کمیشنران کمیسیون انتخابات عزل شان را غیرقانونی خواندند

محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان طی فرمانی ۱۲ تن از کمیشنران کمیسیون‌‌های انتخابات و شکایات انتخاباتی را برکنار و لوی سارنوالی آن‌ها را ممنوع‌الخروج کرده است. کمیشنران برکنار شده با اتهام «سوء استفاده از صلاحیت وظیفوی» روبرو هستند.

شاه حسین مرتضوی، معاون سخنگوی ریاست جمهوری روز چهارشنبه در یک نشست خبری گفت که کمیشنران عزل شده پس از این حق فعالیت در این پست‌ها را ندارند. آقای مرتضوی افزود که برکناری کمیشنران بر نتایج انتخابات تاثیری نخواهد داشت: «برکناری کمیشنران هیچ تاثیری روی نتایج انتخابات ندارد. رؤسای دارالانشا مسئولیت دارند تا کمیسیون‌ها را مدیریت کنند.»

عبدالعزیز ابراهیمی، یکی از سخنگویان کمیسیون انتخابات روز چهارشنبه به دویچه وله گفت که نتایج نهایی انتخابات پارلمانی پس از تعیین کمیشنران جدید اعلام خواهد شد: «تنها تصمیم نهایی در رابطه به اعلام نتایج نهایی انتخابات پارلمانی در انتظار کمیشنران جدید خواهد بود.»

انتخابات پارلمانی به تاریخ ۲۸ میزان ۱۳۹۷ برگزار شد و تاکنون تنها نتایج نهایی انتخابات ۱۸ ولایت اعلام شده است. آقای ابراهیمی گفت که نتایج نهایی انتخابات پارلمانی ۱۵ ولایت دیگر پس از معرفی کمیشنران جدید اعلام خواهد شد.

لوی سارنوالی افغانستان هیئتی را توظیف کرده تا اتهامات سوءاستفاده از صلاحیت‌های وظیفوی کمیشنران را بررسی کند. این نهاد با نشر اعلامیه‌ای گفته است که به دوسیه‌های کمیشنران عزل شده کمیسیون انتخابات به صورت عادلانه و منصفانه رسیدگی خواهد کرد.

واکنش‌ها به برکناری کمیشنران

کمیشنران عزل شده کمیسیون انتخابات با نشر اعلامیه‌ای در صفحه انترنتی کمیسیون انتخابات، این تصمیم حکومت را سیاسی و غیرقانونی خوانده‌اند. در این اعلامیه آمده است که هدف حکومت از برکناری کمیشنران «دستکاری در انتخابات آینده ریاست جمهوری» می‌باشد. اعلامیه کمیسیون افزوده است که تعدیل قانون انتخابات بهانه‌ای برای تاخیر در برگزاری انتخابات ریاست جمهوری نیز است.

در همین حال غلام دستگیر هدایت، یک تن از کمیشنران کمیسیون شکایات انتخاباتی به دویچه وله گفت که رئیس جمهور خود نامزد است و حق تعدیل در قانون انتخابات را ندارد. او گفت که وسایط نقلیه و امکانات کمیسیون از کمیشنران گرفته شده و کمیشنران از امنیت خود نگرانند.

اما شماری از احزاب سیاسی و نهادهای انتخاباتی، از تعدیل قانون انتخابات و برکناری کمیشنران استقبال کرده و ابراز امیدواری کرده‌اند که این تغییرات زمینه را برای برگزاری انتخابات شفاف ریاست جمهوری فراهم خواهد کرد. آقای مرتضوی نیز گفت که «اجماع همه» در باره برکناری کمیشنران وجود دارد.

موارد مهم تعدیل

استفاده از بایومتریک برای ثبت نام رای دهندگان یکی از موارد تعدیل در قانون انتخابات است. نهادهای انتخاباتی می‌گویند، لیست رای دهندگان باطل خواهد شد و شهروندان افغانستان با استفاده از بایومتریک در انتخابات ریاست جمهوری رای خواهند داد.

یوسف رشید رئیس اجراییه بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان به دویچه وله گفت: «ثبت نام بایومتریک رای دهندگان یکی از موضوعات اساسی است و لیستی رای دهندگان که در گذشته تصویب شده بود، لغو خواهد شد.» آقای رشید گفت در صورتی که از بایومتریک به صورت شفاف استفاده شود، انتخابات ریاست جمهوری شفاف خواهد بود.

مورد مهم دیگر تعدیل پیشنهاد کمیشنران کمیسیون انتخابات از سوی احزاب سیاسی و جامعه مدنی است. این کمیشنران توسط رئیس جمهور انتخاب می‌شوند، اما نامزدان انتخابات ریاست جمهوری و احزاب سیاسی نیز در این پروسه نقش دارند.

قرار است انتخابات ریاست جمهوری به تاریخ ۲۹ سرطان ۱۳۹۸ برگزار شود اما نهادهای انتخاباتی ابراز نگرانی می‌کنند که انتخابات ریاست جمهوری یک بار دیگر به تاخیر بیافتد.

ح. همراز/ کابل