نزدیک به 800 میلیون نفر در جهان از گرسنگی رنج می‌برند

کمیسیون اتحادیه اروپا هر سال یک شاخص جدید گرسنگی را به دست می آورد و همین طور حکومت آلمان فدرال. شاخص گرسنگی جهان از سوی موسسه "کمک به گرسنگان جهان" در شهر بن آلمان تهیه می شود. شاخص گرسنگی جهان به صورت منظم در کنفرانس های بین المللی و منطقه یی معرفی می شوند. همچنان بسیاری سازمان های غیردولتی (ان جی او) ها از اطلس شاخص گرسنگی در جهان استفاده می کنند تا وضعیت گرسنگی در جهان را در چشمرس قرار دهند.

اطلس دنیا در مورد گرسنگی در سطح جهان یک بخش اصلی شاخص سالانه گرسنگی در جهان است که از چندین سال به اینسو از جانب موسسه آلمانی کمک به گرسنگان جهان، موسسه تحقیقات بین المللی تغذی و سیاست انکشافی (IFPRI )، و سازمان امدادی ایرلندی "کانسرن ورلد واید" انتشار می یابد.

تمرکز گزارش امسال دقیقاً روی لکه های خاکستری رنگی است که به زبان اطلس گرسنگان جهان مناطقی خوانده می شوند که در مورد آن ها «اطلاعات وجود ندارد». تقریباً همه کشورهایی که در حال حاضر مردم به دلیل جنگ و منازعات از آنجاها در حال فرار اند، خاکستری رنگ شده است، زیرا از کشورهایی مانند سوریه و لیبیا ارقام قابل اعتماد در دسترس قرار ندارد.

خانم اندریا زونتاگ، کارشناس سیاست غذایی در موسسه "کمک به گرسنگان جهان" به این نظر است که البته می شود حدس زد که در این کشورها وضع تغذی از بسیار جدی تا وخیم خواهد بود. به طور مثال چنین طرز قضاوتی در مورد کشورهایی مانند جمهوری دموکراتیک کانگو، سودان و سودان جنوبی و یا سومالیا نیز اعتبار دارد. در این کشورها امروز اکثراً نمی توان سخن از جنگ در مفهوم کلاسیک آن به میان آورد.

اندریا زونتاگ می گوید: «علاوه بر اردوهای ملی، شورشیان، دسته های شبه نظامی و دار و دسته های جنایتکار وجود دارند. البته این جنگ ها به تناسب جنگ های قدیمی در کل قربانیان کمتری می گیرند، با اینهم مرز بین نقش پردازان نظامی و غیر نظامی مغشوش است».

او در مورد چنین ساحاتی می گوید: «حکومت ها معمولاً کنترول بخش بزرگ ساحه دولتی را از دست می دهند و همچنان دیگر نمی توانند امنیت غذایی را در آنجاها تامین کنند».

فقر شدید، کم شده است

در شاخص موجود نه تنها تاثیر منازعات بر وضع غذایی در جهان تحلیل شده است، بلکه همچنان انکشافات بین سال های 2002 تا 2015 در نظر گرفته شده است. ارقام اساسی از روی آمارهای چندین اداره ملل متحد، به ویژه سازمان غذایی جهان گرفته شده است. نتیجه این مقایسه دقیقاً مثبت است.

اندریا زونتگ: «در پانزده سال اخیر پیمانه گرسنگی در کشورهای رو به انکشافی که ما در شاخص فقر جهانی اندازه گیری کرده ایم، بیش از یک چهارم، یعنی 27 درصد کمتر گردیده است.»

حتی 17 کشور توانسته اند که رقم گرسنگان را 50 درصد کمتر سازند، هرچند اوضاع در 52 کشور از جمله جمعاً 117 کشور از جدی تا بسیار جدی درجه بندی شده است.

اما از یک دید درازمدت چشم انداز گرسنگی در جهان چگونه دیده می شود؟ رومان هیره، از سازمان بین المللی حقوق بشر "فیان" در این قسمت دچار شک و تردید است و بیشتتر ارقام مطلق سازمان غذایی جهان را ترجیح می دهد: «در بیست و پنج سال ما صرف توانسته ایم شمار گرسنگان را از نزدیک به یک میلیارد انسان به حدود 800 میلیون نفر برسانیم.»

دو میلیارد انسان دچار سؤ تغذی اند

مطابق به تعریف، این 800 میلیون انسان گرسنه صرف شامل انسان هایی است که هر روز گرسنه اند، نه شامل کسانی که دچار سؤتغذی اند و یا اینکه سه ماه در یک سال گرسنگی می کشند. رقم دو میلیارد انسانی که دچار سؤتغذی اند، با این تفاهم قرین است که این انسان ها به گرسنگی بیشتر نزدیک اند. چنان که هیره از سازمان بین المللی حقوق بشری "فیان" که خود روی حق تغذی به مثابه حق بشری کار می کند، خود را به همین مسأله متمرکز ساخته است.

رومان هیره که هنوز هم روی شاخص سالانه فقر جهانی حساب می کند و آن را یک مأخذ بسیار قابل اعتماد در ارتباط با پیشرفت جهانی علیه گرسنگی و فقر غذایی می داند، می گوید: «ما مراجعه به این ارقام را بدون مشکل نمی یابیم، بلکه می بایست یک نگاه دیگر به کل مسأله گرسنگی و فقر غذایی بیاندازیم.»

گاهی گزارشدهی جهانی موقعیت شاخص گرسنگی جهانی را تایید می کند. در سال گذشته رسانه ها گزارش دادند که نزدیک به پنجاه کشور در سطح جهانی دچار فقر پنهان اند که این نکته مهم در گزارش بود.

دامن زدن به مباحثات پارلمانی

هر سال شاخص گرسنگی در جهان و اندازه گیری آن در هند، یک موضوع برای پارلمان این کشور می باشد. رسانه های هندی از خریداران زرنگ این گزارش به شمار می روند و حکومت نارندرا مودی نیر احتمالاً خود را با آن انطباق می دهد، زیرا تقاضای شدید را برای مبارزه جدی علیه گرسنگی در هند بر مبنای اطلس جدید بر می انگیزد. وضع تغذی در هند با قیمت گذاری 29 در این شاخص بازهم «جدی» طبقه بندی می شود. کشورهای افریقایی مانند کامرون، کنیا و یا اوگاندا در وضع بهتر از آن قرار دارند.

زونتگ از موسسه "کمک به گرسنگان جهان" می گوید: «به طور مثال در سال گذشته شکایت از حکومت تیمور شرقی داشتیم که وضع گرسنگی در آن بسیار جدی است.» او می افزاید در بسیاری کشورها این شاخص گرسنگی جهانی همچون ابزاری به کار می رود تا موفقیت و یا شکست مبارزه علیه فقر را نشان بدهد. و جامعه مدنی از آن به حیث ابزاری جهت وارد کردن فشار استفاده می کند.