پناهجویان، بازار کار و نبود مهارت حرفوی

حدود 5000 آواره در یک سالون بزرگ اداره "برزیک برلینر" در منطقه نوی کلن جمع شدند تا با مسئولان این نمایشگاه کاریابی ملاقات کنند. در این میان مرد جوانی با سر و وضع آراسته ایستاده است که برگه کاغذی در دست دارد. تاثیر جغدار، اهل سوریه در رشته ماشین آلات سنگین تحصیل کرده و امیدوار است که بتواند کدام جایی دوره کارآموزی شروع کند. او می گوید:«برای این که کسی بتواند در آلمان یک شغل خوب بیابد، باید تجربه داشته باشد و من هیچ تجربه ای ندارم. بنابراین می خواهم یک دوره کارآموزی را سپری کنم. بعد از آن ممکن است برای دوره ماستری ثبت نام کنم».

این جوان با انگشتش روی پلانی که آویزان شده، پی چیزی می گردد؛ فهرستی از 200 شرکت در زمینه های مختلف از پاک کاری گرفته تا پرستاری، گارد امنیتی، هوتلداری و غیره دیده می شود. برای جغدار آسان نیست که بتواند شرکتی مطابق با خواستش پیدا کند.

تاثیر جغدار می گوید: «رشته تحصیلی من انرژی های جدید است، چیزی شبیه وسایل گرمایشی مثلا. ممکن است چیزی را که می خواهم پیدا کنم. اما کار آسانی نیست؛ من قبلا این کار را نکرده ام».

جغدار به طرف اعلانات بخش خدمات لوجستیکی می رود. او یک فرمه را پر می کند و باز هم به جستجو ادامه می دهد. بسیاری از کسانی که در این مرکز کاریابی حضور دارند اهل سوریه هستند اما برخی از عراق و ایران نیز می باشند. شرکت هایی که در این نمایشگاه کاریابی حضور دارند می خواهند به این افراد کمک کنند اما آنها یک نگرانی بسیار اساسی درباره کیفیت مهارت اینها دارند. چندین سال است که به گوش می رسد که بخش صنعت آلمان در حال افول است؛ اما حالا هزاران پناهجو به این کشور وارد شده اند. آیا این یک چانس است؟ میشائیل هوتر از موسسه "اقتصاد آلمان" در این باره تردید دارد. او با توجه به سطح مهارت های پناهجویان می گوید: «بخش بزرگی از شمار پناهجویان حتا تحصیلات ابتدایی ندارند؛ شمار زیادی نیز هیچ تحصیلات حرفوی ندارند. بر اساس معلومات اداره مهاجرت آلمان، فقط شما اندکی هستند که تحصیلات اکادمیک دارند. این مشکل را نمی توان یک شبه حل کرد. حل این مسئله به جنبه های مختلف بازار کار بستگی دارد».

ارزیابی هوتر از شمار پناهجویان یک پس زمینه سیاسی دارد. او نگران است که مهاجرت به خاطر نیاز بازارکار آلمان به کارگر، مبادا مسئله بسیاری از پناهجویان را زیر سایه خود قرار دهد. وضعیت در سیاست داخلی کم کم سخت تر می شود. به گفته او، استفاده از پناهجویان به عنوان عذری برای ناکارامدی سیاست مهاجرت آلمان نمی تواند موجه باشد. هوتر می گوید: «اول از همه باید ببینیم که این پناهجویان چه کسانی هستند: آنها به آلمان به خاطر حل مشکل بازار کار، یا حل مسئله نفوس نیامده اند. مسئله همرنگی اجتماعی، تحصیل و کار در واقع بخش آخر کمک های انساندوستانه است. مردم اینجا می آیند چون به کمک ما نیاز دارند و ما باید به آنها یک دورنمای موفقانه را ترسیم کنیم».

اولین پیش شرط موفقیت اما مهارت است؛ چیزی که جستجوگران کار نیز آن را می دانند. مسئله تحصیلات اولین مشکل است. کورس های زبان، آموزش از راه دور و کورس های افزایش مهارت وجود دارند. یکی از پناهجویان سوریایی تبلیغات مربوط این کورس ها در جیبش می ماند. او به هرحال سرانجام می خواهد کار کند. او می گوید که آنچه را که علنی از کمک های دولتی به دست می آورد، بر خلاف میل او است.