آیا دوره سرمربیگری یوگی لوو به پایان رسیده؟
۱۳۹۷ تیر ۷, پنجشنبهیورگن کلینزمان، مهاجم ریزنقش سالهای دور و سرمربی شوخطبع آلمانی در سال ۲۰۰۴ سکان هدایت تیم ملی فوتبال کشورش را بر عهده گرفت. یکی از مأموریتهای ویژه این چهره محبوب، "آشتیدادن" هواداران با تیم ملی بود؛ تیمی که از زمان قهرمانی در جام جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا سه سرمربی عوض کرده بود، اما تنها به قهرمانی جام ملتهای ۱۹۹۶ انگلیس دست یافته بود. کلینزمان خود در فینال هر دو این تورنمتها با پیراهن تیم ملی آلمان در زمین حضور داشت.
تیم آلمان برای بازگشت به دوران اوج به شدت به حمایت هواداران نیاز داشت. کلینزمان دو سال فرصت داشت تا تیم را برای جام جهانی خانگی ۲۰۰۶ آماده کند. او یوآخیم لوو را به دستیاری برگزید. هانس−یوآخیم لوو، مهاجم ۱۸۲ سانتیمتریِ نه چندان مطرحِ تیمهای جنوبی آلمان که سالهای پایانی بازی را در دو باشگاه سوئیسی سپری کرده بود، از سال ۱۹۹۴ به عنوان مربی کار میکرد، اما تنها تیمهای باشگاهی را در آلمان، ترکیه و اتریش هدایت کرده بود. جالب اینکه لوو خود هیچگاه پیراهن تیم ملی بزرگسالان آلمان را به تن نکرد.
تمام تغییراتی که در طول حدود ۱۵ سال گذشته در سبک بازی ملیپوشان آلمان ایجاد شده و بازی این تیم را از فوتبالی ماشینی و نتیجهگرا به نمایشی زنده و تماشاگرپسند تبدیل کرده، بدون شک حاصل اندیشههای یوآخیم لوو است؛ حتی گفته میشود در زمان سرمربیگری یورگن کلینزمان هم لوو مرد پشت پرده بود.
یوآخیم لوو میوه زحمات خود را در سال ۲۰۱۴ در برزیل چید؛ هنگامی که شاگردان جوانش به عنوان تیمی اروپایی جام قهرمانی جهان را در دل قاره آمریکای جنوبی از کام برزیل بیرون کشیدند و به خانه آوردند. او که در سال ۲۰۰۶ صندلی سرمربیگری را از کلینزمان تحویل گرفت، ۸ سال مقدمهچینی کرد، از زرادخانه پربار لیگ آلمان بهترین بازیکنان را دستچین و نسلی طلایی را به دنیای فوتبال معرفی کرد.
جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه نقطه پایان موفقیتهای پیدرپی این سرمربی با تیم آلمان بوده است؛ جایی که تیم آلمان برای نخستین بار در تاریخ جام جهانی در مرحله گروهی حذف شد، آن هم به عنوان تیم آخر گروه.
خوبی که ظاهرا خوب نبود
آیا لوو پس از شکست از کره جنوبی در آخرین دیدار مرحله گروهی جام جهانی روسیه به حال فیلیپ لام، پر مرتسآکر یا میروسلاو کلوزه غبطه میخورد که پس از جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل، در اوج از ترکیب تیم ملی کنار کشیدند؟ لوو خود میخواست بماند، در مصاحبهای خود را "الهامبخش و آفریننده" خوانده بود. او قهرمانی جام جهانی برزیل را پایان راه نمیدانست، میخواست نسل دیگری از بازیکنان جدید تربیت کند. شکست در نیمهنهایی جام ملتهای اروپا ۲۰۱۶ از میزبان – فرانسه – تلخ بود، اما نه کشنده. لوو منتظر نقشبستن ستاره پنجم روی پیراهن تیم ملی آلمان بود؛ منتظر تکرار قهرمانی جهان در رقابتهای ۲۰۱۸ روسیه.
