افغانستان: ترورهای هدفمند ۲۰ درصد افزایش یافته است
۱۳۹۷ شهریور ۱۳, سهشنبهیک هفته پیش دو تن از پیلوتهای نیروی هوایی وزارت دفاع در کابل کشته شدند. این دو پیلوت هنگامی که میخواستند به وظیفه بروند، توسط افراد موترسایکلسوار در منطقه پل خواجه رواش مورد حمله قرار گرفتند و با ضرب گلوله کشته شدند.
این ترور در حالی صورت میگیرد که افغانستان خود توانایی آموزش و تربیه پیلوت را ندارد و پیلوتهای افغان با زحمات فراوان پس از سپری کردن دورههای آموزشی در افغانستان، ایالات متحده امریکا و سایر کشورهای ناتو این مهارت را میآموزند.
با توجه به کمبود نیروی انسانی در بخش قوای هوایی، ترور پیلوتها برای افغانستان سنگین تمام میشود. پس از خروج نیروهای جنگی ناتو از خطوط مقدم جنگ، طالبان با استفاده از خلای حملات هوایی، حملات گسترده و پیچیده را علیه نیروهای افغان افزایش دادند. در چنین جنگی یگانه چشم امید نیروهای دولتی در خطوط مقدم جنگ، حمایت هوایی است و با کشته شدن هر پیلوت، زمان و هزینه زیادی نیاز است تا جای خالی او دوباره پر شود.
به تاریخ ۲۰ ماه اسد نیز جنرال زلمی وردک، یک نظامی پیشین و نامزد انتخابات پارلمانی در منزلش در کارته پروان کابل کشته شد.
وزارت داخله افغانستان میگوید در این اواخر ترورهای هدفمند ۲۰ درصد افزایش یافته و برای جلوگیری از این ترورها به تمام حوزههای امنیتی دستور داده شده است تا برای جلوگیری و شناسایی اینگونه حملات جدیتر عمل کنند.
نصرت رحیمی، معاون سخنگوی وزارت داخله به دویچه وله گفت که برای آمرین بخش کشف استخبارات نیز دستور داده شده تا از این حوادث پیشگیری کنند: «در ساحاتی که این موارد رخ داد، آمرین حوزهها براساس هدایت وزارت داخله برکنار شدند.»
وزارت داخله میگوید از هر ۱۰ سوء قصد برای ترورهای هدفمند، ۹ مورد کشف و خنثا میشوند. آقای رحیمی افزود که دلیل افزایش ترورها، شکست مخالفان در جبهات جنگ است: «دشمن در رویارویی با نیروهای امنیتی ما شکست خورده و تضعیف شده است. بنابراین اینها به تاکتیک دیگر که ترورهای هدفمند است روی آورده است.»
خان محمد وحدت، تحلیلگر مسایل سیاسی میگوید حکومت باید برنامههای مشخصی برای حفاظت از جان افراد متخصص داشته باشد: «پیلوتهای ما سرمایه ملی اند و بسیار بالای آنها سرمایه گذاری شده است. دولت باید متوجه باشند. بخشهای مسئول باید در این زمینه بیشتر سرمایه گذاری کنند تا چنین قضایای پنهان و خطرناک دیگر اتفاق نیفتد.»
تشدید جنگ روانی
هرچند گروه طالبان و دیگر گروههای شورشی اغلباَ مسئولیت این ترورها را به عهده نمیگیرند، اما کارشناسان مسایل نظامی میگویند مخالفان مسلح دولت با استفاده از تاکتیک ترور افراد متخصص و نیروی کار موثر در داخل حکومت، جنگ روانی را شدت میبخشد و با استفاده از این روش تلاش میکنند تا مانع حضور جوانان در صفوف نیروهای دولتی شوند.
جبار قهرمان، یک نظامی پیشین میگوید: «مخالفان حالا از این روش کار میگیرند. کشتارهای مشخص و هدفمند بر روحیه انسانها بسیار تاثیر منفی میگذارد.» به باور آقای قهرمان تاثیر منفی تلفات در میدان جنگ به مراتب کمتر از پیامدهای روانی کشتارهای هدفمند است زیرا در چنین کشتارها، حکومت نیروهای متخصص را از دست میدهد.
