"افتخار" برای مردم، درآمد برای سپاه

روز سه‌شنبه (۱۵ ژوئن) در عسلویه، قرارداد توسعه ۶ فاز پارس جنوبی معادل ۸ فاز استاندارد با سه شركت ايرانی امضا شد. محمود احمدی‌نژاد، امضای قرارداد واگذاری میدان پارس جنوبی را "پرافتخارترين رويداد تاريخ ايران زمين" دانست. او به شرکت‌های خارجی حمله کرد و قول داد که شرکت‌های ایرانی ظرف ۳۵ ماه آینده همه اين فازها را به بهره‌برداری برسانند.

رئیس جمهور از شرکت‌های ایرانی طرف قرارداد نام نبرد و خبرگزاری‌های داخلی نیز که خبر را منتشر کرده‌اند، طرف‌های قرارداد را معرفی نکرده‌اند. اما برخی از رسانه‌های جمعی فاش کرده‌اند که بیشترین حجم این قراردادها به نیروهای سپاه پاسداران تعلق گرفته است.

تارنمای رسمی تلویزیون دولتی ایران ارزش قرارداد را ۲۱ میلیارد دلار و طرف اصلی را قرارگاه خاتم‌الانبیا ذکر کرده است. این قرارگاه بازوی مالی سپاه پاسداران به شمار می‌رود، که قطعنامه چهارم شورای امنیت سازمان ملل متحد هرگونه ارتباط و معامله با آن را منع کرده است.

دو شرکت دیگر طرف قرارداد یکی "سازمان توسعه و نوسازی صنعتی" است و دیگری شرکت "پتروپارس" که از شعبات "شرکت ملی نفت ایران" به شمار می‌رود.

پیش از این قرار بود شرکت انگلیسی – هلندی شل و شرکت اسپانیایی رپسول در به راه اندازی فازهای ۱۳ و ۱۴ سهیم باشند، اما پس از تصویب قطعنامه چهارم شورای امنیت در تحریم شدیدتر ایران، طرف‌های بین‌المللی از امضای قرارداد با جمهوری اسلامی صرف نظر کردند.

سپاه، بزرگترین کمپانی نفت و گاز کشور

قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا در زمان جنگ هشت ساله با عراق و در اصل برای پیشبرد فعالیت‌های عمرانی شکل گرفت، و در پروژه‌های نفتی هیچ دخالتی نداشت. در سال‌های اخیر و به ویژه پس از انتخابات جدل‌آمیز ریاست جمهوری، بازوی اقتصادی سپاه پاسداران فعالیت‌های خود را در به عرصه پرجذابیت نفت و گاز گسترش داد.

سرداران سپاه یک سال بعد از ریاست جمهوری احمدی‌نژاد قرارداد یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلاری انتقال گاز را از وزارت نفت گرفتند و از آن زمان جای پای خود را در صنعت نفت محکم کردند. دولت احمدی‌نژاد با توافق‌های نه چندان شفاف، توسعه سه فاز را به صورت اختصاصی و دو فاز را با همکاری دو شرکت داخلی به قرارگاه خاتم الانبیاء واگذار کرده است. اکنون با به عهده گرفتن ۶ فاز میدان گازی پارس جنوبی این نیروی نظامی، عملا به قوی‌ترین قدرت مالی ایران بدل می‌شود.

تحریم‌های بین‌المللی به دولت احمدی‌نژاد و همدستان او در سپاه پاسداران فرصت داد سلطه خود را در پارس جنوبی، که بزرگترین پروژه نفت و گاز ایران است، محکم کنند و جای شرکت‌های بزرگ و بین‌المللی را بگیرند.

اما با وجود امضای قراردادها، کارشناسان تردید دارند که طرف‌های ایرانی برای به ثمر رساندن این پروژه‌های بزرگ از مدیریت و امکانات فنی کافی برخوردار باشند. حجم کل عملیات بر ۲۰۰ میلیون متر مکعب گاز بالغ است. بعید به نظر می‌رسد که قرارگاه خاتم الانبیا، با فقدان مدیریت و تجربه فنی و با انبوه مشکلات مالی از عهده اجرای این پروژه‌های عظیم بر آید.