مراکز خالی ثبت نام انتخابات؛ چرا مردم تمایل ندارند؟
۱۳۹۷ فروردین ۲۹, چهارشنبه
انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی به تاریخ ۲۸ میزان برگزار می‌شود و کمیسیون انتخابات پروسه ثبت نام را آغاز کرده است اما بسیاری از مردم نمی دانند برای ثبت نام به کجا مراجعه کنند. این انتقاد وجود دارد که آگاهی عامه در کمیسیون انتخابات ضعیف است، تبلیغات و اعلاناتی که مردم را به مراکز ثبت نام سوق دهد در سطح شهر دیده نمی‌شود و حتا آنانی که به انترنت و رسانه‌های همگانی دستری دارند نیز نمی‌دانند که مراکز ثبت نام برای رایدهی کجاست.
در همین حال از مردم خواسته شده است که برای شرکت در انتخابات تذکره‌های خود را در دست داشته باشند چرا که اشتراک آنها در انتخابات در تذکره شان نشان می‌شود.
در پنجمین روز آغاز ثبت نام رای دهندگان، بسیاری مراکز ثبت نام در کابل خالی هستند و تعداد انگشت شماری برای ثبت نام در این مراکز حاضر می‌شوند. احمد خالد یک شهروند افغانستان می‌گوید بازی با رای مردم در انتخابات‌های گذشته دلیل اصلی دلسردی مردم از انتخابات است: «این‌ها چند بار به بهانه دموکراسی مردم را واداشتند که در پروسه انتخابات اشتراک کنند؛ اما نتیجه عکس چیزی شد که انتظار می‌رفت. این دامی است برای به قدرت رسیدن چند دزد و مفسدی که کیسه‌های شان را از ثروت انباشتند.»
به باور این شهروند افغانستان، از شانزده سال پیش تاکنون چندین انتخابات برگزار شده و در هر انتخابات رای مردم را «مسخره» کرده‌اند و آنچه خود خواسته‌اند، انجام داده‌اند: «انتخابات در طول چند دوره ای که برگزار شد، به صورت تاسفباری به سخره گرفته شد. تنها انتخابات نه، بلکه مردم و عزم و اراده آنان را مسخره کردند. من از روی شعور، آگاهی و تجربه تصمیم دارم در انتخابات اشتراک نکنم.»
بی‌باوری به انتخابات
شماری از شهروندان افغانستان به این نظرند که حکومت وحدت ملی محصول تقلب انتخاباتی است و پس از آغاز کار این حکومت، اصلاحاتی به میان نیامد، ناامنی بیشتر شد، هزاران جوان بیکار افغانستان را ترک کردند، حرکت‌های مدنی و صلح‌آمیز به خاک و خون کشیده شدند و رای مردم سرنوشت ساز نبود.
سردار یک باشنده شهر کابل گفت: «کسانی که در انتخابات قبلی اشتراک کردند رایشان چه شد؟ آیا حکومتی که امروز به نام حکومت وحدت ملی شکل گرفته، بر بنیاد رای مردم است؟ حکومتی که در زمانش بیکاری بیداد می‌کند، هر روز شهروندان کشور کشته می‌شوند و هزار مشکل دیگر، اگر وضعیت به این منوال باقی بماند، من در انتخابات شرکت نمی‌کنم.»
به باور سردار، سیاستمداران افغانستان با استفاده از نام دموکراسی با سرنوشت مردم بازی کردند. او می‌گوید در حالی که رهبران سیاسی فکر می‌کنند مردم نادان اند و نمی‌فهمند؛ ولی مردم می‌فهمند و می‌دانند که با سرنوشت آنها بازی شده است.
شهروندان افغانستان می‌گویند خودداری مردم از ثبت نام، به معنای ناآگاهی از اهمیت انتخابات و دموکراسی نیست؛ بلکه مردم در شانزده سال گذشته انتخابات‌ها را تجربه کردند و حالا آگاهانه تصمیم گرفته‌اند که رای ندهند.
