آثار ناپیدای حمله سایبری به وزارت نفت ایران

حملات سایبری به وزارت نفت از بامداد یکشنبه (سوم اردیبهشت، ۲۲ آوریل) آغاز شد‌ه‌ و سرور اصلی این وزارت‌خانه و چهار شرکت اصلی آن را از کار انداخته‌ است. ۲۴ ساعت پس از این اتفاق وزارت نفت اعلام کرد که در این رابطه ستاد بحران تشکیل داده است.

بیشتر بخوانید: عاملان احتمالی حمله سایبری به وزارت نفت ایران

مقامات ایرانی گرچه اذعان کردند که در جریان این حمله سامانه اینترنتی وزارت نفت در مناطق عملیاتی خارک، بهرگان، سیری، لاوان، قشم و کیش قطع شده، اما تصریح کردند این موضوع مشکلی در تولید و صادرات نفت خام به ویژه در منطقه خلیج فارس و پایانه های نفتی ایجاد نکرده است.

خبرگزاری مهر روز چهارشنبه (ششم اردیبهشت، ۲۵ آوریل) به نقل از معاون وزیر نفت ایران گزارش داد که حمله به شبکه مخابرات و اینترنت این وزارت خانه از مجرای تعدادی از سرورهای اصلی شرکت نفت و توسط یک "بد افزار" انجام شده است.

حمدالله محمدنژاد، معاون وزیر نفت و جانشین وزیر نفت در حوزه ی پدافند غیرعامل تصریح کرد: «با وجود این حمله شدید به دلیل ساختار امنیتی مطلوب ایجاد شده در فضای سایبر و اینترنت صنعت نفت، امکان دستیابی به هیچ یک از داده ها و اطلاعات وزارت نفت فراهم نشده است.»

بیشتر بخوانید: پنج نکته‌ای که باید درباره حمله سایبری به وزارت نفت بدانیم

اما اگر این حملات بر روی تولید نفت ایران تاثیر گذاشته باشد، عواقب آن برای اقتصاد ایران و همچنین بازارهای جهانی انرژی چه خواهد بود؟ در این باره با دکتر فریدون خاوند، اقتصاد دان ساکن پاریس گفت‌وگو کرده‌ایم.

بشنوید: گفت‌وگو با فریدون خاوند در مورد تبعات اقتصادی حمله‌ی سایبری به وزارت نفت ایران

دویچه‌وله: آقای دکتر خاوند به نظر می‌رسد حمله‌ی سایبری که در چند روز گذشته به سیستم نرم‌افزاری و سخت‌افزاری وزارت نفت ایران صورت گرفته، صادرات نفت ایران را مورد هدف قرار داده است. حملاتی از این دست اگر موفقیتی در پی داشته باشند، چه تأثیری می‌توانند بر اقتصاد ایران بگذارند؟

فریدون خاوند: این گونه عملیات اگر بتوانند به نتیجه برسند و اخلالی در جریان تولید یا توزیع داخلی و یا صادرات نفت ایران به بازارهای جهانی ایجاد کند، می‌توانند به اختلال بیشتر در سیستم نفتی ایران دامن بزنند.

این به اختلال‌های دیگر در زمینه‌های مربوط به تحریم اقتصادی ایران از ناحیه‌ بانک‌ها و عملیات بانکی و همین طور از ناحیه کاهش خرید نفت صادراتی ایران از طرف بعضی کشورها اضافه می‌شود. البته من تا به‌حال در آمار و ارقامی که از سوی سازمان‌های تخصصی نفتی انتشار پیدا کرده است، به گزارشی برخورد نکرده‌ام که از تأثیر مستقیم و پردامنه‌ی این اختلال‌ها در صدور نفت به بازارهای جهانی صحبت کرده باشد.

با فرض موثر بودن این حمله‌ی سایبری بر روی تولید نفت ایران، بازار جهانی به چه میزان از این اتفاق متأثر می‌شود؟ با توجه به این نکته که ایران در حال حاضر مازاد تولید نفت دارد و نمی‌تواند بخشی از نفت خودش را به بازار جهانی عرضه کند.

بازار جهانی از مسائل مربوط به تولید نفت کشورهای نفت‌خیز تأثیر می‌پذیرد. منتهی زیر تأثیر عوامل دیگری هم هست. البته عدم صدور نفت ایران در شرایط عادی بر بازارهای جهانی تأثیر می‌گذارد. ما طی چند روز گذشته شاهد کاهش قیمت نفت بوده‌ایم. به این علت که اولاً کاهش صدور نفت ایران به بازارهای جهانی با افزایش نفت لیبی یا نفت عراق و به‌خصوص نفت عربستان سعودی مقداری جبران شده است. همچنین به دلیل کُندی در فعالیت‌های اقتصادی چین و کاهش نرخ رشد این کشور، بازارهای نفتی دنیا متاثر شده‌ و حتی قیمت نفت را پایین کشیده‌اند. با این همه من بازهم این نکته را تذکر می‌دهم که اگر این گونه حملات سایبری بتواند واقعاً بر تولید و صادرات نفت ایران تأثیر زیادی بگذارد، طبعاً ما طی چند روز آینده احتمالاً شاهد تأثیرات بیشتری خواهیم بود.