آیا واکسن کرونا می‌تواند باعث مرگ شود؟

در آلمان، مانند بسیاری دیگر از کشورها واکسیناسیون شهروندان برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا و بیماری کووید۱۹ با واکسینه کردن سالمندان بالای ۸۰ سال و گروه‌های در معرض خطر مانند افراد با بیماری زمینه‌ای آغاز شد.

با آغاز واکسیناسیون امید به خاتمه یافتن بحران پاندمی کرونا افزایش یافته، اما پرسش‌های زیادی نیز، از جمله درباره عوارض جانبی احتمالی واکسینه شدن مطرح شده است.

کریستوف اشپشت، پزشک و متخصص بیماری‌های گرمسیری در گفت‌وگو با شبکه ان‌تی‌وی (ntv)  درباره برخی واقعیت‌ها و افسانه‌های مطرح در مورد واکسن کرونا سخن گفته است.

از ۲۶ دسامبر که یک شهروند ۱۰۱ ساله آلمان با واکسن دو شرکت آمریکایی و آلمانی فایزر- بیون‌تک واکسینه شد تا امروز (شنبه ۲۳ ژانویه) ۲۱ نفر از دریافت کنندگان واکسن جان خود را از دست داده‌اند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

بر پایه گزارش موسسه پاول ارلیش، که مسئولیت ارزیابی و ارزشگذاری واکسن در آلمان را بر عهده دارد، مرگ این افراد بین یک ساعت تا ۱۴ روز پس از واکسینه شدن برای پیشگیری از ابتلا به بیماری کووید۱۹ رخ داده است.

در همین حال مسئولان بهداشتی نروژ هم تائید کرده‌اند که ۲۳ شهروند این کشور پس از واکسینه شدن برای مقابله با ویروس کرونا جان سپرده‌اند. آیا واکسن کرونا در این مرگ‌ها نقشی داشته است؟

دکتر اشپشت می‌گوید واکسیناسیون مانند هر تدبیر پزشکی دیگر همواره می‌تواند با عوارض جانبی همراه باشد و بر همین اساس همواره باید سودمندی و عوارض جانبی هر تدبیری به طور متناسب ارزیابی شود.

او تاکید می‌کند که در اکثر موارد، به خصوص در مورد واکسیناسیون، میزان سودمندی "بسیار بسیار بیشتر" از مخاطره و عوارض جانبی است.

این متخصص بیماری‌های گرمسیری می‌افزاید تمام داده‌های مربوط به استفاده از دو واکسن فایزر- بیون‌تک و مدرنا در آلمان تا کنون نشان می‌دهند که سودمندی و تاثیر مثبت آنها بسیار زیاد بوده است.

عوارض جانبی مانند تمام واکسن‌ها

در عین حال مطابق گزارش‌ها در بین دریافت کنندگان واکسن کرونا عوارض جانبی هم بروز کرده که در اساس همان‌هایی هستند که در تزریق واکسن‌های دیگر هم امکان بروزشان وجود دارد.

این عوارض جانبی می‌توانند احساس درد در محل تزریق واکسن، تب یا سر درد خفیف، یا احساس خستگی و درد در مفاصل و ماهیچه‌ها باشند.

عوارض جانبی در اغلب موارد نشانه فعال شدن سیستم دفاعی بدن و تاثیر واکسن است. در آزمایش واکسن فایزر-بیون‌تک بر روی ۴۴ هزار نفر، عوارض جانبی بسیار ضعیف یا ضعیف بوده که در مدت کوتاهی بر طرف شده است.

در آزمایش‌های این واکسن پس از تزریق دوز دوم عوارض جانبی بیشتر بوده است: اندکی کمتر از چهار درصد واکسینه شده‌ها احساس خستگی کرده‌اند و دو درصد دچار سردرد شده‌اند.

به گفته دکتر اشپشت همین عوارض جانبی خفیف می‌تواند تحت شرایطی وضعیت جسمی نامناسب افراد سالمند یا کسانی با سیستم دفاعی ضعیف به دلیل ابتلا به بیماری‌های متعدد را تشدید کند و در موارد استثنایی به مرگ آنها منجر شود.

سابقه بیماری سخت در میان فوت شدگان

موسسه پاول ارلیش آلمان در گزارشی تاکید کرده که تمام ۲۱ نفری که پس از تزریق واکسن کرونا درگذشته‌اند به بیماری‌های سختی مبتلا بوده‌اند که احتمالا علت اصلی مرگ آنها بوده ‌است.

بنابر این گزارش به استثنای ۹ مورد که علت دقیق مرگ نامشخص مانده در بقیه موارد مرگ افراد واکسینه شده "مستقل از واکسیناسیون" ارزیابی شده است.

مسئولان بهداشت نروژ بعد از بروز ۲۳ مورد مرگ شهروندان پس از واکسینه شدن، برنامه واکسیناسیون خود را اندکی تغییر دادند و توصیه کردند که در مورد افراد با وضعیت جسمی بسیار ضعیف یا مبتلایان به بیماری‌های غیرقابل درمان، سود و زیان تزریق واکسن با دقت بیشتری ارزیابی شود و ملاک قرار گیرد.

دکتر کریستوف اشپشت تاکید می‌کند که به لحاظ آماری و با در نظر گرفتن احتمالات نیز مرگ سالمندان پس از دریافت واکسن کرونا محتمل است.

احتمال اتفاقی بودن مرگ پس از تزریق واکسن

او می‌گوید به عنوان مثال در نروژ هر هفته حدود ۴۰۰ نفر از ساکنان خانه‌های سالمندان، کاملا بدون ارتباط با کرونا فوت می‌کنند. بر این مبنا کاملا قابل انتظار است که برخی از این افراد امروز واکسینه شوند و چند روز یا چند هفته بعد فوت کنند.

مطابق گزارش موسسه پاول ارلیش میانگین سنی کسانی که در آلمان پس از تزریق واکسن کرونا جان باخته‌اند ۸۳ و نیم سال بوده و جوانترین آنها ۵۶ ساله بوده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

در عین حال در یک حالت دیگر هم، دست‌کم به عنوان احتمال، ممکن است تزریق واکسن کرونا به مرگ منجر شود: در مواردی که واکسن در افراد یک واکنش آلرژیک شدید ایجاد کند که به آن "شوک آنافیلاکتیک" هم گفته می‌شود.

نمونه‌هایی از این واکنش آلرژیک شدید در ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و آلمان مشاهده شده است. دکتر اشپشت می‌گوید به همین دلیل شهروندان با سابقه آلرژی پس از تزریق واکسن ۱۵ دقیقه و در مواردی تا نیم ساعت تحت نظر قرار می‌گیرند. او افزود "شوک آنافیلاکتیک"، در صورت بروز با دارو قابل درمان است و لطمه‌ای به جسم فرد وارد نمی‌کند.