بحث اشتراک و عدم اشتراک در انتخابات در شبکه‌های مجازی نیز داغ است. برخی‌ها مردم را تشویق به ثبت نام می‌کنند و به این نظرند که انتخابات و نظام دموکراتیک یگانه راه جلوگیری از جنگ است. ولی برخی دیگر نوشته اند که وقتی مردم به دلیل تهدیدهای امنیتی مطمین نیستند پس از ثبت نام به خانه بر می‌گردند، معلوم است که کسی ثبت نام نمی‌کند.
طرفداران انتخابات
افغان‌هایی که برای انتخابات ثبت نام کرده‌اند به این نظرند که برای تغییر وضعیت کنونی باید مردم ثبت نام کنند و در روز انتخابات رای بدهند. به باور آنها بدیل انتخابات و نظام دموکراتیک جنگ، کشتار ویرانی و تباهی است و مردم افغانستان روزهای بسیار بدی را تجربه کرده‌اند.
بلال احمد یک باشنده شهر کابل می‌گوید شاهد جنگ‌های زیادی در کابل و ولایات بوده که سیاستمداران برای رسیدن به قدرت جنگیده‌اند و برای این که قدرت را تصاحب کنند، از کشتار، ویرانی و چپاول دارایی‌های عامه دریغ نکرده‌اند؛ بنا براین حالا که انتخابات یگانه راه رسیدن به قدرت است باید مردم در آن اشتراک کنند: «وقتی که انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی وجود داشته باشد باید رای بدهیم چون دیگر راه بدیل وجود ندارد. راه بدیل هم شاید جنگ و زور باشد.»
بلال می‌گوید هدفش از ثبت نام انتخاب نمایندگان شایسته تر برای پارلمان است: «بخاطر این ثبت نام کردم تا کاندیدای مورد نظرم را برش رای بدهم و کسی باشد که برای مردم و منطقه خود خدمت کند. کاندیدایی که من به او رای می دهم، باید یک شخص کارکن باشد.»
مشروعیت انتخابات
نهادهای ناظر انتخاباتی از همین حالا در رابطه با آینده انتخابات نگرانند. سوال اصلی این است که اگر مردم در انتخابات شرکت نکنند و یا شرکت در انتخابات بسیار پایین باشد، در آن صورت پلان کمیسیون انتخابات چیست؟
محمد نعیم اصغری از مسوولان "فیفا" به دویچه وله گفت: «اگر رای دهندگان از ده میلیون کمتر باشد و یا تنها یک میلیون نفر ثبت نام کنند، پلان آینده چی است؟ آیا با یک میلیون رای دهنده انتخابات برگزار می‌کنند؟ پلان دیگر کمیسیون چیست؟»
براساس آمار نهادهای انتخاباتی، ۱۴ میلیون نفر در افغانستان واجد شرایط رایدهی هستند. آقای اصغری گفت که کمیسیون انتخابات نیز پلان مشخصی ندارد که با کاهش رای دهندگان چه باید کرد.
نمایندگان پارلمان افغانستان نیز از نحوه ثبت نام رای دهندگان شکایت دارند. آنها می‌گویند با وجودی که پنج روز از آغاز روند ثبت نام می‌گذرد مردم نمی‌دانند در کجا ثبت نام کنند.
فوزیه کوفی نماینده پارلمان گفت: «با توجه به تقلبی که در انتخابات صورت گرفت، مردم نسبت به این پروسه بی باور است. مردم هم نمی دانند که در کجا و چگونه ثبت نام کنند. این روند اگر چنین پیش برود ضربه کلانی به دموکراسی است.»
عبدالجامع جامع، عضو شورای ولایتی غزنی نیز به دویچه وله گفت که در پنج روز گذشته تنها حدود ۲۰۰ نفر در سراسر این ولایت ثبت نام کرده‌اند. او تاکید کرد که کمیسیون انتخابات در آگاهیدهی به مردم ناکام است.
برخی‌از شهروندان اما تاکید کرده اند که مردم باید ثبت نام کنند زیرا به باور آنها ثبت نام نکردن و رای ندادن همصدایی با طالبان است و اگر مردم ثبت نام نکنند، در واقع هدف طالبان برای تحریم انتخابات و ایجاد ناامنی برآورده می‌شود. در مجموع ۱۴۱۹ مرکز ثبت نام در سراسر افغانستان وجود دارد که گفته می شود حدود یک هزار از این مراکز خارج از کنترول دولت است.
ح. همراز / دویچه وله