یارگیریهای انتخابات ریاست جمهوری در آخرین مهلت ثبت نام
۱۳۹۷ دی ۲۹, شنبهبراساس تقویم انتخابات ریاست جمهوری، نامزدان انتخابات تنها یک روز دیگر وقت دارند تا ثبت نام کنند. پیش از این مهلت ثبت نام نامزدان به دلیل تکمیل نشدن تیمهای انتخاباتی تمدید شد.
روز شنبه شمار دیگری از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کردند. رحمت الله نبیل، رییس پیشین امنیت ملی افغانستان، گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی و احمد ولی مسعود برادر احمد شاه مسعود، روز شنبه به کمیسیون انتخابات رفتند و رسما برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کردند. آقای حکمتیار از تقسیم قدرت انتقاد کرد و گفت که حکومت کنونی در عملکردهایش ناکام است.
حکمتیار گفت که قرار بود حزب اسلامی در هماهنگی با احزاب دیگر روی یک نامزد واحد به توافق برسد؛ اما بالاخره تصمیم گرفته شد تا خود را «به صورت مستقل» در انتخابات ریاست جمهوری نامزد کند. او گفت که ایتلافهای قبلی ناکام بوده است. آقای حکمتیار با نظام صدارتی نیز مخالفت کرد: «وضعیت کشور چنان است که نظام فدرالی به سوی تجزیه کشور میرود. نظام صدارتی در همه جهان نتیجه معکوس داده است. این نظام به ملکه ای مانند ملکه الیزابت ضرور دارد و رییس جمهوری که فقط برای نام».
فضل هادی وزین، معاون اول و مفتی قاضی حفیظ الرحمن معاون دوم آقای حکمتیار هستند.
احمد ولی مسعود نیز روز شنبه به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد. فریده مومند معاون اول و عبدالطیف نظری معاون دوم او هستند.
نامزد حزب جمعیت
جمعیت اسلامی نیز توافق کرده است که داکتر عبدالله عبدالله رییس اجراییه کنونی به عنوان نامزد این حزب در انتخابات ریاست جمهوری به رقابت بپردازد. حزب وحدت کریم خلیلی و حزب جنبش ملی اسلامی به رهبری جنرال دوستم نیز به تیم داکتر عبدالله پیوستهاند. عنایت الله بابر فرهمند، رییس دفتر پیشین جنرال دوستم معاون اول و اسدالله سعادتی عضو حزب وحدت معاون دوم آقای عبدالله هستند.
جمعیت اسلامی افغانستان با نشر اعلامیهای گفته است که اعضای این حزب بر سر نامزدی داکتر عبدالله به توافق رسیده اند. این در حالی است که یونس قانونی و عطا محمد نور دو چهره برجسته جمعیت اسلامی، عضو تیم انتخاباتی حنیف اتمر هستند. امرالله صالح چهره دیگر مربوط به جمعیت نیز به تیم انتخاباتی رییس جمهور غنی پیوسته است.
گفته میشود رییس جمهور غنی از داکتر عبدالله خواسته تا از سمتش استعفا کند در غیر آن، از این سمت برکنار خواهد شد. ریاست اجراییه پس از حکومت توافقی "وحدت ملی" با میانجیگری جان کری وزیر خارجه وقت ایالات متحده امریکا ایجاد شد و در قانون اساسی افغانستان جایگاه تعرف شده حقوقی ندارد.
تیم انتخاباتی رییس جمهور غنی
گفته میشود تیم رییس جمهور غنی نیز برای ثبت نام تکمیل شده است ولی آقای غنی روز شنبه برای ثبت نام به کمیسیون انتخابات نرفت. امرالله صالح به عنوان معاون اول و سرور دانش به عنوان معاون دوم آقای غنی مشخص شدهاند. امرالله صالح حدود یک ماه پیش به عنوان سرپرست وزارت داخله مقرر شد؛ ولی با گذشت کمتر از یک ماه روز شنبه با وزارت داخله خداحافظی کرد.
ثبت نام با تعهد به تغییر نظام
حنیف اتمر مشاور پیشین امنیت ملی افغانستان افغانستان یکی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری است. محمد یونس قانونی و محمد محقق معاونان آقای اتمر هستند. آقای اتمر پیش از ثبت نام، در یک نشست خبری گفت که در صورت پیروزی در انتخابات، با تغییر قانون اساسی پست صدارت و معاونت سوم را ایجاد خواهد کرد. در حال حاضر نظام حکومتی افغانستان ریاستی است و بر اساس قانون اساسی رییس جمهور دو معاون دارد.
آقای اتمر گفته است که پست سوم معاونیت ریاست جمهوری را نیز ایجاد میکند و شورای عالی مشورتی را متشکل از رهبران سیاسی ایجاد خواهد کرد. محمد عالم ساعی عضو چهارم تیم آقای اتمر است که به نمایندگی از ترکتباران افغانستان وارد این تیم شده است.
فراتر از قانون
شماری از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری در کنار معاون اول و دوم، شخص سوم را نیز شامل تیم انتخاباتی شان کردهاند. همچنین قرار است حکمت خلیل کرزی به عنوان رییس اجراییه آینده در تیم انتخاباتی داکتر عبدالله عبدالله وارد شود. این در حالی است که موجودیت شخص چهارم در تیمهای انتخاباتی و همچنین رییس اجراییه در قانون اساسی افغانستان تعریف نشده است.
ثناالله مخلص، آگاه مسایل سیاسی میگوید نامزدان انتخابات ریاست جمهوری نباید خود قانون بشکنند و زیرا در چنین صورتی قانونشکنی به یک امر معمول تبدیل خواهد شد: «در تکتهای انتخاباتی از هم اکنون برخیها برای قانون شکنی کمر بستهاند. این خلاف قانون است و نامزدان نباید دست به چنین کاری بزنند.»
پیش از این عبدالطیف پدرام، حکیم تورسن، سید نورالله جلیلی، عنایتالله حفیظ، زلمی رسول، نورالحق علومی، فرامرز تمنا و حنیف اتمر برای ریاست جمهوری ثبت نام کردهاند.