بعد ازچهار سال مصر باز به صحنه سیاست بین المللی برگشته است

ایالات متحد امریکا تحریم ارسال سلاح به مصر را برطرف کرد و ازهمین حالا از نظامیان مصر حمایت می کند. جت های جنگی اف – 16، راکت های هارپون وتجهیزات تانک، همه چیزهایی که مصر به آن نیاز داشت به آن کشور فرستاده شده است.

این مطالب را بارک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده امریکا در 31 مارچ به عبدالفتاح سید حسین خلیل السیسی همتای مصری اش گفته است. علاوه برآن او گفته است که سالانه معادل بالغ به 1.3 ملیارد دالر به مصر کمک نظامی می کند.

هردو رئیس دولت در مکالمه تیلفونی شان اراده شان را برای رونق تازه دادن به مناسبات سرد شان اعلام نموده و اذعان نموده اند که آن را به سطح زمانی برسانند که مصر در پهلوی عربستان، از مهمترین دوستان ایالات متحده امریکا در خاورمیانه بود.

پس از سرنگونی حسنی مبارک رئیس جمهور اسبق مصر در جولای 2013، این روابط به طور موقتی تغییر کرد. ایالات متحده امریکا همکاری اش را با اردوی مصر متوقف ساخت. این به دلیل آن بود که ایالات متحده امریکا برکناری اجباری رئیس جمهور را تخطی از ارزش های دموکراتیک ارزیابی می نمود.

بازبینی ستراتیژی

پس از آنکه اوباما در یکی از سخنرانی های مشهور اش در قاهره در سال 2009، از تشکیل یک دولت دموکراتیک و قانون مدار در خاور نزدیک سخن به میان آورد، ایالات متحد امریکا خود را مجبور دید تا به منظور حفظ اعتبارش از جنرال ها در قاهره دوری گزیند.

رئیس جمهور السیسی با سیاست سختگیرانه اش علیه منتقدان طبعاً مورد انتقادات شدید سازمان های حقوق بشری مانند عفو بین الملل و گزارشگران بدون مرز قرار گرفت. با اینهم، وضع بی ثباتی که پس از بهار عربی برکشورهای خاور میانه حاکم بود، ایالات متحده امریکا و سایر کشورها را برآن بر انگیخت تا این منطقه را از لحاظ سیاسی از نو ارزیابی کنند.

روزنامه "العربی الجدید" نوشت: «در تاریخ معاصر عربی، ما هرگز منازعاتی با این بزرگی در جهان عرب ندیده بودیم و همچنان ما هرگز مانند حالا منازعات بزرگی در درون کشورهای جداگانه عربی ندیده بودیم. این امر نفوذ بین المللی مان را چنان کوچک گردانید که برخی از کشورهای ما همچون "دولت های ناکام" شناخته شدند»

در جستجوی شریک

مصر یکی از نادرترین کشورهای منطقه است که از لحاظ سیاست خارجی با ثبات می باشد. با توجه به دولت های ناکامی مانند لیبیا، سوریه و یا کشور درگیر ترور عراق، که در همسایگی اش قرار دارند، ارزش این کشور به مثابه شریک استراتژیک بلند رفته است. البته این افزایش تنها برای ایالات متحد امریکا مطرح نیست، بلکه برای عربستان سعودی نیز مهم می باشد. این به آن دلیل است که سلطنت عربستان سعودی جهت برقرار ساختن توازن قوا در برابر ایران، رقیب دیرینه اش، شدیداً به متحدان متکی می باشد. اینکه اوضاع چقدر متشنج است، به ویژه در منازعه یمن دیده می شود.

ایران حمله اتحاد تحت فرماندهی عربستان سعودی بر مواضع شورشیان حوثی را با شدت مورد انتقاد قرار داده است. کنعانی مقدم فرمانده پیشین پاسداران انقلاب ایران در هفته گذشته گفت: «هنگامی که عربستان سعودی و متحدانش، از جمله مصر، اردن، کویت و بحرین، بیشتر از این به طور تهاجی علیه یمن اقدام کنند و انقلاب یمن را سرکوب نمایند، ایران مشاوران نظامی به این کشور می فرستد، چنانکه چنین کاری را قبلاً در سوریه و عراق انجام داده است».

با توجه به چنین تشنجاتی است که ریاض خشنود است از اینکه با مصر دوباره روابط قوی مشارکتی دارد. سیاستمداران سعودی از همان آغاز از حکومت السیسی حمایت کردند. طبعاً اینکار را صرفاً به دلیل ملاحظات سیاست خارجی انجام نداده اند.

ریاض از اسلامی که خواهان انقلاب اجتماعی است می ترسد

در ریاض به اخوان المسلمین به طور بالقوه به چشم یک نوع دیگر انقلابیون اجتماعی در اسلام نگریسته می شود. ترس از آنست که جرقه آن به شبه جزیره عربستان هم بجهد.

علاوه براین عربستان سعودی از برخورد قاطعانه حکومت السیسی علیه سازمان حماس در فلسطین که یک شاخه اخوان المسلمین است حمایت می کند، که در نتیجه مانع قاچاق آن ها از مرز به سوی نوار غزه می شود.

چالش جهادی ها

اندکی پش از سرنگونی محمد مرسی، عربستان سعودی و سایر کشورهای خلیج چندین ملیارد دالر امریکایی در اختیار اردوی مصر قرار دادند. در ماه مارچ سال جاری عربستان سعودی، کویت و امارات متحد عربی یک بار دیگر دوازده ملیارد دالر امریکایی را به قسم کمک به این کشور حوزه نیل دادند.

سیسی حین بازدیدش از ریاض در پایان ماه فبروری 2015 در ارتباط با این کمک ها گفت که مردم مصر آن را « هرگز فراموش نمی کنند». مصر نیز مانند کشورهای خلیج در گیر چالش های جهادی ها می باشد.

جهادی های سنی در شبه جزیره سینا، بیعت شان را به سازمان تروریستی "دولت اسلامی" یا داعش اعلام کردند. درعین زمان قاهره از ناحیه وضع پرآشوب کشور همسایه لیبیا خود را در خطر احساس می کند. در آنجا تروریست های "دولت اسلامی" یا داعش در ماه فبروری 21 کارگر مهمان قبطی را به نحو بیرحمانه ای اعدام کردند.

نیروی توظیف عربی

در کنفرانس سران جامعه عرب که اخیراً در شهر شرم الشیخ مصر دایر شده بود، رئیسان دولت ها و حکومت های عربی که در آن شرکت کرده بودند، روی این مذاکره نمودند که چگونه از یک طرف با جهاد گرایی و ازجانب دیگر در مقابل اقدامات تفوق جویانه ایران باید مقابله کنند. نبیل العربی دبیرکل مصری تبار جامعه عرب اعلام نمود که: «ما در برابر یک چالش مهم و مبرم قرار داریم که همه جهان باید از آن اطلاع یابند». او از تشکیل یک نیروی توظیف عربی با تاکید استقبال کرده و گفت: «این با توجه به تهدیدات ناشی از آشوب های عمومی و تهدید های تروریستی بیسابقه یک تصمیم بسیار مهم است».

بیش از چهار سال پس از سرنگونی مبارک مصر دوباره به صحنه سیاسی بین المللی برگشت. از لحاظ نظامی این کشور در برابر چالش ها مجهز می باشد. اما قبل از همه سوالی که در حال حاضر بی جواب می ماند اینست که چه پاسخ سیاسی برای آن ها پیدا شود می تواند.