ادامه اعتراض‌ها در مصر و فشار بین‌المللی بر حسنی مبارک
۱۳۸۹ بهمن ۷, پنجشنبه
تظاهرات مردم خشمگین مصر در اعتراض به وضعیت نامناسب اقتصادی و سیاسی، برای دومین روز متوالی ادامه داشت و مردم این کشور برای تحرک بزرگ‌تری در روز جمعه خود را آماده می‌کنند.
قاهره روز گذشته شاهد حضور بی‌سابقه نیروهای امنیتی مجهز به وسایل ضد شورش بود، اما تظاهرات علیه حسنی مبارک رییس‌جمهور این کشور ادامه یافت. نیروهای امنیتی صبح روز چهارشنبه تحصن هزاران مصری در میدان آزادی این شهر را متفرق کردند.
تحرکات مردمی در دومین روز خود باعث شد تا حزب دموکراتیک میهنی (حزب حاکم) با صدور بیانیه‌ای اعلام کند که متوجه خواسته جوانان مصر شده و از آنها دعوت کرد تا به خشونت متوسل نشوند. حزب حاکم همچنین اعلام کرد که به حق شهروندان برای ابراز نظر و خواسته‌هایشان احترام می‌گذارد.
در همین حال احمد نظیف نخست‌وزیر مصر اعلام کرد که نیروهای امنیتی و پلیس دست به تحرکات سریعی برای حفظ امنیت عمومی خواهند زد. وی خطاب به مردم گفت که راه‌هایی قانونی برای اعتراض وجود دارد و نیازی به تظاهرات و آسیب زدن به اموال عمومی نیست.
نیروهای امنیتی مصر روز گذشته با لباس شخصی در اکثر خیابان‌های قاهره مستقر شده و هر جوانی که قصد شرکت در تظاهرات را داشت، بازداشت کردند، بطوریکه شمار بازداشت‌شدگان تا بعدازظهر در میدان اصلی قاهره به نود نفر رسید. این در حالیست که وزارت کشور اعلام کرده که برای هیچ تظاهراتی مجوز صادر نشده و بدین ترتیب تمامی تجمع‌های مردمی غیرقانونی محسوب شده و تدابیر قانونی برای جلوگیری از آن صورت خواهد گرفت.
نیروهای امنیتی مصر در ادامه تلاش‌هایشان برای جلوگیری از تجمع مردمی در میدان آزادی قاهره، تمامی مبادی ورودی و خروجی این میدان و ایستگاه‌های مترو را تحت کنترل خود گرفته و قطارهای زیرزمینی در این ایستگاه توقفی نداشتند.
در سوئز ظهر روز گذشته پیکر چهار تن از قربانیان که با گلوله پلیس کشته شده بودند، در میان تدابیر امنیتی شدید تشییع شده و پلیس اجازه تشییع جنازه گروهی را به مردم نداد. در همین حال درگیری نسبتا شدیدی میان مردم و پلیس در سوئز رخ داد، چرا که پلیس پیکر یکی از قربانیان که به ضرب گلوله جان باخته بود را به پزشکی قانونی انتقال داده و از تحویل آن به مردم خودداری کرد.
در اسکندریه نیروهای امنیتی به شکل گسترده‌ای در میادین و خیابان‌های اصلی مستقر شده و حلقه امنیتی پیرامون مراکز اصلی شهر مثل ادارات امنیتی، ساختمان شهرداری و دادگاه این شهر تشکیل شد، تا سرانجام معترضان در یکی از خیابان‌های فرعی جمع شده و با سر دادن شعارهای تند خواستار اصلاح وضعیت اقتصادی و سیاسی کشور شوند.
شهر شبین الکوم زادگاه حسنی مبارک که از پرجمعیت‌ترین و فقیرترین شهرهای مصر است نیز روز گذشته به پادگانی نظامی تبدیل شد، بطوریکه نیروهای امنیتی با خشونت زیاد تظاهرات ده‌ها جوان مصری را متفرق کرده و نزدیک به بیست نفر را بازداشت کردند.
علیرغم هشدارهای دولت، تجمع مردمی در مناطق مختلف قاهره ادامه یافت تا سرانجام خیابان‌های اصلی قاهره در بعدازظهر تبدیل به صحنه درگیری گسترده مردم و نیروهای امنیتی شود. پلیس با استفاده از گاز اشک‌آور و نیروهای ضد شورش مجهز به باطوم برقی و گلوله‌های مشقی سعی کرد تا مردم را متفرق کند.
روزنامه النهار لبنان به نقل از منابع پزشکی در قاهره اعلام کرد که تعداد زخمی‌ها در دومین روز از تظاهرات به صدها نفر رسیده و دست کم یک نفر در قاهره کشته شد.
