نوروز از قزاقستان تا آلبانیا؛ جشنی کهن در نکوداشت بهار
جشن کهن نوروز که در گرامیداشت بهار و رستاخیز طبیعت برگزار می شود، دامنی فراخ و سخاوتمند دارد. مردم این جشن را در کشورهای مختلف آسیای میانه، خاورمیانه و حتا در بالقان به نامی یگانه و شیوه های گوناگون پاس می دارند.
کشورهای زیادی در خاورمیانه، آسیای میانه و حتا بالقان نوروز باستانی را جشن می گیرند.این گستره جغرافیایی در سال های اخیر اصطلاحا "حوزه نوروز" نامیده شد.
سازمان یونسکو در سال ۱۳۸۸ نوروز را به عنوان میراث جهانی ثبت کرد. این سازمان گفته است که نوروز قدمتی ۳ هزار ساله دارد و بیش از ۳۰۰ میلیون نفر آن را در سراسر جهان جشن میگیرند. عکس: جشن نوروز در تاجیکستان.
رقص سنتی آسیای میانه در جامه رنگارنگ در کاخ سفید. سال گذشته میشل اوباما، همسر رئیس جمهور امریکا نوروز را در کاخ سفید برگزار کرد.
در افغانستان نوروز رنگ و روی مذهبی نیز دارد. در این روز مردم به زیارت سخی می روند و پرچمی را برافراشته می کنند.
نوروز در افغانستان با آراستگی خانه و منزل، و مهمانی و دیدار دوستان همراه است. بر سر سفره نوروز در افغانستان "هفت میوه" می چینند.
کودکان نیز از شادمانی نوروز بی نصیب نمی مانند. آنها از بزرگترها هدیه "عیدی" دریافت می کنند و به خوشی می پردازند.
کودکان افغان با کمترین امکانات تفریحی، لحظاتی به یادماندنی و شاد را برای خود می آفرینند.
مسابقه "بزکشی" در آسیای میانه و افغانستان رایج است. در ایام نوروز "چاپندازها" با اسب های قوی خود به این بازی کهن می پردازند. عکس: بزکشی نوروزی در قرغزستان.
یک مرد هندی پارسی یا زرتشتی در حال مناجات در بمبئی. پارسی های هند نیز جشن نوروز را پاس می دارند.
در ایران نیز نوروز مهمترین جشن است و دوهفته دوام پیدا می کند. در نوروز ایرانی ها سفره "هفت سین" می چینند؛ هفت خوراکی نیک که نامشان با "سین" آغاز می شود.
"هفت سین" شامل سیب، سبزه، سیر، سمنو، سنجد، سرکه، سماق است. گفته می شود که این "سین" ها باید خوراکی باشند و ریشه گیاهی داشته باشند. برخی "سکه" را جزء "هفت سین" نمی دانند.
ماهی طلایی هرچند نامش با سین شروع نمی شود اما بر سفره "هفت سین" ایرانی ها حضور دارد. در سالهای اخیر، افغان ها نیز ماهی طلایی را به خوان خود افزوده اند.
حاجی فیروز، شخصیت نوروز ایرانی هاست که چهره خود را به نماد زمستان سیاه می کند و به ترانه خوانی در کوچه و برزن می پردازد.
نوروز، جشن رستاخیز طبیعت اگرچه ریشه ای عمیق و کهن در افغانستان دارد، در سال های اخیر از سوی برخی افراطیان مذهبی به این بهانه که بر خلاف اسلام است، تحریم می شود؛ اما مردم این جشن را در افغانستان رنگ و بوی مذهبی داده اند و در مکان های مقدس آن را تجلیل می کنند.