کارشناسان افغان در مورد مذاکرات صلح خوشبین نیستند

هفته آینده ممکن است برای مذاکرات احتمالی صلح یک میکانیزم ساخته شود. این اولین باری است که امریکا و چین به این اندازه به وضاحت به مذاکرات صلح با طالبان علاقمندی نشان داده و اقدام به همکاری کرده اند.

فیض محمد زلاند، استاد دانشگاه کابل می گوید این که چین و امریکا این بار بیش از هر زمان دیگری میان افغانستان و پاکستان نزدیکی ایجاد کرده و ضمانت های قوی کرده اند، امیدواری ها را بیشتر ساخته است. اما وی یک نگرانی هم دارد و می گوید این نشست در یک زمان مناسب برگزار نمی شود: «اول چند پارچگی میان طالبان، دوم ضعف حکومت در گرفتن یک موقف ثابت در مذاکرات و همچنان تهدیدهای تروریستان داعش مشکلاتی هستند که می توانند برای مذاکرات صلح تاثیر منفی بگذارند. به این خاطر این که افغانستان به زودی به صلح دست یابد برایم غیرمنطقی به نظر می رسد».

به باور وی صلح در افغانستان در پی یک دوره مذاکرات چند ساله و فراز و نشیب های سیاسی و احتماعی رونما خواهد شد.

اختلافات داخلی طالبان

پیش از این در سال 2015 برای اولین بار در پاکستان مقامات افغانستان با نمایندگان طالبان به صورت مستقیم گفتگو کردند. در آن نشست هم میزبان اسلام آباد بود و نمایندگان چین و امریکا نیز به عنوان ناظر شرکت کرده بودند. اما مذاکره در آن زمان دست آورد ملموسی در پی نداشت و پس از نشر خبر مرگ ملا محمد عمر رهبر سابق طالبان متوقف شد و راکد ماند.

از سوی دیگر میان طالبان به خاطر تعیین رهبر جدید شان اختلافات شدیدی به میان آمد و بر اثر همین اختلافات و درگیری ها ملا اخترمحمد منصور رهبر جدید این گروه براساس گزارش ها به شدت زخمی شد.

کارشناسان و شماری از مقامات افغان به این تاکید می کنند که به خاطر ایجاد مشکل بر سر راه مذاکرات صلح گروه طالبان به چند گروه تقسیم گردیده اند.

احمد سعیدی کارشناس مسائل افغانستان در هفته آینده با یک هیئت فعالان مدنی به اسلام آباد سفر می کند و آنجا با اعضای جامعه مدنی پاکستان برعلاوه دیگر مسائل روی این موضوع بحث می شود که در مذکرات احتمالی صلح چه موضوعاتی باید مطرح گردد.

به باور سعیدی از سر گیری مذکرات صلح بیشتر به نیت و همکاری پاکستان بستگی دارد. وی اضافه می کند: «مذاکرات ما که در روز یک شنبه هفته آینده برگزار می شود از سوی جامعه مدنی و نهادهای رسانه ای دو کشور است که ما روی این موضوع عمیق تر بحث می کنیم. از جانب پاکستان هم هستند و از جانب افغانستان من، جاوید کوهستانی، عباس نویان، محمد ناطقی، قطب الدین حلال و یکی دو نفر دیگر هستیم».

به گفته سعیدی در مذاکرات صلح احتمالی در هفته پیش رو امریکا و چین بازیگران اصلی هستند؛ چرا که آنها می توانند در نزدیک شدن جوانب درگیر در افغانستان تاثیرگذاری زیادی داشته باشند.

این در حالی است که شماری زیادی از افغان ها و مقامات این کشور هنوز هم پاکستان را متهم می کنند که از شورشیان طالبان حمایت می کند. اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان اخیراً گفت که کابل و اسلام آباد با یکدیگر در «یک جنگ اعلام نشده» قرار دارند. اما پاکستان این ادعاها را رد می کند و می گوید که خودش قربانی حملات طالبان پاکستانی است.

وحید مژده که در زمان حاکمیت طالبان در وزارت خارجه کار می کرد، به این باور است که مذاکرات صلح پیش رو نیز همانند تلاش های قبلی کابل ناکام می ماند. به باور وی تا زمانی که نیروهای خارجی از افغانستان بیرون نروند، طالبان به مذاکرات صلح با دولت حاضر نمی شوند: «این یک تلاش جدید حکومت کابل و جامعه جهانی است تا توجه مردم را از ناامنی های اخیر به یک موضوع دیگر جلب کنند و ناکامی شان را با آن بپوشانند».

در حالی که سعیدی و زلاند هم به نتیجه مذاکرات نشست پیش رو امید زیادی ندارند، اما هردو به این تاکید می کنند که تلاش ها برای دسترسی به یک صلح دائمی باید ادامه یابد. به باور آقای زلاند صلح در افغانستان به آسانی به دست نمی آید و حکومت این کشور و جامعه جهانی نباید برای دسترسی به صلح از دست آوردها و ارزش های مهم بگذرند.