از سرگیری رابطه سیاسی کامل میان ترکیه و اسرائیل
۱۳۹۲ فروردین ۳, شنبه
دفتر نخست وزیری ترکیه با انتشار بیانیهای مکالمه تلفنی میان بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل و رجب طیب اردوغان را تائید کرد. در بیانیه گفته میشود که نتانیاهو به نام مردم اسرائیل از ملت ترکیه به خاطر تمام آسیبهای انسانی و مادی که در ماجرای حمله به امدادگران ترک وارد آمده است، پوزش خواست. بیانیه میافزاید که نخست وزیر ترکیه عذرخواهی نتانیاهو را قبول کرد.
نخست وزیر اسرائیل متعهد شد که به خانوادههای قربانیان فاجعه خسارت پرداخت شود. نخست وزیر اسرائیل قول داد که به زودی ارسال امدادهای بشردوستانه به مناطق اشغالی از جمله به نوار غزه تأمین شود. سران دو کشور توافق کردند که در راه بهبود وضعیت ساکنان سرزمینهای فلسطینی با یکدیگر همکاری کنند.
در بیانیه همچنین آمده است که اردوغان در مکالمه تلفنی به نخست وزیر اسرائیل از سابقه روابط تاریخی میان ترکها و یهودیان سخن گفته و تأکید کرده است که سردی روابط میان دو ملت موضوع غمانگیزی بود که خوشبختانه پایان مییابد. او همچنین تأکید کرده است که ترکیه همواره و تا امروز به یافتن راه حلی عادلانه و دائمی برای نزاع اسرائیل و فلسطینیها آماده و کوشا بوده است.
پیش از این دفتر نخست وزیر اسرائیل در بیانیهای از مکالمه تلفنی سران دو کشور در شامگاه جمعه (۲۲ مارس) خبر داده بود.
میانجیگری مقامات امریکایی
احمد داوداوغلو، وزیر خارجه ترکیه، گفت که عذرخواهی نخست وزیر اسرائیل، خواست دولت ترکیه را به تمامی برآورده کرد. او توضیح داد که در روزهای گذشته تلاش دیپلماتیک زیادی برای انجام این گفتوگوی تلفنی صورت گرفته بود.
او همچنین فاش ساخت که تماس تلفنی دو سیاستمدار از طریق جان کری، وزیر خارجه امریکا، برقرار شد و حدود نیم ساعت به طول انجامید.
آلون لیل، سفیر پیشین اسرائیل در ترکیه، ازسرگیری رابطه دیپلماتیک میان دو کشور را رویدادی فرخنده دانست. او گفت که آشتی دو کشور بزرگترین دستاورد سفر خاورمیانهای باراک اوباما به شمار میرود.
او همچنین گفت میداند که در هفتههای گذشته جان کری، وزیر خارجه امریکا، هم بر اردوغان و هم بر نتانیاهو فشار زیادی وارد کرد تا آنها به مجادله میان خود پایان دهند. مقامات کاخ سفید از این که دو متحد امریکا در منطقه خاورمیانه در برابر هم قرار گرفته بودند، سخت ناراحت بودند.
حمله به کاروان امداد
سه سال پیش در مه ۲۰۱۰ (برابر خرداد ۱۳۸۹) نیروهای اسرائیلی به کشتیهای حامل کمکهای انساندوستانه که از بنادر ترکیه راهی غزه بودند حمله کردند و ۹ نفر از شهروندان ترکیه را به قتل رساندند.
از سال ۲۰۰۷ میلادی و به دنبال پیروزی گروه اسلامی حماس در انتخابات مجلس فلسطینی، اسرائیل نوار غزه را محاصره کرد و از ورود کالاهای ضروری به این منطقه جلوگیری کرد. در مخالفت با تصمیم اسرائیل چندین گروه حقوق بشری و طرفدار فلسطینیها از سراسر جهان تلاش کردند با رساندن کمکهای انساندوستانه این محاصره را بشکنند. گروهی از فعالان ترکیه در رأس این عملیات بودند.
به دنبال حمله اسرائیل و قتل شهروندان ترکیه، دولت ترکیه از اسرائیل تقاضای عذرخواهی کرد؛ اما بنیامین نتانیاهو گفت که از ماجرایی که پیش آمده متأسف است اما حاضر نیست از کسی عذرخواهی کند.
گفته میشود که باراک اوباما، رئیسجمهور ایالات متحده که به تازگی از اسرائیل دیدار کرد، بر اقدام پوزشخواهی نخست وزیر اسرائیل مؤثر بوده است.
آقای اوباما در خلال اقامت در اسرائیل گفته بود: "ایالات متحده برای روابطش هم با ترکیه و هم با اسرائیل ارزش فراوانی قائل است. علاوه بر این از سرگیری روابط مثبت میان این دو کشور در پیشرفت صلح و امنیت منطقه اهمیت زیادی دارد."