انتقاد شدید عفو بین‌الملل از جمهوری آذربایجان
۱۳۹۱ خرداد ۴, پنجشنبه
دو روز پیش از برگزاری فینال مسابقه آوازخوانی یوروویژن در باکو سازمان عفو بین‌الملل در تازه‌ترین گزارش خود جمهوری آذربایجان را به بدرفتاری با مخالفان سیاسی متهم کرده است. در این گزارش که روز پنجشنبه (۴ خرداد/ ۲۴ مه) منتشر شد ضمن انتقاد از رفتار خشن پلیس علیه مخالفان از الهام علی‌اوف، رئیس جمهور آذربایجان، خواسته شده همه‌ی زندانیان سیاسی را آزاد کند.
فشار بر مخالفان و زرق و برق یوروویژن
پنجاه و هفتمین دور مسابقه آوازخوانی یوروویژن روز شنبه (۲۶ مه / ۶ خرداد) در باکو برگزار می‌شود. هنرمندان آذربایجانی سال گذشته با کسب عنوان قهرمانی این رقابت‌ها کشور خود را میزبان بزرگترین مسابقه آوازخوانی اروپا در سال ۲۰۱۲ کردند. انتظار می‌رود کنسرت‌های پایانی این رویداد هنری تنها در کشورهای اروپایی بیش از ۱۲۰ میلیون بیننده‌ی تلویزیونی داشته باشد.
عفو بین‌الملل می‌گوید زرق و برق یوروویژن نباید وسیله پرده‌پوشی بر نقض گسترده و خشونت‌آمیز حقوق بشر در آذربایجان شود. به گزارش این سازمان همچنان در موارد بیشماری حقوق شهروندان در جمهوری آذربایجان نادیده گرفته می‌شود، نیروهای حکومتی مانع تجمع مخالفان می‌شوند یا گردهمایی‌های آنها را با خشونت برهم می‌زنند.
ارعاب و تهدید روزنامه‌نگاران و مخالفان
در گزارش تازه‌ی عفو بین‌الملل نیروهای امنیتی جمهوری آذربایجان متهم به فشار بر تشکل‌های سیاسی و ارعاب روزنامه‌نگاران منتقد می‌شوند. در این گزارش به نقل از زندانیان سابق سیاسی به مواردی از تهدید و آزار مخالفان زندانی توسط نیروهای پلیس اشاره شده است.
عفو بین‌الملل می‌گوید حکومت آذربایجان در ماه‌های مارس و آوریل سال ۲۰۱۱ میلادی و در واکنش به سلسله حرکت‌های اعتراضی در این کشور موج جدیدی از فشار و ارعاب به راه انداخته است. به گزارش "اشپیگل آنلاین" رئیس بخش آلمان سازمان عفو بین‌الملل، ولفگانگ گرنتس، ابراز امیدواری می‌کند در پرتو توجه افکار عمومی جهان به مسابقه آوازخوانی سال ۲۰۱۲ فشار بر دولت الهام علی‌اوف افزایش یابد.
بر اساس تازه‌ترین گزارش از وضعیت حقوق بشر در جهان در حال حاضر ۱۷ نفر در آذربایجان به دلایل سیاسی در زندان هستند. در این گزارش تاکید شده که به رغم صرف هزینه‌های فراوان برای ارائه چهره‌ای مدرن و دموکراتیک از آذربایجان حرکت‌های اعتراضی به ویژه در باکو همچنان به طور سیستماتیک سرکوب می‌شوند.
اوکراین هم از انتقاد بی‌نصیب نیست
ولفگانگ گرنتس می‌گوید انتقاد از الهام علی‌اوف معمولا مجازات‌های سختی به دنبال دارد. علی کریملی، رهبر حزب جبهه خلق جمهوری آذربایجان که از مهمترین تشکل‌های اپوزیسیون محسوب می‌شود، آوریل سال جاری در گفتگو با "اشپیگل آنلاین" گفت دادستان به بهانه‌های مختلف او را تحت فشار قرار می‌دهد.
در گزارش سالانه سازمان عفو بین‌الملل از نقض حقوق بشر در اوکراین نیز انتقاد شده است. بر این اساس در اوکراین که تابستان امسال همراه با لهستان میزبان مسابقات فوتبال اروپاست، به رغم اصلاح قوانین، دستگاه قضایی از استقلال لازم برخوردار نیست.
اخیرا وضعیت یولیا تیموشنکو، نخست وزیر سابق اوکراین که در زندان به سر می‌برد، اعتراض‌های بین‌المللی شدیدی را علیه دولت این کشور برانگیخته است. بسیاری از دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند به دلیل بدرفتاری با تیموشنکو در زندان و ادامه‌ی حبس او رقابت‌های ورزشی در این کشور را تحریم می‌کنند.
روابط پرتنش ایران و آذربایجان
در گزارش عفو بین‌الملل به موارد نقض حقوق شهروندان در کشورهای دیگر جهان نیز پرداخته شده اما به دلیل انتشار آن در آستانه‌ی برگزاری یوروویژن بخش مربوط به جمهوری آذربایجان بیشتر مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته است. آذربایجان یکی از جمهوری‌های اتحاد جماهیر شوروی سابق بود که در سال ۱۹۹۱ استقلال یافت. در سال‌های اخیر این کشور با کمک سرمایه‌گذاری‌های خارجی و استفاده از منابع نفت و گاز به یکی از قدرت‌های اقتصادی منطقه تبدیل شده و به پیشرفت‌های چشمگیری دست یافته است.
در دو دهه‌ی گذشته روابط جمهوری اسلامی و آذربایجان اغلب با تشنج روبرو بوده است. در روزهای اخیر برگزاری مسابقه یوروویژن بر تیرگی روابط دو کشور افزوده است. شماری از امامان جمعه و مقام‌های رسمی حکومت جمهوری اسلامی دولت آذربایجان را به خاطر برگزاری این مسابقه به "خوش خدمتی برای غرب" و "ترویج رفتار ضد دینی و ضد اخلاقی" متهم کرده‌اند. برخی کارشناسان معتقدند یوروویژن بهانه است و ریشه اختلاف به تفاوت بنیادی سیاست‌های داخلی و خارجی دو کشور مربوط می‌شود.