کودکان سوریه، نسل گم شده

در سطوح البقاع یکی از نواحی مرز میان سوریه و لبنان در فاصله ای ۱۵ کیلومتری از خاک سوریه صدها خیمه مهاجران فراری از جنگ سوریه دریک اردوگاه پناهجویان با حمایت کمیساریای عالی سازمان ملل در امور مهاجران " یونیسار" در لبنان اقامت دارند.

همچنان در برالیاس یکی دیگر از مناطق مسکونی لبنان نیز که قبل از هجوم مهاجران سوریه جمعیت آن به ۳۵ هزار تن می رسید، شمارزیادی سوریایی ها مسکن گزین شده اند؛ اما آمار دقیق جمعیت این ناحیه به شمول پناهجویان سوریایی در حال حاضر روشن نیست.

در یکی از اردوگاه های کوچکتر موسوم به مدیین ۹ خانواده پرجمعیت از منطقه القصیر شهر حمص تازه مهاجرت کرده اند که شمار بیشتر رقم این پناهجویان در اردوگاه مذکور را کودکان تشکیل می دهند.

این اردوگاه در سال ۲۰۱۳ توسط مدیین الاحمد بنیان گذاشته شد و به نام خودش نیز موسوم گردید. در این اردوگاه از چهارماه به اینسو یک مکتب کوچک زیر خیمه ایجاد شده است که روزانه ۶۵ کودک از اردوگاه های اطراف آن به ابتکار مدیین مورد آموزش قرار می گیرند.

آموزش تحت شرایط سخت

یکی از شاگردان این مکتب حاتم نام دارد، نوجوان ۱۵ ساله ای سوریایی که چهار سال قبل پس از کشته شدن پدرش با مادر و دو خواهرش فرار کرده و در لبنان زندگی می کند. او گفت:«من شاگرد صنف ششم بودم که مجبور به ترک سوریه شدم، اکنون اینجا می آیم که خواندن و نوشتن را فراموش نکنم.»

شاگردان این مکتب برروی فرش و دوشک و در هوای شدیداً گرم مصروف آموزش اند. معلمان سوراخهای خیمه را تا حد امکان بسته اند، تا هوای گرم وارد خیمه نشود. مدیین با آنکه تأیید کرد که برای ایجاد این مکتب مقداری کمک مالی دریافت کرده است، اما با آنهم افزود که این پول کافی نیست، زیرا حتی یک هوا سرد کن ندارند و در زمستان نیز از امکانات گرم کردن این خیمه محروم اند.

مدیین افزود: " در ابتداء سازمانهای خیریه کمک می کردند، اما اکنون به تنهایی کوشش می کنیم که کودکان ما به حد اقل امکانات آموزشی دسترسی داشته باشند."

مدیین ۳۹ ساله خود از یک خانواده مرفع می باشد، اما جنگ تمام دار و ندار آنان را ویران کرده و از آنان گرفته است. اوپس از ورود به لبنان در سال ۲۰۱۲ در (ورک شاپهای) مختلف اشتراک کرده و سپس برای کمک به سوریایی های پناهجو در لبنان مشغول گردیده است.

اطفال مکتب وی نیز پس از آموزش، در بیرون مشغول کار برای کسب درآمد اند. حاتم نیز گاه در مزرعه و گاهی هم در کارگاه های ساختمانی کار می کند. او می گوید:« من می توانم حدود ۱۸ هزار پوند لبنانی ( حدود ۱۰ یورو) در برابر هرروز کار درآمد داشته باشم.»

او به عنوان فرزند بزرگ خانواده مسئولیت مادره بیوه و خانواده اش را به دوش دارد و می گوید:« دوست داشتم بیشتر مکتب بخوانم، اما همین سه چهار ساعت در روز نیز بهتر ازهیچ است.»

از هردو ۲ کودک، یکی به مکتب نمی رود

براساس گزارشهای رسمی یونیسار حدود ۱،۱ میلیون پناهجوی سوریایی به لبنان مهاجرت کرده اند؛ اما بنابر گمانه زنی ها در حال حاضر ۲ میلیون سوری در این کشور زندگی می کنند. رقمی که برای یک کشوری با ۴،۵ میلیون جمعیت چالش بزرگی شمرده می شود. حضور پناهجویان فراری از جنگ سوریه نه تنها بر مناسبات هردو کشور همسایه که قبل از جنگ نیز چندان خوب نبود، اثر گذاشته است، بلکه بر ساختارهای این کشور نیز تأثیراتی را بر جا مانده است.

با آنهم مقامهای اداری لبنان از آغاز جنگ سوریه سعی کرده اند تا برای کودکان سوریایی زمینه های تحصیل را فراهم نمایند.

به گزارش دیده بان حقوق بشر ۵۰۰ هزار کودک و نوجوان پناهجوی سوریایی به سن شمولیت در مکتب رسیده اند، اما نیمی از این رقم مؤفق به رفتن به مکتب نشده و از سواد محروم مانده اند.

به گفته مدیین بنیان گزار مکتب زیر خیمه در لبنان نگرانی بیشتر از بابت عقب ماندن نوجوانان از درس و تحصیل می باشد، زیرا به گفته او اگر زمانی جنگ سوریه پایان یابد، برای آنان آموزش درس و تحصیل خیلی دیر خواهد بود.

ایجاد شرایط بهتر برای سوریایی ها

سازمان دیده بان حقوق بشر از حکومت لبنان تقاضا کرده است تا با ایجاد شرایط بهتر زمینه شمولیت اطفال سوریایی را به مکتب مهیا کنند. بدون تردید پیشنهادات خوبی برای حکومت لبنان بار بار ارائه می گردد، اما مقامهای این کشور نیز برای عملی ساختن این پیشنهادات از جامعه جهانی خواهان حمایت مالی بیشتر برای غلبه بر این معضل گردیده است.

حاتم یکی از شاگردان مکتب مدیین و پناهجوی سوریایی با آنکه می داند نسل او با مشکلات شدیدی مواجه می باشد، با آنهم نمی خواهد لبنان را ترک کند. او هنوز هم امیدوار برگشت به کشورش سوریه می باشد. اما یکی از آرزوهای خودرا همین حال تدفین کرده است و می گوید:«در گذشته ها شاید می گفتم که می خواهم داکتر شوم، اما حالا چنین یک امیدی را از دست داده ام.»