بیاعتمادی ترکیه به رهبری سوریه و هشدار ایران به ناتو
۱۳۹۰ شهریور ۶, یکشنبهعلی اکبر صالحی، وزیر خارجهی جمهوری اسلامی در مصاحبه اختصاصی روز یکشنبه (۲۸ اوت / ۶ شهریور) با خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا در مورد «تهدیدهای ناتو علیه سوریه» اظهار داشت که این تهدیدها نمیتواند تأثیری بر اراده مردم سوریه بگذارد. وی تأکید کرد که اگر ناتو در سوریه دخالت کند، «در باتلاقی فرو خواهد رفت كه هيچ گاه قادر به بيرون آمدن از آن نخواهد بود.»
در این حال برخی از رسانههای غربی مانند "هندلز بلات" و "نویه سوریشه سایتونگ" در شماره روز یکشنبه (۲۸ اوت) خود با اشاره به سخنان روز شنبه (۵ شهریور) وزیر خارجه ایران از "اولین نشانههای انتقادی" در سیاست ایران نسبت به سوریه نام میبرند.
علی اکبر صالحی با اشاره به اینکه باید بشار اسد تقویت شود، گفته بود، «اما وی باید پاسخگوی خواستهای مشروع مردم خود نیز باشد.» وی روز شنبه (۵ شهریور) در گفتوگو با خبرگزاریهای مهر و ایسنا در واکنش به فراخوان مقامات آمریکایی برای کنارهگیری بشار اسد این اظهارات را "وقیحانه" خوانده و تاکید کرده بود که ایجاد خلاء در نظام حکومتی سوریه عواقب غیرقابل پیشبینی برای همسایگان و منطقه در بر خواهد داشت.
ایران در هفتههای گذشته بارها از نقش "عوامل خارجی" در بهراهاندازی تظاهرات ضددولتی در سوریه سخن گفته است. سید احمد موسوی، سفیر ایران در سوریه نیز در گفتوگو با خبرنگار مهر (۲۸ اوت / ۶ شهریور) با اشاره به "دخالت های اسرائیل در سوریه" گفت: «مداخله آشکار و پنهان اسرائیل و ایادی آن در رویدادهای اخیر در سوریه به منظور جبران خسارتهایی است که این رژیم پس از سقوط مبارک و بن علی متحمل شد.»
محمود احمدینژاد، رئیسجمهور ایران نیز روز پنجشنبه گذشته (سوم شهریور) در سخنان خود، دولتهای غربی را متهم به تلاش برای تکرار وقایع لیبی در سوریه کرده و از مردم و دولت سوریه خواسته بود که هوشیار باشند.
«ترکیه اعتماد خود را به رهبری سوریه از دست داده است»
عبدالله گل، رئیس جمهور ترکیه روز یکشنبه (۲۸ اوت) در گفتوگو با خبرگزاری آناتولی اظهار داشت که وی و چند تن دیگر از سیاستمداران ترکیه در هفته گذشته از بشار اسد، رئیس جمهور سوریه خواستهاند تا به اعمال خشونت علیه تظاهرات مخالفان دولت پایان دهد و اصلاحات را در این کشور هر چه سریعتر به انجام رساند.
وی در این مصاحبه گفت که به دلیل ادامه خشونتها در سوریه اعتمادش را به رهبری این کشور از دست داده است. عبدالله گل با اشاره به درگیریهای جدید و سرکوب مخالفان در سوریه اظهار داشت: «ما بسیار متأسف شدیم. در ابتدا این خبر منتشر شد که دیگر درگیری وجود نداشته و سپس گزارش رسید که ۱۷ تن دیگر کشته شدهاند.»
اظهارات رئیس جمهور ترکیه در حالی است که به گزارش خبرگزاری مهر (۶ شهریور / ۲۸ اوت)، غضنفر رکنآبادی، سفیر ایران در بیروت در گفتوگو با روزنامه الدیار لبنان، در مورد «هشدار ایران به ترکیه برای عدم دخالت در امور داخلی سوریه»، گفته است: «تهران و آنکارا بر ثبات سوریه تاکید دارند و بر لزوم مناسب بودن روابط ایران، ترکیه و سوریه نیز پافشاری میکنند». وی افزود که این مسئله در جریان دیدار اخیر وزیرخارجه ترکیه از تهران مورد گفتوگو قرار گرفته است.
تلاش اتحادیه عرب و روسیه
اتحادیه عرب نیز روز یکشنبه، ۲۸ اوت نگرانی عمیق خود را از روند اوضاع در سوریه و ادامه خونریزیها در این کشور ابراز کرد. در اجلاس ویژه وزرای امور خارجه این اتحادیه در قاهره، تصمیم گرفته شد که نبیل العربی، دبیرکل اتحادیه عرب برای یافتن راهحل و گفتوگو با رهبری سوریه راهی دمشق شود.
دولت روسیه نیز اعلام کرد هیئتی را برای حل اختلافات و جلوگیری از خونریزیهای بیشتر به سوریه اعزام میکند. بنا به گزارش خبرگزاری "ایتار تاس"، ویتالی چورکین، نماینده روسیه در سازمان ملل متحد اظهار داشت که کشورش خواهان اجرای سریع اصلاحات در سوریه است.
همزمان اما طرح قطعنامه پیشنهادی آمریکا، آلمان، بریتانیا، فرانسه و پرتغال برای تحریم تسلیحاتی سوریه و مسدود کردن داراییهای اسد و حامیان وی در اروپا با مخالفت روسیه و چین در سازمان ملل روبرو شد.
ویتالی چورکین تصریح کرد که کشورش قطعنامه تحریم تسلیحاتی سوریه را هنگام رایگیری، وتو خواهد کرد. وی پیش از این نیز تاکید کرده بود که هنوز زمان چنین تحریمی فرا نرسیده و باید به اسد فرصت داد تا اصلاحات وعده شده را عملی کند.
ادامه تظاهرات
بنا به گزارش شاهدان عینی شنبه شب (۵ شهریور / ۲۷ اوت) درگیری میان نیروهای امنیتی و مخالفان دولت سوریه در یکی از محلات حومهی دمشق روی داده است. در این گزارش آمده که چند تن از مأموران دولتی از تیراندازی به سوی مخالفان خودداری کردند. روز شنبه (۲۷ اوت / ۵ شهریور) نیز هزاران نفر از مردم سوریه در تظاهرات ضددولتی شرکت داشتند.
بنا بر آمار سازمان ملل، سرکوب مخالفان حکومت سوریه از آغاز جنبش اعتراضی این کشور از اسفندماه گذشته تاکنون ۲۲۰۰ کشته برجای گذاشته است.
SJ/SA