بررسی شکایتها از محمد مرسی همزمان با مذاکرات تشکیل کابینه
۱۳۹۲ تیر ۲۳, یکشنبهدادستانی مصر روز شنبه (۱۳ژوئیه/ ۲۲تیر) اعلام کرد رسیدگی به شکایتهای موجود علیه محمد مرسی٬ رئیسجمهور برکنار شده کشور٬ و تعدادی دیگر از رهبران اخوانالمسلمین از جمله محمد بدیع٬ رهبر اخوانالمسلمین٬ و عصام العريان، نايبرئيس حزب "آزادی و عدالت" و تعدادی از طرفداران آنها را آغاز کرده است.
عادل السعید٬ سخنگوی دادستان مصر٬ "همکاری با نهادهای خارجی به قصد آسیب به منافع ملی کشور"، "کشتار معترضان آرام"، "در اختیار داشتن سلاح و مواد منفجره"، "تعرض به پادگانهای نظامی" و "ضربه به وضعیت اقتصادی کشور" را از جمله اتهامات برشمرده است.
مشخص نیست که این شکایات از سوی چه فرد، افراد یا گروههایی مطرح شده است. دادستانی مصر از قرار معلوم روزانه به شکایات مشابه فراوانی رسیدگی میکند که بسیاری از آنها قابلیت طرح در دادگاه را ندارند.
دادستانی همچنین در حال رسیدگی به اتهامیست که بر اساس آن گفته میشود مرسی و ۳۰تن دیگر از رهبران اخوانالمسلمین در سال ۲۰۱۱با کمک شبهنظامیان حماس از زندان گریختهاند. گفته میشود فرار از زندان همزمان با اعتراضاتی انجام گرفته که به برکناری حسنی مبارک٬ دیکتاتور سابق مصر٬ و آزادی هزاران زندانی انجامیدند.
"تشکیل کابینه موقت در هفته جاری"
دولت موقت مصر به رغم اعتراضات گسترده هواداران محمد مرسی کار خود را پیش میبرد. عدلی منصور، رئیس جمهوری موقت، دوشنبه گذشته (۸ ژوئیه/۱۷ تیر) برنامه کار دولت موقت را به طور رسمی اعلام کرد. طبق این برنامه راهبردی، اصلاح قانون اساسی که به حالت تعلیق در آمده، نخستین وظیفه دولت است. سپس طی حداکثر شش ماه انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی برگزار میشود.
حازم الببلاوی، نخستوزیر دولت انتقالی، هم ظاهرا گفتوگوها برای تشکیل کابینه جدید را آغاز کرده است. خبرگزاری فرانسه به نقل از او نوشت که ببلاوی روز شنبه مذاکره با اعضای احتمالی کابینه موقت را آغاز کرده و روز یکشنبه (۱۴ ژوئیه/ ۲۳ تیر) این گفتوگوها را ادامه خواهد داد. او ابراز امیدواری کرده که تا روز سهشنبه یا چهارشنبه کابینه موقت را معرفی کند.
ببلاوی برقراری امنیت، دسترسی شهروندان به نیازهای اولیه و مقدمهچینی برای انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری را مهمترین اولویتهای خود دانسته است.
خبرگزاری رسمی مصر (منا) به نقل از منابع رسمی گزارش میدهد که محمد ابراهیم، وزیر کشور، و ژنرال عبدالفتاح السیسی، وزیر دفاع که پس از برکناری محمد مرسی توسط ارتش بهعنوان چهرهای قدرتمند در مصر مطرح شده است، در مقامهای خود ابقا خواهند شد.
همزمان خبرگزاری اسوشیتد پرس گزارش داد که محمد کامل امر٬ وزیر امور خارجه مصر٬ روز شنبه (۱۳ ژوئیه/ ۲۲ تیر) و در آستانه تشکیل کابینه جدید از مقام خود استعفا کرد.
درخواست نمایندگان اسلامگرای سنا برای بازگشت مرسی
مرسی اولین رئیسجمهور مصر است که با انتخابات آزاد به قدرت رسیده است. دولت او دو هفته پیش با دخالت ارتش ساقط شد. برخی از نمایندگان اسلامگرای مجلس منحلشده سنای مصر روز شنبه (۱۳ ژوئیه/ ۲۲ تیر) از ارتش خواستند تا محمد مرسی را به مقام خود بازگرداند. آنها از دیگر قانونگذاران سراسر جهان خواستند تا دولت جدید مصر که به گفته آنها به پشتوانه کودتا قدرت میگیرد را به رسمیت نشناسند.
