انتقال مسئولیت زندان بگرام به نیروهای افغان

نیروهای آمریکایی اداره‌ی زندان بحث‌برانگیز بگرام در شمال افغانستان را رسما به نیروهای محلی سپردند. این زندان به دلیل نزدیکی به میدان هوایی بگرام، پایگاه اصلی نیروهای ایالات متحده در افغانستان، به این نام خوانده می‌شود. در ماه فوریه سال جاری میلادی (۲۰۱۲) خبر "قرآن‌سوزی" در پایگاه بگرام، افغانستان را چند روز در ناآرامی فرو برد.

به گفته‌ی سفی‌الله صافی، رئیس پلیس نظامی افغانستان، بیش از ۳ هزار و ۱۰۰ زندانی این زندان روز دوشنبه (۱۰ سپتامبر/ ۲۰ اردیبهشت) طی مراسمی به نیروهای افغان تحویل داده شدند. بیشتر زندانیان این مرکز که جنگجویان طالبان و مظنونان به اقدامات تروریستی نیز در میان آنها هستند، پیش از این هم زیر نظر نیروهای افغان بودند.

کابل اداره‌ی زندان بگرام را گام مهمی در مسیر انتقال مسئولیت امنیتی افغانستان به نیروهای محلی و خروج واحدهای بین‌المللی تا پایان سال ۲۰۱۴ می‌داند.

به اعتقاد برخی از ناظران اما انتقال مسئولیت اداره‌ی زندان بگرام حرکتی بیشتر نمادین است.

اختلاف بر سر سرنوشت برخی از زندانیان

سرنوشت حدود ۵۰ طبعه‌ی خارجی که عموما پاکستانی هستند یا سرنوشت حدود ۶۰۰ افغان که پس از نهم مارس دستگیر شدند، از نقاط اختلاف افغانستان و آمریکاست. نهم مارس ۲۰۱۲ آمریکا و افغانستان توافق‌نامه‌ای امضا کردند مبنی بر انتقال مسئولیت زندان بگرام به نیروهای افغان در عرض شش ماه.

به اعتقاد واشنگتن، زندانیان خارجی مشمول این توافق‌نامه نمی‌شوند و آمریکا همچنان حق دارد مظنونان را بازداشت و زندانی کند. مقام‌های افغان به این موضوع اعتراض دارند.

به گفته‌ی یکی از مقام‌های ناتو، زندانیان خارجی تحت نظر نیروهای آمریکایی می‌مانند و مشاوران آمریکایی تا نهم مارس ۲۰۱۳ در زندان حضور خواهند داشت.

انتقاد نهادهای حقوق بشری

زندان بگرام که نام اصلی‌اش "بازداشتگاه پروان" است به "گوانتانامو بی" مشهور است. نهادهای حقوق بشری مدت‌هاست که نسبت به "نقض حقوق زندانیان" در این مجموعه انتقاد می‌کنند.

در مراسم انتقال مسئولیت زندان بگرام ۱۶ زندانی که لباس محلی "شلوار قمیض" نو بر تن داشتند، آزاد شدند. سه تن از این افراد به خبرگزاری فرانسه گفتند که بر پایه‌ی اتهام‌های بی‌اساس دستگیر شده بودند.

کاستی‌های توافق‌نامه نهم مارس بین آمریکا و افغانستان و بیم از دستگیری‌های غیرقانونی از دیگر موارد مورد اشاره‌ی این نهادها هستند.

کمیسیون حقوق بشر افغانستان در ماه مارس از وجود شکنجه در زندان‌های تحت نظر سرویس امنیتی و پلیس افغانستان خبر داد. مقام‌های افغانستان این ادعا را رد می‌کنند.