امکان یارگیری گروه "دولت اسلامی" از میان بلوچها چقدر است؟
۱۳۹۴ مهر ۸, چهارشنبهسردار سرتیپ قاسم رضایی، فرمانده مرزبانی جمهوری اسلامی ایران، روز دوشنبه (۶ مهر/ ۲۸سپتامبر) در خصوص تهدیدات گروه "دولت اسلامی" برای ایجاد ناامنی در ایران گفت که "داعش جرات نزدیک شدن به سمت مرزهای ایران را ندارد".
محمود علوی، وزیر اطلاعات نیز در هجدهمین اجلاس رسمی مجلس خبرگان رهبری (۱۰ شهریور / اول سپتامبر) اعلام کرده بود: «با تعامل خوبی که با علمای اهل سنت داشتهایم از جذب افرادی از اهل سنت به داعش و گروههای تکفیری جلوگیری شده است.»
بیشتر بخوانید: وزیر اطلاعات: عناصر مرتبط با داعش را شناسایی کردیم
حسینعلی شهریاری، نماینده اصولگرای زاهدان، هم پیش از این صریحا گفته بود: «اگر سخن از حضور داعش در نزدیکی استان به میان میآید، نباید عدهای بر ما خرده بگیرند که چرا اینگونه سخن میگوییم. آنچه که بر زبان میآوریم ناشی از رصد جریانات و اخبار منطقه است. اگر هوشیار نباشیم موصلی دیگر این بار در ایران رقم خواهد خورد.»
حضور نیروهای گروه دولت اسلامی در بلوچستان پاکستان
منابع خبری محلی بلوچ اخیرا درباه حضور نیروهای گروه "دولت اسلامی" در میان بلوچ ها خبر دادند. دکتر عبدالمالک بلوچ، سروزیر ایالت بلوچستان پاکستان گفته بود که نمیتواند "احتمال حضور تروریستهای داعش در ایالت بلوچستان پاکستان را رد کند".
اما آیا واقعا زمینهای برای گرایش بلوچها به گروه "دولت اسلامی" وجود دارد و این گروه میتواند از میان آنها هم یارگیری کند؟
عبدالستار دوشوکی از مرکز مطالعات بلوچ در لندن در پاسخ به این پرسش دویچهوله میگوید: «اصولا بلوچهای پاکستان به نیروهای مذهبی گرایشی ندارند، بلکه نیروهای ناسیونالیستی بلوچ و سکولار دست بالا را دارند. در بلوچستان ایران نیز در شرایط فعلی برای رشد داعش بستر فکری و فضای مناسب مذهبی وجود ندارد، چون اکثر مردم بلوچ داعش را یک گروه اسلامی و یا انسانی نمیدانند.»
بیشتر بخوانید: بازگشت ترور و خشونت به سیستان و بلوچستان
آقای دوشوکی اضافه میکند که تا به امروز اطلاعات یا اخبار موثقی مبنی بر حضور داعش یا طرفداران این گروه تروریستی در بین بلوچهای ایران وصول نشده است. اما این کارشناس در ادامه تاکید میکند: «با توجه به تنشهای موجود در منطقه و بخصوص عناد بین عربستان و ایران که بعد از فاجعه منا حادتر شده است و با توجه به حضور داعش در پاکستان و افغانستان، یارگیری محدود داعش در بلوچستان ایران، آنهم در بین برخی از عوامل تندرو گروههای مسلح تکفیری بلوچ کاملا به دور از ذهن نیست. اگر چه تا به امروز شواهدی دال بر پیوستن یا به عبارتی بیعت عوامل بلوچ با گروه دولت اسلامی یا داعش وجود ندارد.»
دوشوکی میافزاید: «در بلوچستان گروههای مختلف مسلح مذهبی نظیر جیشالعدل، جیش النصر و جماعت انصار الفرقان وجود دارند. این گروهها برای کسب هژمونی و برتری نظامی نوعی رقابت با یکدیگر نیز دارند. در نتیجه نمیتوان منکر این تئوری شد که گروههای کوچکتر نظیر جماعت انصار الفرقان برای کسب امکانات بیشتر و انتقامجویی از خون رهبر خود که توسط نیروهای امنیتی ایران در منطقه قصرقند کشته شده بود، با داعش بیعت کنند و بنام داعش عملیاتی را در بلوچستان انجام بدهند.»
این کارشناس مرکز مطالعات بلوچ در ادامه تصریح میکند: «با توجه به موقعیت ژئوپولتیکی و مذهبی استان سیستان و بلوچستان و رقابتهای موجود بین گروههای مسلح بلوچ، نمیتوان با قاطعیت بلوچستان را از این قاعده مستثنی نمود. داعش نیز حداقل برای عرض اندام، تمایل فراوانی برای اظهار وجود درون مرزهای ایران دارد.»
بیشتر بخوانید: تخریب نمازخانه اهل سنت در منطقه پونک تهران
دوشوکی در ادامه نتیجهگیری میکند: «احتمال حضور نمایشی داعش در قالب یک گروه کوچک در خاک بلوچستان از طریق انجام عملیات نظامی یا انتحاری طی چند هفته آینده به دور از انتظار نیست. اگرچه باید تاکید کنم که من حیث المجموع فرهنگ و مذهب حنفی و معتدل مردم بلوچ پذیرای تفکر تکفیری داعش نیست. اما در شرایطی که هزاران جوان اروپایی به داعش می پیوندند، پیوستن چند جوان بلوچ مایع شگفتی و حیرت نیز نخواهد بود.»