خان محمد وحدت نیز به این نظر است که ترورهای هدفمند بیشتر از هرنوع جنگ دیگر، حکومت را به چالش میکشد؛ زیرا در چنین ترورهایی چهرههای از قبل نشانی شده هدف قرار میگیرند: «این خیلی خطرناک است. مسئولان امنیتی باید محتاط باشند تا مردم بیشتر متضرر نشوند و ترور افراد و شخصیتها به یک امر معمول تبدیل نشود.»
آگاهان میگویند پیامد دیگر ترورهای هدفمند خاموشی و پنهان کردن حقیقت است چنانچه در سالهای اخیر طالبان با قتل ملاامامان و بزرگان قومی، تلاش کرده است تا جلو بحثها و بیان واقعیتها را در جامعه بگیرد، مانع بیان آزاد شود و به همه مردم این پیام را منتقل کند که هر منتقد طالبان ترور خواهد شد.
به باور آگاهان چنین قتلهایی از یک سو اعتماد مردم نسبت به حکومت را کاهش میدهد و از سوی دیگر با ایجاد ترس و وحشت در جامعه به صورت غیرمستقیم مانع جلب و جذب نیروهای مسلکی در صفوف مسلکی در نهادهای حکومتی میشود.
دستهای نامعلوم
در سالهای اخیر در اکثر موارد طالبان مسئولیت ترورهای هدفمند و حملات انتحاری خونینی را که در آن صدها غیرنظامی کشته و زخمی میشوند، به عهده نمیگیرند. در چنین مواردی عاملان اصلی این ترورها و حملات ناشناخته باقی میماند.
اما آقای قهرمان میگوید: «طالبان کارهای زیادی انجام میدهند که مسئولیت آن را به عهده نمیگیرند. در بعضی موارد تلاش میکنند تا ذهنیت عامه را علیه خود نشورانند. پس در صورتی که طالبان این کارها را نمیکنند، کیست که دست به چنین اقدامات میزند؟»
به نظر آقای قهرمان اگر طالبان مستیما عامل ترورها نیستند، به صورت غیرمستقیم با خلق ناامنی زمینه را برای این اعمال فراهم میکنند. او میگوید طالبان «بستر همه ناامنیها را در افغانستان هموار کرده اند.»
سیگار یا اداره بازرسی ویژه ایالات متحده امریکا در امور بازسازی افغانستان نیز اخیرا از افزایش ترورهای هدفمند هشدار داده است. در گزارشی که این نهاد به تاریخ ششم سنبله نشر کرد، آمده است که در سال ۲۰۱۸ این نوع ترورها ۳۵ درصد افزایش یافته است.
یک گزارش سیگار نشان داده است که روزانه به صورت متوسط بیش از ۶۳ حادثه امنیتی در افغانستان رخ میدهد و شورشیان حملات انتحاری و ترورهای هدفمند را افزایش دادهاند.
ترور نامزدان انتخابات
ترورهای هدفمند تنها متوجه نیروهای مسلکی نظامی نیست بلکه در ماههای اخیر چهار تن از نامزدان انتخابات پارلمانی نیز به اشکال مختلف ترور شدهاند.
انور نیازی یک نامزد انتخابات پارلمانی در هفته جاری در منطقه شیرپور کابل که از مناطق امن و حفاظت شدهبه شمار می رود، ترور شد.
دو هفته پیش جلال صالحی یک نامزد دیگر در ولسوالی شکر دره کابل نیز کشته شد. همچنین سید عبدالله سادات عضو پیشین شورای ولایتی در نتیجه تیراندازی افراد ناشناس جان باخت.
اوتار سینگ، نامزد انتخاباتی پارلمانی اهل هنود نیز در نتیجه یک حمله خونین انتحاری جانش را از دست داد. کمیسیون انتخابات از افزایش قتلهای مرموز هشدار داده و از حکومت خواسته است تا امنیت نامزدان را تامین کند.
ح. همراز