اختصاص ۷۰۰ میلیون یورو کمک ویژه اتحادیه اروپا برای پناهجویان
۱۳۹۴ اسفند ۱۲, چهارشنبه
کمیسیون اتحادیه اروپا می‌خواهد با توجه به بحران پناهجویی موجود، یک بسته کمکهای اضطراری برای کشورهایی چون یونان تدارک ببیند. قرار است صندوق مخصوصی با ۷۰۰ میلیون یورو بودجه تا سال ۲۰۱۸ ایجاد شود. ۳۰۰ میلیون این بسته، در سال ۲۰۱۶ تامین می‌شود، ۲۰۰ میلیون یورو در سال ۲۰۱۷ و مابقی در سال ۲۰۱۸.
این مبالغ باید پیش از همه برای خوراک، سرپناه و مایحتاج دارویی پناهجویان مصرف شوند و بیش از همه در یونان که در سواحل خود میزبان ده‌ها هزار پناهجوست. دولت یونان به تازگی از اتحادیه اروپا تقاضای ۴۸۰ میلیون یورو کمک کرده و برآورد می‌کند که به خاطر بسته شدن عنقریب مرزها، شمار مهمانان پناهجویش بالغ بر ۱۰۰ هزار نفر شوند.
کمیسر اتحادیه اروپا در امور انساندوستانه، کریستوس استیلیانیدس هشدار داده که سقف این کمک در حدی نیست که همه نیازمندی‌ها را برطرف کند. او گفته است: «هیچ روش معجزه‌‌آسایی برای متوقف کردن سیل پناهجویی وجود ندارد».
یونان، مجارستان، اسلوونی، کروواسی و صربستان که خارج از اتحادیه اروپا قرار دارد، در حال حاضر چادر و سرپناه‌های موقت، نیازمندی‌های بهداشتی و دارویی برای پناهجویان فراهم کرده‌اند، اما این ملزومات بر حسب کمکهای داوطلبانه‌ای ارائه می‌شوند که کشورهایی چون آلمان در اختیار می‌گذارند.
صندوق کمکهای اضطراری قرار نیست تنها به بحران پناهندگی محدود شود، بلکه می‌تواند در صورت بروز فجایع اتمی یا شیمیایی، حملات تروریستی یا اپیدمی یک بیماری در اروپا مورد استفاده قرار گیرد.
کشمکش میان یونان و ترکیه
ترکیه در مذاکرات با اتحادیه اروپا متعهد شده که جلوی سیل پناهجویانی را که از موقعیت جغرافیایی این کشور برای ورود به اروپا استفاده می‌کنند، بگیرد. هم‌چنین طبق توافق با یونان، قرار شده که دولت آتن مهاجرانی را که از ترکیه به خاک این کشور رسیده‌اند، عودت دهد.
روز‌های سه‌شنبه و چهارشنبه (اول و دوم مارس/۱۱و ۱۲ اسفند)، دولت یونان ۲۶۷ نفر را به ترکیه بازپس داد و ملیت این عده را مراکشی، الجزیره‌ای و تونسی عنوان کرد.
این مهاجران در هفته گذشته خود را از ترکیه به جزایر یونانی رسانده بودند، اما از این که در یونان تقاضای پناهندگی بدهند سر باز زده بودند. مقصد آنها اروپای مرکزی بود، اما آنها از سوی پلیس یونان بازداشت شدند.
کمیسیون اتحادیه اروپا، عودت پناهجویان را نشانه همکاری بین کشورهایی دانسته که درگیر بحران پناهجویی هستند.
هم‌زمان ترکیه در روز چهارشنبه (دوم مارس) اعلام کرد که در صدد امضای توافق‌نامه‌ای با ۱۴ کشور برای بازگرداندن پناهجویانی است که از خاک این کشورها به ترکیه وارد شده‌اند.
سخنگوی وزارت خارجه ترکیه در کنفرانس خبری هفتگی خود بدون نام بردن از کشور خاصی گفت: «در حال بررسی این تصمیم هستیم که پناهجویان را به کشورهای مبدا عودت دهیم.»
بین ترکیه و یونان توافق‌نامه‌ای بر این اساس در سال ۲۰۰۲ امضا شده است. یک مقام دولتی ترکیه به خبرگزاری فرانسه گفته است که ترکیه در ۱۴ سال گذشته ۲۰ هزار مورد مهاجر غیرقانونی را از رسیدن به خاک اروپا بازداشته اما دولت یونان در این فاصله تنها ۴۰۰۰ نفر را پس فرستاده است.
سخنگوی وزارت خارجه ترکیه افزوده که در فاصله زمانی ژانویه تا فوریه سال ۲۰۱۵ مجموعا از خروج ۲۴۰۰۰ مهاجر از ترکیه پیشگیری شد و ۹۳ قاچاقچی هم دستگیر شدند.
خسارت میلیاردی در صورت لغو قرارداد شنگن
اتحادیه کارکنان خدمات فرودگاه در مورد الغای قرارداد شنگن هشدار داده و تاکید کرده است که هر تغییر در این قرارداد می‌تواند صدها میلیون دلار هزینه به فرودگاه‌ها و مسافران تحمیل کند.
به گفته دبیرکل این اتحادیه اگر قرارداد شنگن برچیده شود، زمان سفر طولانی‌تر خواهد شد، زیرا فرودگاه‌ها نمی‌توانند تضمینی در مورد زمان پروازهای مرتبط به یکدیگر بدهند. او افزود: «در حریم شنگن ۴۴۳ فرودگاه وجود دارد که در سال ۲۰۱۵ مورد استفاده یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون مسافر بوده‌اند.»
به خاطر بحران پناهجویی، بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه اروپا کنترل‌های مرزی خود را تشدید کرده‌اند و احتمال می‌رود رفت و آمد آزادانه بین کشورهای حوزه شنگن بر همین اساس لغو شود. برخی کارشناسان نگرانند که چنین وضعیتی، زیان‌ها و محدودیت‌های اقتصادی برای کشورهای عضو در بر داشته باشد.
مذاکرات کمیسیون اروپا با دولت ترکیه
هم اینک ده‌هزار پناهجو در مرز یونان و مقدونیه متوقف شده‌اند و در سرمای شدید محتاج کمکهای انسانی هستند. وزیر خارجه ترکیه، مولود داود اوغلو روز جمعه چهارم مارس به آتن می‌رود تا با مقامات یونانی بر سر بحران پناهجویی مذاکره کند.
دونالد توسک، رئیس کمیسیون اروپا نیز قرار است که روز جمعه (۴ مارس) با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه ملاقات کند. تاسک گفته است سه ماه از توافق با ترکیه بر سر کنترل موج پناهجویی می‌گذرد، اما روزانه هم‌چنان ۲۰۰۰ نفر از طریق این کشور و از مسیر دریای اژه خود را به یونان می‌رسانند.
اروپا برای مهار بحران پناهجویان به کمک ترکیه نیاز دارد و ترکیه هم برای برآورده شدن خواسته‌های خود از جمله عضویت در اتحادیه، روی این نیاز اروپا مانور می‌دهد.
مقامات کمیسیون اروپا تاکید می‌کنند که ادای وظیفه ترکیه در کنترل موج پناهجویانی که مقصدشان اروپاست، پیامی نیز به جنگزدگان سوری خواهد بود که جان خود را در مسیرهای آبی پر خطر به بازی نگیرند و ورود به اروپا را آسان تلقی نکنند.