طرفداران مرسی در موضع خود مبنی بر مخالفت با "کودتایی" که حدود دو هفته پیش باعث برکناری محمد مرسی شد پافشاری میکنند. پیش از ضربالعجل ارتش به محمد مرسی و دولت مصر، میلیونها تن از مخالفان مرسی در خیابانهای مصر خواستار کنارهگیری او از قدرت شده بودند.
طرفداران مرسی در روزهای گذشته حرکتهای اعتراضی گستردهای در قاهره برگزار کرده و اعلام کردهاند تا بازگشت مرسی به مقام خود اعتراض را رها نخواهند کرد. روز شنبه در تظاهرات مشابه در قاهره چند تن از نمایندگان اسلامگرای سنا ارتش را به تلاش برای بازگرداندن "فساد و دیکتاتوری" متهم کردند. پیش از این دادگاه عالی قانون اساسی مصر در روز دوم ژوئن (۱۲خرداد) در قاهره مجلس سنا را غیرقانونی خوانده بود.
دعوت از طرفداران مرسی برای شرکت در تظاهرات روز دوشنبه
به رغم آنکه دولت موقت مصر از گرایش به مصالحه با اخوانالمسلمین میگوید، برخورد با اعضای این گروه همچنان ادامه دارد؛ ۵ تن از رهبران ارشد این تشکیلات دستگیر شدهاند و حکم بازداشت علیه چند تن عضو دیگر نیز صادر شده است.
اعتراضات خیابانی از درگیریهای خونین روز دوشنبه گذشته متوقف نشدهاند؛ درگیریهایی که با تجمع هواداران اخوانالمسلمین در برابر باشگاه افسران گارد ملی مصر آغاز شدند و در نهایت به کشتهشدن دستکم ۵۰نفر و زخمی شدن صدها نفر از طرفداران اخوانالمسلمین انجامیدند.
اخوانالمسلمین ارتش را به کشتار معترضان متهم میکند، اما ارتش میگوید طرفداران مرسی به درگیری دامن میزنند.
محمد البلتاجی٬ یکی از اعضای رهبری اخوانالمسلمین که پلیس در پی اوست٬ جمعه شب به طرفداران تشکیلات خود گفت که "آغوش ما در برابر کسانی که به دنبال مصالحهاند باز است٬ اما کسی که در پی مصالحه است گلوله شلیک نمیکند."
طرفداران محمد مرسی میگویند تا تحقق خواستههایشان – بازگشت موسی به قدرت، ابقای قانون اساسی موجود و آغاز به کار پارلمانی که اکثریت آن در اخیتار اسلامگرایان است – به اعتراضها ادامه خواهند داد.
عصام محمد حسين العريان، یکی از اعضای رهبری اخوانالمسلمین، از طرفداران این حزب خواست تا روز دوشنبه (۱۵ ژوئیه/ ۲۴ تیر) مجددا برای اعتراض به خیابان بیایند.
طرفداران مرسی در دو هفته اخیر در مقابل مسجد "رابعه العدويه" در شهرک نصر در شرق قاهره دست به تحصن زدهاند. آنها نه تنها برای اقامت چادرهای مسافرتی برپا کردهاند، که سرویسهای بهداشتیای نیز ساختهاند. نیروهای ارتش برای پیشگیری از رویارویی با حفظ فاصله از آنها نگهبانی میدهند.
دهها هزار تن از طرفداران مرسی که بسیاری از آنان از خارج از قاهره گرد هم آمده بودند، در اولین جمعه ماه رمضان (۱۲ ژوئیه/ ۲۱ تیر) در همین محل همگی با هم مراسم افطار و دعا را برگزار کردند. معترضان با در دست گرفتن پرچمهای مصر و قرآن به تظاهرات بیرون مسجد پرداختند. آنها علیه ارتش شعار میدادند.به گفته شاهدان عینی، هلیکوپترهای ارتش پیش از طلوع آفتاب فبا پخشکردن اعلامیه بر فراز جمعیت خواستار ترک تحصن شدند.
در اعلامیهها آمده بود: «شما هدف اقدامات انجامشده نیستید و این اقدامات به معنای کوچکشمردن نقش و جایگاه شما نیستند. ما به شما اطمینان میدهیم که کسانی که به تحصن پایان میدهند و راهی خانههایشان میشوند، تحت تعقیب قرار نخواهند گرفت». متن اعلامیه ارتش همچنین به معترضان هشدار میداد به ساختمانهای نظامی نزدیک نشوند.
در پاسخ اخوانالمسلمین به اعلامیه ارتش آمده است که «سران کودتا برای برقراری ثبات در مصر تلاش نمیکنند». معترضان همچنین باور ندارند که معترضان تحت پیگرد قرار نگیرند: «مردم مصر سادهلوح نیستند و دو بار گزیده نمیشوند».