آلمان: اوضاع در شرق اوکراین از کنترل خارج شده است
۱۳۹۳ اردیبهشت ۱۶, سهشنبهنبردهای خونین میان ارتش اوکراین و شبه نظامیان هوادار روسیه در نزدیکی شهر اسلوویانسک در شرق این کشور همچنان ادامه دارد. بنا بر گزارش دولت اوکراین در این درگیریها دستکم ۴ سرباز کشته و حدود ۳۰ نفر زخمی شدهاند. وزارت دفاع این کشور همچنین اعلام کرد که یک بالگرد نظامی در اثر تیراندازی شورشیان سرنگون شده، ولی خلبان و سرنشینان آن جان سالم بدر بردهاند.
بر اساس گزارش این وزارتخانه، جداییطلبان در حمله به یگانهای نظامی ارتش اوکراین از سلاحهای سنگین، خمپاره و نارنجک استفاده کردهاند. یکی از سخنگویان شورشیان گفت که در این درگیریها دستکم ۲۰ تن از جداییطلبان کشته شدهاند.
"عملیات ضد تروریستی" بی سرانجام
ارتش اوکراین از سحرگاه روز دوشنبه (۵ مه/ ۱۵ اردیبهشت) با محاصرهی شهر اسلوویانسک و حمله به شبه نظامیان هوادار روسیه، مواضعی که جداییطلبان به اشغال خود در آورده بودند، از جمله ساختمان تلویزیون اوکراین را آزاد کرد.
آرسن آواکف، وزیر کشور اوکراین، شبه نظامیان را متهم کرد که خانههای مردم را به آتش میکشند و از غیرنظامیان به عنوان "سپر محافظتی خود" استفاده میکنند.
بنا بر گزارشهای رسمی، در حال حاضر ۸۰۰ جداییطلب مسلح در اسلوویانسک و حومهی آن، از مواضع اشغالشده پاسداری میکنند. اسلوویانسک، بیش از ۱۲۵ هزار تن جمعیت دارد.
شبه نظامیان هوادار مسکو، تعدادی از بناهای دولتی در بیش از ده شهر در شرق این کشور را در اشغال خود دارند. با وجود اجرای پیگیرانهی "عملیات ضد تروریستی" ارتش اوکراین، دولت موقت امیدی به بازپسگرفتن این مواضع ندارد.
موضع آلمان
فرانک والتر اشتاینمایر، وزیر امور خارجهی آلمان، با اشاره به تشدید خشونتها در نواحی شرقی و جنوبی اوکراین روز دوشنبه (۵ مه) گفت که رهبری روسیه در حال حاضر، "زندانی شرایطی است که خود به وجود آورده". او ضمن تشریح شدت وخامت اوضاع در این نواحی تاکید کرد که «تقریبا مطمئنم همهی گروههایی که در این مناطق فعالند، به دستورها و نداهای مسکو گوش نمیکنند.»
دولت موقت اوکراین، مسکو را به پشتیبانی از شورشیان و مسلح کردن آنان متهم میسازد. روسیه ضمن رد این اتهام، معتقد است که شرایط نابسامان اوکراین نتیجهی یک "کودتا" است.
اشتاینمایر در پاسخ به این پرسش که آیا در اوکراین جنگ آغاز شده است، گفت: «من از جنگ صحبت نمیکنم. ولی نمیتوان درگیریهای خونینی که باید در هر حال به آنها پایان داد، نادیده گرفت.»
وزیر امور خارجهی آلمان، همچنین از رهبری روسیه انتقاد کرد و ارزیابی مسکو در بارهی انتخابات اوکراین را "غیر منطقی" خواند. او گفت، روسیه از یک سو مشروعیت دولت اوکراین را زیر سوال میبرد و از سوی دیگر میکوشد، از انجام انتخابات روز ۲۵ ماه مه جلوگیری کند.
اشتاینمایر همچنین افزود: «استدلال ما در مقابل این است: اگر معتقدید که دولت کنونی مشروعیت ندارد، پس بگذارید انتخابات برگزار شود تا گامی در جهت مشروعیت بیشتر این حکومت برداشته شود.»
انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری اوکراین، در پی برکناری ویکتور یاناکوویچ، رئیسجمهور وقت این کشور، از سوی نمایندگان مجلس به تصویب رسید. روسیه معتقد است که برگزاری انتخابات با وجود درگیریهای خونین در شرق اوکراین و اودسا، ثمری به بار نخواهد آورد.
برگزاری دور دوم کنفرانس ژنو
اشتاینمایر، در این مصاحبه همچنین پیشنهاد کرد که پیش از برگزاری انتخابات، دور دوم مذاکرات ژنو با هدف حل و فصل بحران اوکراین تشکیل شود. وزیر امور خارجهی آلمان، نتایج کنفرانس نخست را "یک گام مهم که بدون شک بینقص نبود" ارزیابی کرد.
در این کنفرانس که روز ۱۷ آوریل برگزار شد، نمایندگان روسیه، اوکراین، ایالات متحدهی آمریکا و اتحادیهی اروپا در ژنو بر سر پایان دادن به خشونتها در شرق اوکراین و خلعسلاح کردن گروههای غیرقانونی به توافق رسیدند، ولی هیچ یک از این تصمیمها به مرحلهی اجرا گذاشته نشد. در این توافقنامه، ضمانت اجرایی مشخصی برای پیادهکردن مفاد آن در نظر گرفته نشده بود.
همکاری با سازمان ملل
به نظر بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل، نیز برگزاری دور دوم کنفرانس ژنو "گامی اساسی در جهت برقراری صلح در اوکراین" است. وی روز سهشنبه (۶ مه) در مصاحبهای رسانهای آمادگی خود را برای همکاری در برگزاری این گردهمآیی اعلام کرد.
بنا بر گزارش خبرگزاری فرانسه، بان کی مون در این رابطه گفت: «من با همهی طرفهای ذینفع گفتوگو کردهام. با رهبران اوکراین، با روسیه، با نمایندگان اتحادیهی اروپا و آمریکا.» به گفتهی دبیر کل سازمان ملل، بررسی دلایل عدم اجرای مفاد دور نخست کنفرانس ژنو، باید یکی از نکات مورد بحث در این گردهمآیی قرار گیرد.