انتقاد قدرتهای بینالمللی از مواضع ترامپ درباره برجام
۱۳۹۶ مهر ۲۲, شنبهموضع دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا مبنی بر عدم تأیید توافق هستهای با ایران انتقادها و نگرانیهای زیادی را در سطح بینالمللی برانگیخته است.
دونالد ترامپ توافق هستهای ایران با شش قدرت جهانی را تأیید نکرده و تصمیم در مورد آن را به کنگره این کشور واگذار کرده است. اینک کنگره ۶۰ روز وقت دارد تا درباره برقراری مجدد تحریمهای لغو شده علیه ایران تصمیم بگیرد.
بیشتر بخوانید: ترامپ: برجام را تایید نکرده و نمیکنیم
ترامپ ایران را تهدید به تحریمهای جدید کرده است. او از خروج از برجام سخنی نگفت، اما روز جمعه ۲۱ مهر (۱۳ اکتبر) در یک سخنرانی رسمی استراتژی جدید آمریکا در برابر ایران را اعلام و تهدید کرد، در صورتی که در آینده "کاستیهای سنگین زیاد"ی که در توافق با ایران به چشم میخورد جبران نشود آمریکا از این توافق بیرون خواهد رفت.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
زیگمار گابریل، وزیر خارجه آلمان موضع ترامپ را "پیامی نامساعد و خطرناک" خواند. مسکو نیز ترامپ را به "لفاظیهای تهاجمی و تهدیدآمیز" متهم کرد.
حسن روحانی، رئیسجمهور ایران گفت، ایالات متحده آمریکا منزوی شده است. او گفت، ترامپ ظاهرا نمیداند که برجام یک سند دوجانبه نیست. روحانی تأکید کرد، هدف آمریکا این است که جلوی سرمایهگذاری و رونق اقتصادی را بگیرد.
موضع سایر کشورهای امضاکننده برجام
آلمان، فرانسه و بریتانیا که در کنار آمریکا توافق هستهای با ایران را امضا کردهاند نسبت به موضع ترامپ ابراز نگرانی کردهاند.
در بیانیهی مشترکی که آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه و ترزا می، نخستوزیر بریتانیا صادر کردند حفظ برجام "به سود مصالح امنیتی" همه این کشورها خوانده شده است.
مکرون عصر جمعه ۲۱ مهر با حسن روحانی تماسی تلفنی برقرار کرد و از سفر به تهران سخن گفت. زیگمار گابریل، وزیر خارجه آلمان گفت، توافق با ایران برای اولین بار نشان داد که "جلوگیری از یک جنگ و تسلیح یک کشور به سلاح اتمی از طریق گفتوگو امکانپذیر است." گابریل ادامه داد: «به همین دلیل ما در هفتههای آینده همه توان خود را به کار میبندیم تا کنگره آمریکا را به حفظ این توافق متقاعد سازیم.»
کمپین بینالمللی مبارزه با سلاحهای هستهای (آیکن) که برنده جایزه صلح نوبل ۲۰۱۷ شده است هشدار داد، گام ترامپ نه تنها توافقهای آینده را سخت میکند بلکه ممکن است کمکی به اشاعه سلاحهای هستهای باشد.
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تأکید کرد که برجام "عمل میکند" و "تنها به یک کشور تعلق ندارد."
بیشتر بخوانید: واکنش موگرینی به سخنرانی ترامپ: کسی در دنیا نمیتواند برجام را لغو کند
وزارت خارجه روسیه موضع ترامپ را "تهاجمی و لفاظی تهدیدآمیز" و "غیر قابل قبول" خواند. وزارت خارجه این کشور اعلام کرد، تلاش کشوری که میخواهد با چنین "راهکارهایی" مشکلات امنیتی را حل کند محکوم به شکست است. روسیه ترامپ را پیش از سخنرانی نیز از لغو این توافق برحذر داشت.
چین نیز موضعی مشابه اتخاذ کرد. سخنگوی وزارت خارجه چین در پکن گفت، این توافق نقش مهمی در حفظ صلح و ثبات در خاور میانه و جلوگیری از اشاعه سلاحهای اتمی داشته است.
در عوض، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائيل از موضع ترامپ استقبال کرد و آن را "تصمیمی شجاعانه" خواند. او گفت، رئیسجمهور آمریکا به صورتی آشکار در برابر "رژیم تروریستی ایران" ایستاد.
بیشتر بخوانید: استقبال عربستان و اسرائیل از راهبرد جدید ترامپ علیه ایران
نتانیاهو گفت، توافق هستهای به شکلی که اینک هست باعث خواهد شد که ایران طی تنها چند سال به "زرادخانه سلاح اتمی" تبدیل شود. عربستان نیز که از رقبای ایران محسوب میشود موضع ترامپ را یک "استراتژی قاطع" خواند و آن را ستود.
خود ترامپ در توییتر به انتقاد از سخنانش چنین پاسخ داد، امضاکنندگان این توافق "از طریق معامله با ایران پول زیادی" نصیبشان شده است.
جان کری، وزیر خارجه سابق آمریکا که در نیل به توافق اتمی با ایران نقش عمدهای ایفا کرده بود ترامپ را باز هم به "ایجاد بحرانی بینالمللی" متهم کرد. او از کنگره خواست، تحریمهای لغو شده علیه ایران را بازآفرینی نکند.