مراکش: پاپ فرانسیس، مسلمانان و مهاجران

دراین سفر پاپ فرانسیس بازهم دنیای اسلام مطرح است. هشت هفته پس از یکی از سفرهای قابل توجه پاپ به امارات متحده عربی، او از پادشاهی مراکش دیدن کرد. این کشور افریقای شمالی یک واقعیت اجتماعی متفاوتی را نسبت به امارات عربی در خلیج فارس نشان می دهد. با این حال پاپ فرانسیس در دیدارش از مراکش  روی همزیستی بهتر مسیحیان و مسلمانان تاکید دارد.

دین دولتی در مراکش اسلام است. 99 درصد شهروندان این کشور مسلمان هستند. تیمو گیوزلمنصور، مدیر مرکز رویارویی اسلام - مسیحیت و اسناد و مدارک در فرانکفورت در مورد می گوید که اسلام در مراکش "محافظه کار اما با یک جهت تحمل پذیری" است. در مراکش به مقایسه دیگر کشورهای اسلامی سنی مذهب یک "اسلام مردمی" نقش بازی می کند. او در ادامه می گوید که کاخ سلطنتی مرزهای مذهبی را تعیین می کند، زیرا پادشاه نه تنها حکومت می کند بلکه از منافع مسلمانان نیز باید دفاع کند.

پاپ دوم

خانواده سلطنتی که ادعا می کند ریشه مستقیم خانوادگی با پیامبر اسلام دارد، یک نگرش باز دارد که حسن دوم (1961-1999)، پدر شاه حاکم در سال 1985 این امر را به وضاحت نشان داد. او در ماه آگست سال1985 میزبان اولین پاپ در مراکش بود. این زمانی بود که پاپ یوهانس پاول دوم (1978-2005) از این کشور بازدید کرد.

در کازابلانکا، پاپ به دعوت شاه حسن دوم در برابر 80 هزار شنونده که بیشتر شان مسلمانان و عمدتا جوانان بودند، سخنرانی کرد. چنین یک نگرش باز می توان گفت که تقریبا در هیچ یک کشور دیگری اسلامی وجود نداشت. در آن زمان، پاپ که از پولند بود با احترام زیاد از قرآن نقل قول کرد و در یک سخنرانی اش که زیاد مورد استقبال قرار گرفت از گفتمان میان مسیحیان و مسلمانان سخن گفت و اظهار داشت که این امر "ضروری تر از هر زمانی دیگر" است. سخنرانی پاپ یوهانس پاول دوم در مراکش یکی از سخنرانی های ماندگارش به حساب می آید.

پاپ فرانسیس که 27 ساعت در رباط پایتخت مراکش گذشتانده است، روی نگرش باز شاهی مراکش حساب می کند. از طرف دیگر این بازدید او از مراکش می تواند به عنوان ترویج گفتمان علیه تروریسم به حساب آید. بسیاری از اسلام گرایان جوان که طی ده سال گذشته در اسپانیا و سایر کشورهای اروپای مرکزی، از جمله آلمان، حملات خونینی را انجام دادند، از مراکش بودند. این امر نشان می دهد که جوانان مبنی برآینده شان ناامید اند. از دیر زمانی شاه محمد ششم، از آموزش امامان به نوع دیگر حمایت می کند و نگرش باز و دیگرپذیری را ترویج می دهد.

"فراتر از باورهای عقیدوی"

پاپ کنونی اغلب به کشورهای اسلامی سفر می کند. او به کشورهای ترکیه، بوسنیا هرزگوینا، اردن، مناطق فلسطینی ها، آذربایجان، مصر و اخیرا به امارات متحده عربی سفرهای انجام داده است. برای گیوزلمنصور، دومین نماینده واتیکان چنانچه در یک بیانیه اش در مورد "مذاهب غیر مسیحی" و زندگی باهمی انسان ها بالاتر از مرزهای عقیدوی شان گفت که پاپ شدیدا گفتمان بین مذاهب را ترویج می دهد. گیوزلمنصور می گوید که "او (پاپ) نمی خواهد که بین شرق و غرب خلاء عمیق تر گردد بلکه می خواهد تا انسان ها چون خواهر و برادر با هم مقابل شوند و بنابرین مسئولانه عمل کنند".

پاپ فرانسیس، رهبرکاتولیک های جهان همچنین می خواهد سنت دیرینه پاپ فون آسیس را پیش ببرد. فرانسیس فون آسیس (1182-1226)، از مشهورترین و مقدس ترین شخصیت های عالم مسیحیت و بنیان گذار فرقه فرانسیسکان ها، در سال 1219 در جریان دوران جنگ های صلیبی به مصر سفر کرد تا با سلطان دیدار کند و به ترویج همزیستی مسالمت آمیز ادیان بپردازد.

"چرا آنها این کار را انجام می دهند؟ می خواهند غرق شوند؟"

مطمئنا پاپ در جریان سفر یک و نیم روزه اش، در مورد مهاجرین نیز صحبت می کند. مسیر مهاجرت ها از کشورهای افریقایی به سمت اروپا به تدریج از سواحل لیبیا به مراکش تغییر یافته است، که امروز مسیر اصلی فرارها را برای مهاجرین ساخته است. چندین بار در سال جاری، قایق های پناهجویان در بحیره مدیترانه در برابر سواحل مراکش، واژگون شده اند. آخرین مورد در اواسط ماه می اتفاق افتاد که احتمالا 45 نفر جان های شانرا از دست دادند. زمانیکه در این روز ها برای پاپ مطرح کردند که مقامات در بندر بارسلونا از لنگر انداختن یک قایق پناهجویان جلوگیری کردند، بر اساس گزارش رادیوی واتیکان، پاپ به جواب گفته است که "چرا آنها این کار را انجام می دهند، می خواهند که غرق شود؟"

به گفته گیوزلمنصور، پیام های پاپ به تمام افرادی که می خواهند جهان را کمی بهتر کنند، متوجه است. او در ادامه می گوید که اما هدف کشوری قرار داده می شود که فعلا در آن کشور پاپ حضور دارد و هشداری می تواند به حاکمان کشور باشد، اما این نیز می تواند به عنوان پیامی برای اروپا دیده شود." گیوزلمنصور همچنین به این نظر است که پاپ با توجه به نگرانی های موجود جوانان مبنی بر آینده شان در مراکش، به این نظر است که اروپا "یک ماموریت و یک مسئولیت" دارد.

nka, si (Strack)