آغاز شمارش معکوس برای بازگشت ایران به بازارهای جهانی
۱۳۹۴ مهر ۲۶, یکشنبهپنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان همراه با ایران در روز ۱۸ اکتبر (۲۶ مهر) برنامه اجراییشان برای رفع تحریمهای اتحادیه اروپا علیه ایران را آغاز میکنند.
اتحادیه اروپا در این روز مصوبهای برای لغو تحریمهای مالی و اقتصادی علیه ایران منتشر خواهد کرد. با برداشته شدن این تحریمها ایران عملا به بازارهای جهانی بازگشته و امکان بهرهبرداری از پول فروش نفت را دوباره به دست خواهد آورد.
فیلیپ هاموند، وزیر خارجه بریتانیا این روز را "نقطه عطفی برای یک توافق تاریخی" خوانده است. وی روز یکشنبه را "روز اجرا" نامید و گفت: «این اطمینان حاصل خواهد شد که ایران از دسترسی به سلاح اتمی دور خواهد ماند و به این ترتیب منطقهای امنتر به وجود خواهد آمد و ایران نیز فرصتهای زیادی برای تعامل دوباره با جامعه جهانی خواهد داشت.»
یکی از اولین قدمهایی که برای اجرای "برنامه جامع اقدام مشترک" (برجام) برداشته میشود، همکاری سه کشور آمریکا، چین و ایران برای به روز کردن رآکتور آب سنگین اراک است. پلوتونیوم که از آن میتوان برای ساخت سلاح اتمی استفاده کرد، محصول جانبی فعالیت رآکتور آب سنگین است. پس از بازطراحی، پلوتونیوم کمتری در اراک تولید میشود.
باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا نیز روز یکشنبه در یادداشتی غیررسمی از کابینهاش خواهد خواست تا برای ملاقات با کمیته اجرایی توافق اتمی آمریکا آماده شود. جان کری، وزیر خارجه ایالات متحده نیز کار بر روی لغو تحریمهایی که توسط قانونگذاران آمریکا علیه برنامه اتمی ایران اعمال شده بود را آغاز خواهد کرد.
فرانک والتر اشتاینمایر، وزیر خارجه آلمان که هماکنون در ایران به سر میبرد از رهبران جمهوری اسلامی خواست به تعهدات بینالمللی خود پایبند بمانند. او گفت که ایران باید مفاد برجام را "بهطور کامل و سریع" به مرحلهی اجرا درآورد.
روز دوشنبه تمام کشورهای دخیل در توافق اتمی در وین گرد هم میآیند تا درباره راههای تکنیکی اجرای برجام، برداشتن تحریمها و چگونگی مدیریت برنامه اتمی ایران با یکدیگر تبادل نظر کنند.
جدول زمانبندی اجرای برجام
تحریمهای بینالمللی علیه ایران احتمالا ظرف سه ماه آینده - تا آغاز سال میلادی ۲۰۱۶ - برداشته خواهند شد. البته بعد از آنکه آژانس بینالمللی انرژی اتمی تایید کند که ایران فعالیتهای اتمیاش را با توافق وین تطبیق داده است.
طبق جدول زمانبندی اعلامشده، روز یکشنبه ۱۸ اکتبر، روز تصویب نامیده شده است. ۳۰ نوامبر ایران فعالیت آبشارهای سانتریفوژهای پیشرفته خود را متوقف خواهد کرد و ماشینآلات مربوطه توسط آژانس بینالمللی انرژی اتمی مهر و موم خواهند شد.
۱۵ دسامبر آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارش خود را درباره فعالیتهای اتمی گذشته ایران با توجه به آخرین اقدامات ایران که باید تا آن تاریخ انجام شود، ارائه خواهد داد.
اواخر سال جاری میلادی و آغاز سال ۲۰۱۶ تحریمهای نفتی ایران برداشته خواهند شد و "روز اجرا" آغاز میشود. مقامات آمریکایی گفتهاند که بین روز تصویب تا روز اجرا حداقل دو ماه فاصله خواهد بود.