آیا سرمایههای چین به یاری اروپا خواهد آمد؟
۱۳۹۰ آبان ۶, جمعهبا حصول توافق در نشست سران کشورهای عضو حوزهی مالی یورو، بر سر بخشیدن نیمی از بدهیهای یونان، افزایش نقدینگی بانکهای اروپا و نیز صندوق کمک مالی اضطراری به کشورهای بحرانزده، اینک نگاه اروپا متوجه جلب سرمایهگذاری میلیاردی چین شده است.
اروپاییها میخواهند با افزایش نقدینگی صندوق کمک مالی خود، پشتوانهی آن را بالا ببرند. چین در این میان میتواند نقش مهمی ایفا کند. اروپاییها انتظار دارند که پکن با کمکی ۱۰۰ میلیارد یورویی خود به تقویت این صندوق یاری رساند.
ولی رهبران چین تا کنون واکنش محتاطانهای نشان دادهاند. کلاوس رگلینگ، رئيس صندوق کمک مالی اضطراری اروپا که به پکن سفر کرده بود، نتوانست با جلب موافقت کامل مقامات چینی از این سفر بازگردد.
البته فو یینگ، معاون وزارت خارجهی چین، روز جمعه (۲۸ اکتبر/۶ آبان)، در برابر رسانهها نشست اخیر سران اروپا برای حل بحران را دارای «نتایجی مثبت» خواند و گفت تصمیمات این نشست، به اعتمادسازی دوباره کمک کرده است.
وی افزود، اروپا در حل مشکلات خود پیشرفت نشان میدهد و چین میخواهد از کشورهای اروپایی در این دورهی دشوار پشتیبانی کند. معاون وزیر خارجهی چین خاطر نشان ساخت که چین بنیادهای اقتصاد اروپا را مثبت ارزیابی میکند و میخواهد با اروپا به عنوان بزرگترین شریک بازرگانی خود همکاری تنگاتنگتری داشته باشد.
انتظارات پکن
با این همه، به گزارش «فایننشیال تایمز»، چین برای کمک به صندوق کمک مالی اروپا پیششرطهایی قائل است. لی دائوکویی، نمایندهی بانک مرکزی چین، به نشریهی یاد شده گفته است که چین میخواهد ریسک اقدام خود را کاهش دهد و نخست باید بداند، کدام کشور غیراروپایی دیگری و به چه میزانی حاضر است به این صندوق کمک کند. افزون بر آن باید ضمانتهای محکمی به چین داده شود.
به گزارش «اشپیگل آنلاین»، این امر زمانی میتواند دشوارتر شود که چین افزون بر ضمانتهای مالی، همچنین از کشورهای اروپایی خواهان امتیازهای سیاسی شود. برای نمونه، دولت چین میتواند انتظار داشته باشد که کشورهای اروپایی از انتقاد نسبت به سیاست اقتصادی چین دست بردارند.
چین مدتهاست که ارزش پول خود را بهطور مصنوعی در سطح نازلی نگاه میدارد تا از صادرات خود پشتیبانی کند. این اقدام مورد انتقاد شدید کشورهای اروپایی و نیز ایالات متحدهی آمریکاست.
روزنامهی انگلیسیزبان «چاینا دیلی» چاپ پکن، روز پنجشنبه به نقل از محافل نزدیک به اتحادیهی اروپا گزارش داد که چین ممکن است کمک مالی خود به اروپا را از طریق صندوق بینالمللی پول نیز انجام دهد. امتیازی که چین از این طریق میتواند به دست آورد، تقویت حق رای خود در این نهاد مالی بینالمللی است.
برآمد چین به عنوان قدرت اقتصادی
اینکه چین اکنون به عنوان امیدی برای اروپا ظاهر میشود، دلایل متعددی دارد. این کشور دارای یک ذخیرهی عظیم مالی بالغ بر ۲/ ۳ بیلیون (هزار میلیارد) دلار است. اگر چین به یاری اروپا بشتابد، میتواند اعتبار خود را به عنوان یک قدرت اقتصادی در جهان بالا ببرد و در چنین جایگاهی به رسمیت شناخته شود.
به گفتهی کارشناسان اقتصادی، این امر نقطهی عطفی در تلاشهای رهبران چین خواهد بود و این کشور در سلسلهمراتب (هیرارشی) مالی بینالمللی میتواند به جایگاه مهمی دست یابد.
افزون بر آن، چین مبالغ هنگفتی نیز در قرضههای دولتی کشورهای اروپایی سرمایهگذاری کرده است. رهبران پکن این اواخر بارها از کشورهای اروپایی خواستهاند که گامهای جدی برای غلبه بر بحران مالی بردارند، تا از تردیدها و بیاطمینانیها در بازارهای جهان جلوگیری کنند.
البته کارشناسان اقتصادی هشدار میدهند که نباید انتظار داشت توافق با چین با سرعت حاصل شود. رگلینگ، رئیس صندوق کمک مالی اروپا نیز پس از بازگشت از پکن گفت، انتظار «نتیجهای مشخص» از سفر خود نداشته است.
نیکلا سارکوزی، رئيسجمهوری فرانسه نیز به سهم خود اعلام کرد قصد دارد بهزودی با هوجینتائو، رئيسجمهوری چین در این باره دیدار و گفتوگو کند.
در اتحادیهی اروپا مخالفتهایی نیز با کمک گرفتن از چین وجود دارد. اولی رن، کمیسر ارزی اتحادیهی اروپا، هفتهی گذشته با پیشنهاد برزیل مبنی بر کمک مشترک کشورهای رشدیابنده به اتحادیهی اروپا مخالفت کرده بود.
وی به روزنامهی آلمانی «هندلزبلات» گفته بود که این امر میتواند پیامدهای سیاسی گستردهای داشته باشد. به گفتهی رن، کمک مالی کشورهایی چون چین، روسیه و برزیل به اروپا به این معناست که این کشورها بهطور غیرمستقیم صندلیهایی در پشت میز کشورهای حوزهی مالی یورو به خود اختصاص دهند.
BM/MM