بازداشت روزنامه‌نگاران
این در حالی است که تعداد بازداشت‌شدگان در قاهره به تنهایی به هزار نفر رسیده که در میان آنها ده روزنامه‌نگار نیز وجود دارند. نیروهای پلیس، ساختمان انجمن صنفی روزنامه‌نگاران را به محاصره درآورده و صدها روزنامه‌نگار را در آن زندانی کرده و برخی از اعضای این انجمن را در برابر درب ورودی ساختمان بازداشت کردند.
در میان بازداشت‌شدگان، جک شینکر خبرنگار روزنامه بریتانیایی گاردین نیز وجود داشت که اعلام کرد پلیس او را مورد ضرب و شتم قرار داده و به بازداشتگاهی در شرق قاهره منتقل کرد، ولی در نهایت وی به همراه چند بازداشتی دیگر موفق می‌شوند تا قبل از زندانی شدن، فرار کنند.
چهار خواسته اپوزیسیون و فیلتر شدن فیس‌بوک و توییتر
عبدالجلیل مصطفی دبیر «جمعیت ملی برای تغییر» که بیشترین تعداد از گروه‌های اپوزیسیون را در خود جای داده عصر چهارشنبه ضمن اعلام حمایت از تحرکات مردمی، خواسته‌های اپوزیسیون را به شکل رسمی اعلام کرد.
وی از حسنی مبارک خواست تا هر چه سریع‌تر و به شکل شفاف اعلام کند که برای انتخابات ریاست جمهوری در سپتامبر سال جاری، خود و پسرش جمال نامزد انتخابات نخواهند شد و در عین حال دو مجلس مردمی و ملی نیز که با انتخاباتی دروغین و سرشار از تقلب تشکیل شده، منحل اعلام شود.
اپوزیسیون همچنین خواستار خاتمه یافتن سی سال شرایط اضطراری و تشکیل دولت نجات ملی شدند که بتواند کنترل اوضاع را در مرحله انتقالی و تا زمان برگزاری انتخاباتی آزاد و سپس تعدیل قانون اساسی بر عهده بگیرد، تا بدین ترتیب ظرفیت‌های قانون اساسی که اجازه دیکتاتوری را می‌دهد، لغو شود.
جوانان مصری که موتور محرکه تظاهرات مردمی در دو روز گذشته بودند، به استفاده گسترده از فیس‌بوک و توییتر روی آورده‌و ضمن انتشار تصاویر و اخبار تظاهرات، از مردم دعوت کرده‌اند تا خود را آماده تظاهراتی به مراتب بزرگ‌تر از دو روز نخست، پس از نماز جمعه کنند. دولت مصر نیز در مقابله با این گونه تحرکات اینترنتی، از چهارشنبه شب دو سایت فیس‌بوک و توییتر را فیلتر کرد، هر چند این امر را به شکل رسمی تکذیب کرده است.
واکنش‌های بین‌المللی
هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا در جریان یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک با همتای اردنی خود گفت که دولت مصر اگر می‌خواهد دچار سرنوشت تونس نشود، باید سریع دست به تحرک زده و در عین حال از سرکوب اعتراض‌های مسالمت‌آمیز خودداری کند.
وی گفت: «آمریکا بر این باور است که دولت مصر فرصتی مهم برای اصلاحات سیاسی و اقتصادی و اجتماعی دارد تا بدین ترتیب بتواند خواسته‌های برحق مردمش را نیز برآورده کند. ما از دولت مصر می‌خواهیم تا ضمن خودداری از سرکوب، اجازه استفاده از پایگاه‌های اینترنتی اجتماعی را نیز از مردم سلب نکند».
رابرت گیبز سخنگوی کاخ سفید نیز اعلام کرد که آمریکا با دقت تحولات مصر را زیر نظر داشته و حق مردم مصر در اعتراض مسالمت‌آمیز را برسمیت می‌شناسد.
سخنگوی کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز اعلام کرد که اروپا تحولات مصر را زیر نشر داشته و از دولت این کشور می‌خواهد تا با اتخاذ تصمیمات فوری، به خواسته‌های برحق مردم مصر عمل کند.
گیدو وستروله وزیر خارجه آلمان گفت که دولتش از شرایط مصر بسیار نگران بوده و از همه می‌خواهد تا خویشتن‌داری کنند. وی همچنین از دولت مصر خواست تا به حقوق بشر و حقوق شهروندان خود احترام گذاشته و آزادی مطبوعات را برسمیت بشناسد.
علی مهتدی
تحریریه: فرید وحیدی