کمتر کسی تصور میکرد که تیم آلمان جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه را به این صورت به پایان ببرد. ملیپوشان آلمان یک سال پیش از آن در فاصله سه روز دو قهرمانی کسب کرده بودند: اول تیم جوانان در لهستان قهرمان اروپا شد و پس از آن هم تیمی متشکل از بازیکنان گمنام در روسیه قهرمان جام کنفدراسیونها شد. همه کارشناسان تا چند ماه پیش از آغاز مرحله پایانی جام جهانی مطمئن بودند که لوو نسل طلایی دیگری تربیت خواهد کرد و این تیم یکی از امیدهای اصلی قهرمانی جهان است. تیم آلمان در مرحله مقدماتی جام جهانی هم با ۱۰ پیروزی از ۱۰ دیدارمقتدرانه به مرحله نهایی صعود کرد.
ضعف آلمان در دیدارهای تدارکاتی ماههای اخیر اما زنگ هشدار را به صدا درآورد. ماتس هوملس، مدافع میانی آلمان، پس از شکست از کره جنوبی و حذف از جام جهانی، در پاسخ به گزارشگر تلویزیون آلمان، به مشکلاتی اشاره کرد که گفت نمیخواهد در ملاء عام از آنها بگوید. او گفت که آخرین بازی خوب تیم ملی فوتبال آلمان در پاییز ۲۰۱۷ ( حدود ۹ ماه پیش از آغاز جام جهانی) بوده است.
با وجود این همه میگفتند "یوگی" از پس کار برمیآید. هر چه باشد تیم آلمان تحت هدایت او از سال ۲۰۰۶ در تمام تورنمتهای بزرگ دستکم به نیمهنهایی رسیده بود. لوو حتی پس از پیروزی کمرنگ ۲ بر یک بر عربستان در آستانه جام جهانی گفته بود: «نگران نیستم. وقتی جام جهانی آغاز شود، تیم همیشگی خواهیم بود».
فرصتی که از دست رفت
حذف از جام جهانی اما همه رویاها را نقش بر آب کرد. حتی ستارگانی مانند مسعود اوزیل، سامی کدیرا یا توماس مولر (گلزن برتر جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی) هم بیسو و بیرمق بودند، گویی جام هنوز شروع نشده و هنوز در زمین تمریناند.
یوآخیم لوو هوشمندتر از آن است که درک نکرده باشد که مشکلی بزرگ وجود دارد. او در سه بازی مرحله گروهی جام جهانی از همه بازیکنانی که با خود به روسیه برده بود، به استثناء دو دروازهبان ذخیره و ماتیاس گینتِر، مدافع/هافبک ۲۴ ساله بوروسیا مونشنگلادباخ استفاده کرد. با وجود این تنها نتیجهای که حاصل شد، این بود: "تیم" آلمان، آنگونه که سالهاست فوتبالدوستان به آن عادت کردهاند، در کار نبود. از روحیه تیمی که از ویژگیهای بارز فرهنگ آلمانی است هم خبری نبود. تیم آلمان مجموعهای بود از بازیکنان تکرویی که بیحوصله به این سو و آن سو میدویدند، گروهی که میخواستند کاری کنند، اما بسیار پایینتر از حد خود ظاهر شدند و جمعی که دیرتر از آن به زمین آمدند که بتوانند تأثیرگذار باشند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
تشخیص "اشتباهات" پس از واقعه همیشه سادهتر است. آیا بهتر نبود لوو جوانان جویای نامی که عطش قهرمانی جهان دارند را به روسیه میبرد؟ آیا بهتر نبود، از آنها که پس از مصدومیتهای طولانی هنوز صد در صد آماده نبودند، صرف نظر میکرد؟ آیا او متوجه نشده بود که سیل انتقادها از اوزیل و گوندوغان بهخاطر دیدار با رئیس جمهوری ترکیه بار روحی سنگینی بر تیم آلمان تحمیل میکند؟
«من مسئولم و مسئولیت خود را هم میپذیرم». این جملهای است که سرمربی آلمان پس از حذف از جام جهانی و در بیتردید تلخترین لحظه دوران فعالیت خود به عنوان سرمربی بر زبان آورد. لوو با تیم آلمان هم سرافرازی قهرمانی را تجربه کرد و هم سرافکندگی حذف تاریخی را. کنارهگیری او از سرمربیگری آلمان چندان دور از انتظار به نظر نمیرسد. دستاوردهای بزرگ او بر هیچ کس پوشیده نیست. بزرگترین اشتباه دوران کاری یوگی لوو احتمالا این است که لحظه مناسب برای خداحافظی را از دست داد.