سیاست، اداره و خواست‌های نسل کنونی نیست. او تاکید کرد که شیوه تحصیل محصل محور نیست و نمی‌تواند استعدادهای جوانان را شکوفا بسازد.
آقای غنی افزود که تاخیر در تغییر وضعیت تحصیلی در افغانستان فاجعه ملی است و به همین دلیل افغانستان نمی‌تواند معادن خودرا استخراج کند. از سوی دیگر چون دانشگاه‌ها نمی‌توانند مدیر تربیت کنند، همه ساله میلیون‌ها دالر بودجه ملی بدون مصرف باقی می‌ماند. آقای غنی گفت که نصاب تحصیلی افغانستان کهنه است و قابل قبول نیست: «محصلین ما اجماع کامل دارند که نصاب جوابگوی شان نیست. می‌گویند هنوزهم نوت‌هایی را که پدر کلان مرا با آن درس می‌دادند، شما (استادان) فعلا هم درس می‌دهید.»
محصلین به این باورند که دانشگاه‌های افغانستان یا کتاب ندارند و یا استادان با زبان کتاب‌های خارجی آشنا نیستند و نمی‌توانند چپتر‌ها و مواد درسی خودرا با علوم جدید تطابق دهند.
مرتبط: وزارت تحصیلات عالی: به استادان ایرانی و پاکستانی اجازه تدریس نمی‌دهیم
رییس جمهور غنی گفت تصمیم دارد پنج جایزه را برای دانشگاه‌های افغانستان تعیین کند و هرکسی که بتواند بهترین طرح‌ها را برای تغییر نصاب درسی، اعمار لابراتوارها و سایر بخش‌های تحصیلی ارایه کند، مدنظر گرفته می‌شود.
رییس جمهور غنی افزود که پس از این نباید مواد درسی سه نسل پیش برای دانشجویان امروزی تدریس شود: «خداوند رفتگان را ببخشد. حالا ضرورت است تا نصاب تحصیلی ما حداقل ۲۵ سال آینده را جوابگو باشد. هر کسی که چنین طرحی را داشته باشد نظریات شان قابل قدر است و تطبیق نیز خواهد شد.»
وزارت تحصیلات عالی افغانستان هنوز نتوانسته است که استادان جوان را که دارای مدارک تحصیلی ماستری و دکترا هستند در دانشگاه‌ها جذب کند. در سال‌های اخیر بارها این انتقاد مطرح شده است که بیشتر استادانی که در مراکز تحصیلی مصروف تدریس هستند، سالخورده‌اند و توانایی تجدید نصاب تحصیلی را ندارند و زبان دانش امروزی را نمی‌دانند.
ح.س