هند و چین؛ از تنش مرزی تا همکاری منطقه یی

قرار است لی کیچیانگ در پایان ماه می به دهلی جدید سفر کند. سلمان خورشید، وزیر خارجۀ هندوستان برای زمینه سازی همین سفر به تأریخ 9 می برای دو روز به پیکنگ می رود.

درگیری های مرزی

خط مرزی میان این دو کشور بزرگ، دارای جمعیت مجموعی 2،6 میلیارد نفر، تا امروز هم به صورت دقیق معلوم نیست.بیشتر از 50 سال پیش، در اکتوبر سال 1962، هندوستان و چین در یک جنگ کوتاه ولی سنگین مرزی درگیر شدند. در آن زمان نیروهای چین تا فاصلۀ زیادی به ایالت آروناچال پرادیش هندوستان پیشروی کردند.

ادعای مالکیت هردو کشور بر برخی از مناطق تا امروز هم ادامه دارد. اینکه هندوستان از سال 1959 تا کنون حکومت بیرون مرزی تبت به رهبری دالایلاما را پناه داده است، خار دیگری در مناسبات میان چین و هند شمرده می شود.

به اساس گزارش مقامات هندی قطعات چینایی در ماه اپریل 19 کیلومتر داخل خاک هندوستان شدند و در شمال شرق کشمیر یک اردوگاه نظامی را ایجاد کردند. هندوستان نخست از تأمل کار گرفت، اما بعداً در نتیجۀ فشار عامه، سربازان خود را به آن منطقه فرستاد. قطعات هردو کشور سه هفتۀ تمام در فاصلۀ 300 متری در برابر هم قرار داشتند. پس از مذاکرات طولانی فرماندهان در محل، و پس از گفتگوها در سطوح بالای دیپلوماتیک، هردو طرف نیروهای خود را عقب کشیدند. هیچ یک از این کشورها علاقمند تشدید کشیدگی ها نبودند.

بهبود مناسبات

با وجود این همه بازی های سیاسی، هردو کشور در عرصۀ اقتصاد روز به روز بهم نزدیکتر می شوند. تجارت دو جانبه میان هند و چین پیوسته رونق بیشتر می گیرد. افزون بر آن هردو کشور در سطح جهانی از همدیگر حمایت می کنند و در برخی از مسایل جهانی، مثلاً در مبارزه علیه تغییر اقلیم، موضعگیری مشترک دارندو

هردو کشور در سال 2006 حتی سال دوستی را آغاز کردند. سلمان خورشید وزیر خارجۀ هندوستان در دیدارش از دویچه وله آلمان در همین ماه اپریل در برلین گفت: "ما (هند و چین) همسایه های خوبی هستیم. ما تأریخ دشواری داشته ایم، اما گذشته را پشت سر گذاشته ایم. ما دست دوستی به همدیگر دراز کرده ایم. ما به این باور استیم که "قرن آسیا" خواهد رسید، که در آن هندوستان و چین با هم کار کنند".

مخمصۀ هند

هندوستان در حال حاضر در شرایط سختی قرار دارد. از جنوری سال روان به این طرف مناسبات اش با دشمن سرسخت اش پاکستان در خرابترین وضع قرار دارد، و هیچ گونه گفتگوی سیاسی بین دو کشور صورت نگرفته است. مرگ یک هندوستانی در زندان پاکستان، که در نتیجۀ لت و کوب شدید زخمی شده بود و از اثر آن بعداً جان داد، و همچنان عمل انتقام جویانه در برابر یک پاکستانی زندانی در هندوستان، فضای مناسبات میان دو کشور دارندۀ نیروی اتومی را بیشتر از پیش زهرآگین ساخته است. این در حالی است که چین با پاکستان همیشه مناسبات نزدیک داشته است. طور مثال پاکستان بخش وسیعی از اسلحۀ مورد نیاز خود را از چین وارد می کند. به گفتۀ برخی از کارشناسان چین در سیاست داخلی خود نسبت به پاکستان با ثبات تر است.

توقعات از رهبری جدید چین

سلمان خورشید، وزیر خارجۀ هندوستان به این باور است که رهبری جدید چین علاقمند تماس های نزدیکتر با هند است.

هرچند بسیاری از کارشناسان عرصۀ سیاست در هندوستان به اولین سفر نخست وزیر جدید چین به هند خوشبین اند و امیدوار رفع خصومت های تأریخی از راه مسالمت آمیز اند، اما شماری هم به این نزدیکی دو کشور به دیدۀ شک می نگرند و باور ندارند که معضلۀ مرزی میان چین و هندوستان به زودی حل گردد.