چگونه قاچاقبران افغان‌ها را به خارج می‌فرستند؟

جستجوی قاچاقچیان انسان فرد را از طریق یک آژانس مسافرتی در زیرزمینی یکی از بزرگ‌ترین مراکز خرید در کابل می کشاند. شمار زیادی از آژانس های مسافرتی در این مرکز خرید که در پنجره های شان پوسترهای رنگارنگ نصب کرده اند، فعال اند. اما از دیر زمانی این آژانس ها دیگر تنها برای گذشتاندن تعطیلات در دیگر کشورها و یا سفر به مکه تکت نمی فروشند. کسانی که از افزایش خشونت و فقر در حال فرار به اروپا اند، به این آژانس ها مراجعه می کنند و می خواهند با قاچاقچیان تماس برقرار کنند. چنین تماسی بسیار به سرعت برقرار می گردد.

فقط یک ساعت طول می کشد. سپس قاچاقبری با موتر تویوتا کرولا در برابر دروازه ورودی مرکز خرید حاضر می شود. قاچاقبر در دهه سوم عمر خود قرار دارد و پیراهن تنبان سفید با یک بالاپوش سیاه زمستانی به تن دارد. او که در چوکی عقبی موتر نشسته است، می گوید، "زود داخل شو!" در چوکی های پیش رو راننده و یک نفر دیگر نشسته اند که هر دو دقیقه زنگ تیلفون همرایش به صدا در می آید. این قاچاقبر می گوید که وظیفه اش رساندن مهاجران از افغانستان به ترکیه است. سپس این مهاجران به مردانی تسلیم داده می شوند که راه اروپا به خصوص آلمان را بلد اند.

این نکته را که مسیر قاچاقی یک راه ساده و آسان برای رسیدن به یک زندگی بهتر نیست، فعلاً تقریباً همه در افغانستان می دانند. هر روز رسانه ها در مورد غرق شدن و کسانی که در مرزها گیر مانده اند، گزارش می دهند، اما قاچاقبر می گوید که هنوز هم کار شان خوب پیش می رود. او در ادامه می گوید: "من هنوز هم در هفته 30 مشتری دارم." او سفرهای "غیرقانونی" و "قانونی" را سازمان دهی می کند.

آنچه را که او سفر قانونی می نامد، ویزای سفر برای اولین ایستگاه به سوی اروپا است: یعنی ایران و ترکیه. این قاچاقبر می گوید که به دست آوردن ویزای این کشورها به شکل عادی مشکل است، اما "ما کسانی را در سفارتخانه ها می شناسیم". ویزای ترکیه در حال حاضر 6500 دالر هزینه دارد، در حالی که قیمت آن در ماه سپتمبر سال گذشته 4500 دالر بود. ویزای ایران 600 دالر قیمت دارد. اما سفر قاچاقی بدون ویزا 3000 دالر هزینه دارد. چون به قول این قاچاقبر "شمار زیادی از مرزها مسدود شده اند. اما برای قاچاقبران هنوز این مرزها باز اند."

این قاچاقبر برای مشتریانی که در مورد مسدود شدن مرزهای مسیر بالقان سوال می کنند، نیز همین مسأله را می گوید. او همچنین می گوید کسانی که در یونان گیر مانده اند، پول کافی نداشتند تا به پولیس مرزی رشوت بدهند. او می گوید هر نفر با پرداخت 400 تا 500 یورو می تواند شب از مرز به کشور دیگر اروپایی سفر کند.

در حالی که بسیاری هنوز به اطمینانی که از طرف قاچاقبر به دست می آورند، اعتبار می کنند، شمار دیگر مسیر فرار از افغانستان را تغییر می دهند. مثلاً یک خانواده چهار نفره از ولایت غزنی به جای اروپا به پاکستان سفر کرده است. این خانواده از مردم هزاره و شیعه مذهب است. بعد از این که گروه افراطی طالبان در ماه های اخیر بارها به ربودن هزاره ها دست زدند و یا آنها را به قتل رساندند، ترس از افزایش خشونت ها علیه اقلیت شیعه افزایش یافته است. این خانواده از ولایت غزنی حالا در کویته پاکستان در دفتر سازمان ملل متحد درخواست پناهندگی داده است.

در پاکستان در حال حاضر 2،5 میلیون افغان زندگی می کنند. حکومت پاکستان می خواهد تا پایان سال روان میلادی تا حد زیادی این افغان ها را دوباره به افغانستان بازگرداند. در همین حال یک خانواده هفت نفره از کابل فرار شان را به خارج برنامه ریزی می کند. این خانواده می خواهد از طریق هند به اندونیزیا رفته و در آنجا به دفتر سازمان ملل متحد درخواست پناهندگی بدهد. به دست آوردن ویزای هند آسان است. اما در مورد ویزای اندونیزیا مطمئن نیستند. این خانواده فکر می کند که شاید از طریق مالیزیا هم سفر شان ممکن گردد.

احسان الله، باشنده 19 ساله کابل می گوید که او سال گذشته دو بار تلاش به فرار کرده است. برادر احسان الله از هشت سال به این طرف در آلمان است. به دلیل پیشروی طالبان در افغانستان خانواده احسان الله می خواست که او را نیز به خارج بفرستد و از خارج در مخارج خانواده کمک کند. سال گذشته احسان الله در ایران گیر آمد و دوباره برگشت داده شد. او می گوید که امسال می خواست بار دیگر تلاش به فرار کند، اما خانواده اش دیگر طرفدار مسافرت قاچاقی او نیست. برادر احسان الله نیز برای خانواده اش هشدار داده است که وضعیت برای افغان ها در آلمان تغییر خورده است و شمار زیادی از افغان ها در راه فرار به اروپا در آب های مدیترانه جان های خود را از دست داده اند.

احسان الله اکنون می خواهد روی تحصیلات اش تمرکز داشته باشد. او می گوید که "شاید من بتوانم با کسب یک بورسیه از کشور به خارج بروم.»