قرارداد نهایی پروژه برق "کاسا یک هزار" امضا می شود
۱۳۹۳ اسفند ۷, پنجشنبهاین قرارداد بین کشورهای قرغیزستان، تاجیکستان، افغانستان و پاکستان امضا می شود. مسئولان شرکت برشنا می گویند همزمان با توافق نامه های تجارتی، مسایل تدارکاتی این پروژه نیز در حال بحث است. تکمیل این پروژه دوسال را در بر خواهد گرفت.
افغانستان برای تطبیق این پروژه به 300 میلیون دالر نیاز دارد. مسئولان برشنا می گویند این مبلغ از سوی بانک جهانی در اختیار دولت افغانستان قرار گرفته و این کشور با کمبود بودجه برای تطبیق این پروژه مواجه نیست. "کاسا یک هزار" پروژه انتقال برق از کشورهای تاجیکستان و قرغیزستان به پاکستان است که از خاک افغانستان عبور می کند.
قرار است لین "کاسا یک هزار" از مسیر سالنگ عبور کند و سپس به کابل وصل شود. میرویس عالمی رئیس تجارتی شرکت برشنا روز چهارشنبه 6 دلو 1393 در گفتگو با دویچه وله گفت: «قرار است در اواسط ماه مارچ مجلسی که در واشنگتن دایر می شود انشاالله این قراردادها به پایان رسیده و در دوسال گذشته این اسناد بررسی شده و در سال 2015 ما شاهد عملی شدن این پروژه می باشیم.»
براساس اظهارات آقای عالمی، کمبود بودجه در کشورهای تاجیکستان، قرغیزستان و پاکستان سبب شده تا امضای قرارداد نهایی این پروژه به تاخیر بیفتد اما او ابراز امیدواری می کند که این کشورها نیز بتوانند هزینه ی تطبیق کاسا یک هزار را فراهم کنند.
ولایاتی که روشن خواهند شد
قرار است با تکمیل پروژه "کاسا یک هزار"، 300 میگاوات برق به ولایات جنوبی افغانستان انتقال داده شود. ولایات میدان وردک، غزنی، زابل، لوگر و شهر گردیز با تکمیل این پروژه روشن خواهند شد. آقای عالمی کار عملی انتقال برق به ولایات جنوبی آغاز شده است: «کار عملی این پروژه از کابل تا ارغنده شروع شده و لین کشی جریان دارد. قرارداد غزنی هم امضا شده و یک سب استیشن در غزنی نیز ساخته خواهد شد. در اوایل فصل بهار کار سب استیشن و انتقال لین به طرف غزنی آغاز می شود.»
قرار است این پروژه به طرف قندهار امتداد می یابد. در حال حاضر تنها شهرهای کابل، هرات، مزارشریف و کندز از برق های وارداتی استفاده می کنند. ولی بیشتر مردم افغانستان هنوز از داشتن انرژی برق محرومند.
اما برق وارداتی نقص هایی نیز دارد. شرکت برشنا می گوید در هفته های اخیر ازبکستان یک سنت در هر کیلووات و ایران دو سنت قیمت برق را افزایش داده اند. این افزایش در قیمت برق، هزینه مصرف انرژی را بلند خواهد برد و هرخانواده افغان که از انرژی وارداتی استفاده می کنند، پول بیشتری برای برق خواهند پرداخت ولی افغانستان هیچ گزینه ای در برابر افزایش نرخ برق ندارد.
مسیر سالنگ یا بامیان؟
ولایات کابل و پروان که از برق وارداتی ازبکستان استفاده می کنند در این شب و روزها در تاریکی به سر می برند. برف کوچ و توفان در ارتفاعات سالنگ ها سبب قطع برق شده و شرکت برشنا می گوید تا زمانی که بارندگی ها قطع نشود، وصل دوباره لین های برق ناممکن است.
در همین حال برخی از کمک کننده ها و شرکت هایی که قرار است پروژه "کاسا یک هزار" را تطبیق کنند و همچنین نمایندگان بامیان در پارلمان گفته اند که انتقال این پروژه از طریق بامیان، خطر کمتری نسبت به مسیر سالنگ دارد و در صورتی که "کاسا یک هزار" از بامیان عبور کند از یک سو خطر قطع برق کمتر است و از سوی دیگر شهر تاریک بامیان روشن خواهد شد.
اما شرکت برشنا می گوید همه قراردادها تکمیل شده و تغییر مسیر این پروژه هزینه و وقت بیشتری کار دارد. آقای عالمی گفت: «ما هم مکلف هستیم که مناطق محروم مانند بامیان و دایکندی را که سال ها محروم مانده اند، برای آن ها کار کنیم. قرار است یک سب استیشن در پروان ساخته شود و از طریق غوربند لین برق به بامیان انتقال داده شود.»
حکومت افغانستان ترجیح داده است تا به جای ساخت بندهای برق، از همسایه های شمالی خود برق بخرد. به باور مسئولان حکومتی، برق وارداتی ارزان تر و کم هزینه تر از تولید برق در داخل این کشور تمام می شود. از سوی دیگر افغانستان توانایی مالی ساخت بندهای بزرگ برق را ندارد و کشورهای کمک کننده نیز تمایلی به ساخت این بندها ندارند و چنین پروژه هایی را تمویل نمی کنند.