فعالان مدنی: صلح نباید افغانستان را به عقب برگرداند
۱۳۹۷ بهمن ۲۰, شنبهنشست چهرههای سیاسی با نمایندگان طالبان در مسکو سبب نگرانی در مورد روند صلح شده است. نهادهایی مدنی و فعالان حقوق زن نگران اند که مبادا دست آوردهای ۱۸ سال گذشته در نتیجه معاملات صلح از دست برود.
نهادهای مدنی و فعالان حقوق زن نیز طی نشستی در کابل بر حفظ دست آوردهای ۱۸ سال اخیر تاکید کردند. قانون اساسی افغانستان حقوق برابر زن و مرد را به رسمیت شناخته و در ۱۸ سال گذشته زنان نه تنها از فرصتهای آموزشی و تحصیلی بهرهمند شدند؛ بلکه حضور زنان در نهادهای دولتی نیز افزایش یافته است.
مذاکرات پشت پرده
این نهادها میگویند گفتگوهای صلح از چشم مردم پنهان است و باید همه بدانند که در نتیجه صلح، با چه سرنوشتی روبرو خواهند شد. هرچند شرکت کنندگان نشست مسکو قطعنامهای را نشر کردند، اما جزئیات گفتگوهای زلمی خلیلزاد با طالبان در اختیار مردم قرار نگرفته است.
حمیرا ثاقب فعال حقوق زن روز شنبه در حالی که اعلامیه مشترک نهادهای مدنی را میخواند گفت: «تضمین دست آوردهای یک و نیم دهه پسین مردم افغانستان در مذاکرات صلح، از طریق حضور فعال جامعه مدنی و زنان در روند مذاکرات صلح امکان پذیر است.»
در نشست مسکو که در آن شماری از چهرههای سیاسی و نمایندگان طالبان حضور داشتند، در میان حدود ۴۰ مرد تنها دو زن اشتراک داشت. نهادهای مدنی میگویند بیم دارند که مبادا در نتیجه مذاکرات صلح، حقوق زنان و آزادیهای مدنی معامله شود.
خانم ثاقب تاکید کرد که زنان باید در سطح تصمیمگیری در روند صلح حضور داشته باشند: «حکومت باید براساس پلان عمل ملی برای تطبیق قطعنامه ۱۳۲۵ از حضور و مشارکت زنان در روند صلح عمل نموده و از افزایش نقش فعال در رهبری روند صلح اطمینان دهد.»
نمایندگان طالبان در نشست مسکو گفتهاند که حقوق زن را تنها «در چوکات اسلام» قبول دارند. فعالان حقوق زن میگویند این سخن طالبان گنگ است و طالبان میخواهند یک بار دیگر با برداشتهای سنتی و سخت گیرانه از شریعت، بر زنان محدودیت وضع کند.
فوزیه کوفی نماینده پارلمان که در نشست مسکو حضور داشت روز شنبه در یک نشست خبری گفت که طالبان باید بدانند که افغانستان کنونی افغانستان ۱۸ سال پیش نیست: «جامعه مدنی و فعالان حقوق بشر باید در گفتگوها شامل باشند و باید مطمین شویم که دیگر به عقب بر نمیگردیم.»
عبدالله احمدی فعال جامعه مدنی در این نشست تاکید کرد که تمام دست آوردهای مردم افغانستان در عرصه حقوق بشر باید در گفتگوهای صلح احترام شوند: «در موافقتنامه صلح باید واضح شود که طرفها از ارزشهای مدنی حمایت و حفاظت میکنند. بعد از توافق صلح باید تمامی کنوانسیونهای حقوق بشری احترام شوند.»
لویه جرگه؟
در همین حال حامد کرزی رئیس جمهور پیشین افغانستان که ریاست نشست مسکو را به عهده داشت، لویه جرگه را راهی برای حل مشکلات کنونی افغانستان عنوان کرده است. آقای کرزی در گفتگو با خبرگزاری روسی "سپوتنیک" گفته است: «لویه جرگه مرجع اصلی مردم افغانستان در حالات مشکل و اضطراری است و در حالتی که افغانستان است این بهترین راه بیرون رفت از مشکلات جاری کشور است، البته موقعش باید سنجیده شود.»
اما حکومت افغانستان بر برگزاری انتخابات تاکید دارد. حکومت یک روز پس از نشست مسکو با نشر اعلامیهای این نشست را علمی و سیاسی خواند و گفت که فیصلههای این نشست اجرایی نیست.
حسین همراز