کلیسای کاتولیک: سوءاستفاده جنسی و پیامدهای آن
۱۳۹۷ شهریور ۲۲, پنجشنبه
آیا کلیسای کاتولیک در پیوند با قضایای رسوایی سوءاستفاده جنسی با خطر ازهمپاشی روبروست؟ یا اینکه این کلیسا راه فرار به جلو را اختیارمی‌کند؟ پاپ فرانسیسکوس رهبر کاتولیک های جهان تلاش می‌کند راه دومی را در پیش گیرد. او روز چهارشنبه به گونه غیر مترقب با رؤسای همه کنفرانس های اسقف ها در واتیکان وعده ملاقات گذاشت.
اسقف های کاتولیک از ۲۱ تا ۲۴ فبروری در واتیکان پیرامون پیامدهای سوءاستفاده جنسی در (کلیساهای کاتولیک) سراسر جهان بحث می‌کنند، زیرا ابعاد این سوءاستفاده ها بسیار گسترده است و از جمله کشورهای آیرلند، چیلی، ایالات متحده امریکا، آلمان، آسترالیا، فیلیپین، هندوستان و برازیل را در بر دارد. ظاهراً هیچ قاره ای نیست که در آن سوءاستفاده جنسی در کلیسای کاتولیک صورت نگرفته باشد.
بر اساس سفارش کنفرانس اسقف های آلمان، تحقیقاتی در رابطه با سوءاستفاده جنسی از کودکان میان سال‌های ۱۹۴۶ تا ۲۰۱۴ راه اندازی شده بود، که نتایج آن روز چهارشنبه در نشریه های آلمانی "سایت" و "شپیگل" به نشر رسید؛ اما سکوت و چشمپوشی از این تخطی ها پیش از این دیگر ناممکن شده بود.
"ناراحت کننده و شرم‌آور"
شتفان اکرمن، فرستاده کنفرانس اسقف های شهر "تریر" آلمان برای تحقیق روی مسایل سوءاستفاده جنسی گفته است: «ما بر اساس نتایج تحقیقات، میزان سوءاستفاده جنسی را می‌دانیم. این برای ما ناراحت کننده و شرم‌آور است. ما در برابر این نتایج پاسخگو هستیم.»
این اظهارات برای متیاس کاچ، سخنگو و رئیس انجمن قربانیان موسوم به "اکیگر تیش" (میز مربع)، کافی نیست. او می‌گوید: «تحقیقات تنها گوشه ای از واقعیت ها را نشان داده است.» به قول وی در این تحقیقات گفتگو با قربانیان درنظر گرفته نشده است، پرونده ها از بین برده شده اند و بسیاری از قضایا به گونه درست مستند سازی نشده اند. کاچ می‌افزاید: «من از عرصه سیاست و جامعه می‌خواهم که برای ایجاد یک مبنای قانونی برای یک کمیسیون مستقل تحقیق، که به گونه حرفه یی مجهز باشد، بکوشند.»
نتایج تحقیقات تیم پژوهشی انستیتوت مرکزی برای سلامت روانی در شهر "منهایم" آلمان، که در ۳۵۰ صفحه گنجانیده شده، از جمله این واقعیت را برملا ساخته است که شمار کشیش هایی که به سوءاستفاده جنسی متهمند تقریباً پنج مرتبه بیشتر از شمار خادمان کلیسا است، و اینکه یک چهارم همه قربانیان این تخطی ها خادمان کلیسا بوده اند. به عبارت دیگر در حالی که اکثریت قربانیان سوءاستفاده جنسی در بیرون از کلیسا دختران و زنان هستند، در داخل این کلیسا برعکس آن است.
در کمیسیون حفاظت از کودکان و همچنان مرکز حمایت از اطفال در دانشگاه کاتولیکی گریگوریانا در روم، از موازین خاص کاتولیکی در رابطه با موضوع سوءاستفاده جنسی آگاهند. این موازین عبارتند از قدرت روحانیون، قیودات در قبال تمایلات جنسی و سلسله مراتب سختگیرانه در سازمان.
دوره آموزشی؟ نه ممنون
این مرکز از زمان تأسیسش در سال ۲۰۱۲ می گوید که تاکنون بیشتر از ۲۵۰ دوره آموزشی را برای کشیش ها و اسقف های همه قاره های جهان برگزار کرده، و همچنان انجمنی را برای قربانیان ایجاد نموده است. اما به قول حامیان کودکان، برای بسیاری از کشیش ها این دوره آموزشی خوشایند نبوده است.
در هرصورت این حامیان دست کم از پشتیبانی از سوی پاپ فرانسیسکو برخوردارند، زیرا رئیس کمیسیون حفاظت از کودکان، کاردینال شان اومالی از بوستون، نیز عضو شورای کاردینال هایی است که به پاپ مشوره می‌دهند. این شورا "همبستگی کامل" خود را به پاپ فرانسیسکوس وعده داده است.
فرستادگان انجمن حفاظت از کودکان از وقوع یک "بهمن خطرناک" سخن می‌گویند. برخی از کارمندان این انجمن پیامدهایی هنوز نامعلوم سوءاستفاده جنسی در کلیساهای سراسر جهان را با تأثیرات اصلاحات مذهبی موسوم به "اصلاحات پروتستانی" در ۵۰۰ سال پیش مقایسه می‌کنند. با این اصلاحات بین سال های ۱۵۱۷ و ۱۶۴۸ جامعه مسیحیت پارچه پارچه شد. در آلمان مارتین لوتر، کشیش متجدد و مترجم انجیل به زبان آلمانی، در این اصلاحات نقش بسیار برجسته داشت. شماری از کارمندان انجمن حفاظت از کودکان در وضعیت موجود پاپ فرانسیسکوس را یک مارتین لوتر جدید می‌خوانند و می‌گویند که کلیسا شکل دیگری به خود خواهد گرفت.
بر اساس پیش بینی ها از داخل واتیکان، مسایل مورد اختلاف چند دهه یی، مانند پایان دادن به "ترک دنیا و به خدا پیوستن" اجباری، یعنی منع ازدواج برای کشیش ها، و یا اجازه انتصاب به مقام کشیش برای خادمان متأهل، احتمالاً به زودی و به گونه غیر مترقب تنظیم خواهد شد. چند تن از افراد مورد اعتماد پاپ اطمینان داده اند که نهایتاً تا اجلاس عمومی کاتولیک ها در اکتوبر ۲۰۱۹، محدودیت ها لغو خواهند شد.
ندامت و اصلاحات
اما با وجود اینهمه اظهار ندامت و وعده ها برای اصلاحات، سوءاستفاده سیاسی از سوی کلیساها در قضایای سوءاستفاده جنسی، آغاز شده است زیرا مشی پاپ فرانسیسکوس و در پیوند با آن سلب قدرت روحانیون، در بسیاری از حلقات واتیکان مسلماً با مقاومت روبرو می‌شود.
استرید پرانگه / ص.ا