چادری؛ حجاب ساخت چین برای زنان افغانستان

در یکی از مزدحم ترین کوچه های مندوی کابل، چادری هایی که بیشتر شان آبی رنگ هستند، چیده شده اند. ظاهر این چادری ها روشن تر از چادری های افغانی است، اما قیمت آن به مراتب کمتر. زنان هر چادری چینایی را به شش صد افغانی می خرند، در حالی که یک چادری افغانی به دو هزار افغانی خرید و فروش می شود.

هرچند چادری های چینایی بی کیفیت تر از چادری هایی است که در داخل افغانستان دوخته می شوند. فروشندگان می گویند چادری های ساخت چین یک بار مصرف هستند و پس از یکی دوبار شستشو دیگر قابل استفاده نیستند. اما وقتی زنان بتوانند با قیمت یک چادری افغانی، سه چادری چینایی بخرند، واضح است که تولیدات چینایی خریداران بیشتری دارد.

شریف یکی از چادری فروشان شهر کابل از این وضعیت شکایت دارد: «در این جا افغانی خودت کار خوب و با کیفیت می کند اما شما (تاجران) مال را از چین وارد می کنید. نمی دانم که چرا این ها خودکش بیگانه پرور هستند». 

خیاطان بیکار

تا سه سال پیش چادری توسط خیاطان افغان دوخته می شد و کار و بار آن ها رونق خوبی داشت. ولی حالا خیاط های کابل از بیکاری شکایت دارند. نوید که در بازار آریانای شهر کابل چادری دوزی می کند، می گوید: «فعلا کار ما بسیار کم است. چادری وطنی جنس و گلدوزی اش خوب و با کیفیت است اما چادری های چینایی هم کار ما را خراب کرده و هم بازار را».

عبدالولی خیاط دیگر در این بازار به دوکان های قفل شده ای اشاره می کند که خیاطان و گلدوزان به دلیل بیکاری، دوکان های شان را بسته و حالا بیکار هستند. او می گوید: «کار ما در حالت سقوط است. روز به روز کار ما کمتر و واردات چین بیشتر می شود. کاری که ما در سابق داشتیم حالا نداریم».

کاهش تقاضا

استفاده از چادری به عنوان حجاب اسلامی در دروان طالبان به اوج خود رسید. در دوره پنج ساله این گروه هیچ زنی حق نداشت بدون چادری از خانه بیرون شود. هرچند در کابل و برخی شهرهای بزرگ افغانستان استفاده از چادری بسیار شایع است، اما هستند روستاها و مناطق دورافتاده ای که زنان اصلاً چادری یا برقع نمی پوشند.

با سقوط طالبان حالا زنان افغان مجبور نیستند که حتما چادری بپوشند. اما سنت های اجتماعی آنها را واداشته است که این نوع پوشش را ادامه دهند. استفاده از این نوع پوشش برای انجام جرایمی مانند اختطاف، سرقت و حملات انتحاری از محبوبیت آن در میان زنان کاسته است.

خانمی به نام عشوه هنوز پوشیدن اجباری چادری در زمان طالبان را به یاد دارد. او مخالف این نوع پوشش است: «در زیر چادری اختطاف می شود، تروریستان در زیر چادری می آیند، قتل را در زیر چادری انجام می دهند. حتا زنانی که خوب هستند هم با چادری به دیده خراب به آن ها دیده می شود».

توریالی یک باشنده کابل نیز نظر مشابهی دارد: «من بارها دیده ام که مردم چادری را بد گفته و حالا زنان ترجیح می دهند که حجاب بپوشند. چادری خوب است اما مردم از آن سوء استفاده می کنند».

پوشیدن چادری در افغانستان موافقان و مخالفان خود را دارد. اما فعلا به تجارت و صنعت موفق برای شرکت های چینایی تبدیل شده است.