مهاجرت بزرگ و فرار مغزها از افغانستان

عبدالله و حمید الله که بیست و چند ساله هستند، هر دو "ساینس" خوانده اند و قصد دارند از کابل و حتا از افغانستان خارج شوند.

عبدالله در مورد این تصمیمش می گوید: «می خواهم به آلمان بروم، آنجا امنیت است وبه ما کمک می کنند. درآنجا امکان کار وجود دارد. ما از اینجا ناامید شده ایم. دولت ما را کمک نمی کند. ترک کشور بهتر از ماندن است».

حمید الله نیز می افزاید: «اگر وضعیت بهتر می بود، ما فرار نمی کردیم. هیچ کس نمی خواهد کشورش را ترک کند. می دانی که کشور آدم مثل، مادر است. وضعیت 90 درصد مردم خراب است. وقتی ما از دانشگاه فارغ التحصیل می شویم، دولت نمی تواند برای ما کار ایجاد کند. این دلیلی است که جوانان کشور را ترک می کنند. یکبار مردن بهتر ازمرگ هرروز است.».

هر دوی با یک قاچاقچی تماس گرفته اند و برای خروج از افغانستان هریک 15 هزار دالر تهیه کرده اند. سفری به ناکجا، سفری که عواقب آن مشخص نیست. آنها قصد دارند از طریق ایران به ترکیه و از آنجا به یونان و بالقان و سرانجام خود را به آلمان برسانند. ریچارد دانسیگر، مسئول دفتر "سازمان بین المللی مهاجران" (IOM)در کابل می گوید: «پوستکنده بگویم، ما با یک خروج بزرگ دسته جمعی مواجه هستیم، اما آمار دقیقی در دست نداریم. ما فقط می دانیم که چه تعداد انسان به اروپا می رسند. ما می دانیم که شمار زیادی تکت بس به مقصد ایران فروخته شده است. ما می دانیم که پروازها به تهران پر مسافران جوان است، در حالی که پروازهای برگشت خالی است. بله این یک مهاجرت گسترده است اما ما شمار افراد را نمی دانیم».

در 9 ماه گذشته سال روان میلادی، حدود 80 هزار پناهجوی افغان درخواست پناهندگی خود را به کشورهای اتحادیه اروپا تحویل دادند؛ به شمول 17 هزار پناهجوی افغان که در آلمان تقاضای پناهندگی کرده اند. بسیاری از آنانی که به آلمان رسیده اند هفته ها و ماه ها در راه بوده اند. سفر آنها به جانب اروپا چندین مرحله را در بر می گیرد، به ویژه به دلیل اینکه برای ادامه سفر باید کار کنند تا مبالغ بیشتری کسب نمایند.

در ارتباط به مهاجرتها فقط یک مورد بیشترروشن می باشد و آنهم اینکه جنگ اخیر کندز دلیل فرار را تشدید کرده است. کندز جایی که نیروهای خارجی بیش از 10 سال در آن پایگاه داشتند، اواخر ماه سپتامبربه مدت چند روزسقوط کرده و تحت کنترول طالبان در آمد. ریچارد دانسیگر با هشدار از تداوم یک دایره خطرناک، می گوید: «ما اطلاعات دقیقی از افزایش شمار پناهجویان داریم. ممکن است حتا تمام کسانی که به اروپا می رسند، بگویند که از کندز هستند. چون اروپا اکنون درباره ازکندز سخن می گوید. {اما} دلایل آن تلفیقی از ناامنی و اقتصاد ضعیف است. یکی از این دور موردسبب تقویت دیگری می شود. اگر یک منطقه ناامن باشد، در آنجا کار نیست. و وقتی کار نباشد، منطقه زمینه ای به افزایش شورشگری می گردد. افزون براین مردم روز تاروز بیشتر متقاعد براین می شوند که گویا آلمان تمام پناهجویان را می پذیرد. افغانستان سرمایه انسانی خود را از دست می دهد. این نشانه ای از کاهش اعتماد مردم به دولت و کشور است. این یک مشکل بسیار شدید می باشد».

دربازار کار افغانستان سالانه حدود 500 هزار نفر نیروی کار جدید وارد می شود؛ اما فقط برای شمار اندکی زمینه کار وجود دارد. خروج نیروهای بین المللی سبب شده تا بسیاری از امکانات کاری از بین بروند.

علاوه براین افزایش خشونت نیز یکی از موانع دیگر در برابر رشد اقتصادی نوپای افغانستان می باشد و این در حالیست که قاچاقبران انسان با تبلیغ از باغ های سرخ و سبز و "بهشت اروپا" را به مردم وعده می دهند.

کسانی که به سوی اروپا راهی شده اند، افراد تحصیلکرده هستند که خروج آنها سبب تضعیف دولت و کشور می شود. بسیاری ازآوارگان افغان اهالی فقیر این کشورهستند و قدرت تحرک زیادی ندارند و رسیدن به آلمان برای آنها ناممکن است. بیش از 800 هزار نفر در داخل کشور بیجا شده اند و تقریبا 2.5 میلیون تن دیگر به کشورهای همسایه، ایران و پاکستان، پناه برده اند.