«برداشته نشدن تحریم‌ها مثل پاره کردن برجام است»
۱۳۹۵ بهمن ۲۸, پنجشنبه
کمیسیون امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران با حضور عباس عراقچی تشکیل جلسه داد. موضوع اصلی این جلسه بررسی رویکردهای احتمالی دونالد ترامپ در برابر ایران بود و بررسی دستاوردهای برجام پس از گذشت یک سال.
ترامپ و جمهوری اسلامی ایران
اینکه ترامپ خواستار مقابله با نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه است، موضوعی نیست که صرفا به توافق هسته‌ای محدود شود. این موضوع را ترامپ و مسئولان دولتی آمریکا در گفت‌‌وگوهای متعدد خود از جمله در دیدار و تماس تلفنی با رهبران منطقه بیان کرده‌اند. آخرین مورد آن، مسائلی بود که در دیدار ترامپ با نخست وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو مطرح شد.
بیشتر بخوانید: ترامپ در دیدار با نتانیاهو: برجام یکی از بدترین توافق‌ها بود
عباس عراقچی، دیپلمات‌های ارشد مذاکرات هسته‌ای و معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امورخارجه ایران بر این باور است که اگر برجامی در کار نمی‌بود، دست دونالد ترامپ برای مقابله با ایران بازتر از شرایط کنونی می‌شد.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی ایران، نقوی حسینی به نقل از عباس عراقچی به خبرنگاران گفته است: «اگر ترامپ قبل از برجام می‌آمد که ما مشکلات جدی داشتیم. چون قبل از برجام، اجماع بین‌المللی علیه ما وجود داشت، اما الان اجماع بین المللی به نفع ایران و به حمایت از برجام وجود دارد. پس شرایط ما به جهت برجام، شرایط بسیار خوبی در مقابله با ترامپ است و اگر برجام نبود، ترامپ ابزارهای بسیاری برای مقابله با جمهوری اسلامی داشت.»
ترامپ و تحریم‌ها
عباس عراقچی، ترامپ را یکی از چالش‌های برجام دانسته و معتقد است بدترین سناریویی که ترامپ می‌تواند در برابر ایران در پیش بگیرد، اعمال فشارهای بیشتر سیاسی و اقتصادی بر ایران با حفظ برجام است. به باور عراقچی این رویکرد بر دو محور استوار است: نخست، با گسترش "ایران هراسی" ممکن است دولت ترامپ مانع از سرمایه‌گذاری‌های خارجی در ایران شود و از این طریق امکان بهره گرفتن ایران از "منافع برجام" را از بین ببرد. محور دوم این رویکرد، افزایش دامنه‌تحریم‌هاست. یعنی وضع آن دسته از تحریم‌هایی که به پرونده هسته‌ای ایران مربوط نباشند، اما به واسطه آن‌ها جمهوری اسلامی در "تنگنا" قرار بگیرد.
بیشتر بخوانید: آمانو: ترامپ درباره ایران هنوز هیچ تماسی با من نگرفته است
در ماه مه دولت ترامپ باید سیاست و رویکرد خود را نسبت به تحریم‌ها و برجام روشن کند. طبق تصمیم آمریکا در ارتباط با توافق هسته‌ای، رئیس جمهور این کشور وظیفه دارد در بازه‌های زمانی چهارماهه پیرامون تمدید یا عدم تمدید تحریم‌ها تصمیم گیری کند. عراقچی گفته است که هرگاه تحریم‌ها تمدید شوند، این در عمل به نوعی برابر با پاره کردن برجام است.
نقل و انتقال ارز
عباس عراقچی در جلسه کمیسیون امنیت ملی به دستاوردهای برجام برای اقتصاد کشور پرداخته و تاثیرات آن را برای بازرگانی خارجی ایران و حوزه حمل و نقل بسیار مثبت ارزیابی کرده است. اما، بنا بر سخنان معاون وزارت امور خارجه ایران، مشکلات و تنگناهای ایجاد شده کاملا رفع نشده‌اند.
یکی از مشکلات اساسی جمهوری اسلامی برای بهره گرفتن از "منافع برجام"، وابسته به محدودیت‌هایی است که بر سر فعالیت‌های مالی و بانکی ایران با سایر کشورها ایجاد شده است. عباس عراقچی در کمیسیون امنیت ملی عنوان کرد که وضعیت حاکم بر بخش مالی و بانکی به حالت عادی برنگشته است و علت عدم لغو تحریم‌ها و محدودیت‌ها در تحریم‌های اولیه آمریکاست و ربطی به برجام ندارد.
بیشتر بخوانید: ظریف: روزهای دشواری در پیش است
تحریم‌های اولیه آمریکا نه تنها مانع از دسترسی ایران به سیستم مالی و بانکی آمریکا شده است، بلکه داد و ستد بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران با سایر کشورها را نیز دشوار ساخته است.
اقدامات دردسر آفرین در فردو
در شرایطی که رویکرد دونالد ترامپ نسبت به ایران و احتمال افزایش فشارهای سیاسی و اقتصادی بر این کشور موجب نگرانی بسیاری از دست اندرکاران شده است، نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس آشکارا از فعالیت‌های دردسر آفرین در فردو انتقاد می‌کند.
ابوالفضل حسن بیگی به خبرنگاران گفته است که عده‌ای در فردو عمدا «به دنبال گزک دادن به دست ناظران آژانس هستند.» اشاره نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس به موجودی مجاز اورانیوم غنی سازی شده در فردو است. او گفته است: « به عنوان مثال ما در برجام اجازه داریم که ۳۰۰ تن مواد را ذخیره کنیم اگر ۱۰ کیلو یا ۲۰ کیلو اضافه باشد، طبیعتا ماموران آژانس بین المللی انرژی اتمی گزارش داده و برای ما دردسر خواهد شد.»
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس گفته است که برخی از کسانی مسئول اجرای برجام هستند، مثلا در فردو، عمدا اقدام به کارهایی می‌کنند که مخالف تصمیمات برجام است.