نی: سانسور در رسانههای افغانستان بیداد میکند
۱۳۹۴ شهریور ۲۳, دوشنبهدر این نظرسنجی با 335 تن از خبرنگاران در 25 ولایت افغانستان مصاحبه شده است. "نی" گفته است که نتایج این نظرسنجی نشان میدهند که وضعیت آزادی بیان در افغانستان «به شدت وخیم» است و حکومت باید به تعهداتش برای حفظ و حمایت از آزادی بیان عمل کند.
براساس این نظرسنجی 72 درصد مصاحبه شوندگان گفتهاند که سانسور وجود دارد و آنها وادار میشوند که دست به سانسور بزنند. 14 درصد گفتهاند که گاهگاهی با سانسور مواجه شدهاند در حالی که 13 درصد دیگر گفتهاند که سانسور در افغانستان وجود ندارد.
مسوولان نی میگویند که بیشتر سانسور در کابل پایتخت این کشور بر خبرنگاران اعمال میشود. مجیب خلوتگر رییس موسسه نی روز دوشنبه در یک کنفرانس خبری در کابل گفت: «سانسور در رسانههای افغانستان بیداد میکند. حکومت، زورمندان محلی، مدیران رسانهها، طالبان و افراد ناشناس به ترتیب در سانسور نقش دارند.»
حکومت عامل اصلی سانسور
حکومت افغانستان رسماً در رابطه به نشرخبر، گزارش و سانسور در این عرصه، محدودیتی وضع نکرده است اما نی میگوید اعمال سانسور بر رسانهها به صورت غیرمستقیم از طریق فشار بر مالکان رسانهها و مدیران خبر دررسانههای افغانستان وضع میشود.
نظرسنجی نی نشان میدهد که سانسور بیشتر از سوی حکومت بر خبرنگاران و رسانهها تحمیل میشود. چنانچه 48 درصد از پاسخدهندگان گفتهاند که فشارهای حکومت سبب میشوند تا خبرنگاران دست به سانسور بزنند. این خبرنگاران گفتهاند که حکومت تلاش میکند تا خبرها و گزارشهای مربوط به جنگ و ناامنی در افغانستان نشر نشود.
براساس این نظرسنجی 46 درصد پاسخدهندگان گفتهاند به دلیل تهدیدهای زورمندان محلی دست به سانسور میزنند. این خبرنگاران گفتهاند که زورمندان به شدت مخالف نشر گزارشها از نحوه فعالیتهای شان در ولایات هستند و نمیخواهند خبرنگاران از شکل و شیوه فعالیت آنها در ولایات گزارش تهیه کند.
40 درصد خبرنگاران با خودسانسوری مواجه هستند در حالی که 25 درصد دیگر به دلیل تهدید طالبان وسایر گروههای تروریستی دست به سانسور میزنند. خبرنگاران گفتهاند که طالبان به شدت با نشرآمارتلفات این گروه مخالف است به خصوص آماری که ازسوی حکومت نشرمیشود برای طالبان حساسیت برانگیز است و این گروه برخبرنگاران فشار میآورند تا تنها آماری را از تلفات جنگ نشرکنند که از سوی طالبان تایید میشود.
آقای خلوتگر گفت درصورت ادامه سانسوردر رسانهها، افغانستان با محدودیتهای شدیدی درعرصه چرخش آزاد اطلاعات روبرو خواهد شد: «اگر این وضعیت ادامه یابد، حکومت ما به سوی نظام بسته حرکت خواهد کرد مانند ایران. در چنین نظامی تنها اطلاعات و خبرهایی نشر میشوند که حکومت بخواهد. این میتواند زندگی مردم را با چالشهایی مواجه بسازد.»
خودسانسوری
موسسه نی میگوید خودسانسوری در رسانههای افغانستان آفت نگران کنندهای است که میتواند به آزادی بیان صدمه بزند. این نهاد میگوید در بسیاری موارد مدیران خبر در رسانهها عامل سانسور میشوند و مانع نشرآزاد و بیطرفانه اطلاعات میگردند.
آقای خلوتگر گفت: «40 درصد خبرنگاران با خودسانسوری مواجه هستند. خودسانسوری دو پهلو دارد. یکی این که خبرنگارخود به دلیل ترس و رعب دست به سانسور میزند و پهلوی دیگر این که مدیرخبر نمیخواهد برخی از خبرها نشر شوند.»
نی میگوید برخی از نهادها در داخل حکومت افغانستان از طریق ارعاب و سایر راهها مسئوولان رسانهها را وادار به سانسور میکنند. براساس اظهارات مسئوولان نی، شورای امنیت ملی یکی از این نهادها است ولی مقامهای شورای امنیت پیشتر چنین اتهاماتی را رد کردهاند.