تحقیق بازرسان سازمان ملل درباره کاربرد سلاح شیمیایی در سوریه

شامگاه یکشنبه (۱۸ اوت) هیئتی از بازرسان سازمان ملل متحد برای بررسی استفاده از سلاح‌های شیمیایی وارد دمشق شد. بازرسان سازمان ملل متحد پس از ورود به پایتخت سوریه به هتل محل اقامت خود رفتند و حاضر به صحبت با خبرنگاران نشدند.

ریاست این هیئت را که بیش از ده نفر عضو دارد، آکه سلستروم، کارشناس تسلیحاتی سوئدی به عهده دارد.

این هیئت درباره احتمال کاربرد سلاح‌های شیمیائی و نوع سلاح‌ها تحقیق می‌کند، اما نمی‌تواند مسئولان استفاده از تسلیحات شیمیایی را تعیین کند.

دولت سوریه و شورشیان هریک دیگری را به کاربرد سلاح‌های شیمیایی متهم کرده‌اند. دولت سوریه تا کنون با تحقیق سازمان ملل در این باره مخالفت کرده بود، اما روز پنجشنبه گذشته وزارت خارجه سوریه اعلام کرد که این حکومت چیزی برای پنهان کردن ندارد و آماده است بازرسان بین‌المللی را به کشور راه دهد.

محدوده تحقیقات

سفر این هیئت به دلیل اختلاف نظر با دولت سوریه برسر مناطق مورد بازرسی چندین ماه به تعویق افتاده بود. اکنون گفته می‌شود که هیئت اجازه دارد از سه منطقه حساس دیدار کند.

مهمترین محل شهر "خان عسل" در شمال حلب است که گفته می‌شود در درگیری‌های آن از سلاح شیمیایی استفاده شده است. به گفته رژیم سوریه در حملاتی که شورشیان مسلح در ماه مارس گذشته به این شهر انجام دادند، بیش از ۲۶ نفر کشته شدند که ۱۶ نفر از آنها سربازان ارتش بودند. اما نیروهای مخالف حمله را به ارتش سوریه نسبت می‌دهند.

عتیبه و حمص اماکن دیگری هستند که بنا به گزارش‌های گوناگون در آنها حملات شیمیایی به وقوع پیوسته است.

معاون وزارت خارجه سوریه به خبرگزاری آسوشیتد پرس گفته که سوریه با بازرسان همکاری کامل خواهد داشت.

کارشناسان تسلیحاتی می‌گویند که با زمان زیادی که به هدر رفته تعیین احتمال کاربرد سلاح‌های شیمیایی با اطمینان کامل میسر نخواهد بود.

رژیم اسد ژوئیه سال گذشته برای اولین بار تائید کرد که سلاح‌های شیمیایی در اختیار دارد و تهدید کرد اگر لازم باشد در برابر "مداخلات نیروهای غربی" از آن استفاده می‌کند، اما این گونه سلاح را هرگز علیه شهروندان سوری به کار نخواهد برد.

همان موقع باراک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده، تصریح کرد که استفاده از سلاح‌های شیمیایی برای آمریکا و قدرت‌های غربی، به مثابه خط قرمزی است که می‌تواند موضع آنها را در قبال سوریه تغییر دهد.

تحقیقات بی‌طرفانه

مسئولان هیئت گفته‌اند که بازرسان تحقیقات خود را به صورت کاملا بی‌طرفانه انجام خواهند داد. هدف آنها در وهله اول این است که تعیین کنند سلاح شیمیایی در کدام مناطق و تا چه میزانی به کار رفته است.

سخنگوی بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل گفته است که دولت سوریه قول همکاری کامل داده تا این مأموریت به صورت "منصفانه و درست و شفاف" انجام گیرد.

درگیری‌های تازه در سوریه

بنا به گزارش خبرگزاری‌ها در استان لاذقیه، در ساحل دریای مدیترانه، نبردهای شدیدی در گرفته است. برخی از مناطق کوهستانی این منطقه زیر کنترل شورشیان است و اکنون ارتش قصد دارد بار دیگر بر آن مناطق مسلط شود. در این استان بیشتر اقلیت علویان کشور ساکن هستند که خانواده بشار اسد نیز به آنها تعلق دارد.

از حدود دو هفته پیش نیروهای "ارتش آزاد سوریه" نبردی سراسری را برای "رهاسازی منطقه ساحلی سوریه" آغاز کردند.

یکی از مسئولان دیدبان حقوق بشر در سوریه گفته است که دولت نیروهای عظیمی را برای سرکوب شورشیان به مناطق روستایی این استان فرستاده و برخی از پناهگاه‌های شورشیان را به شدت بمباران کرده است.

تلویزیون دولتی سوریه گزارش داده است که نیروهای ارتشی موفق شده‌اند بسیاری از مواضع شورشیان را درهم بکوبند و روستاهای زیادی را از شورشیان پس بگیرند. اما به گفته منابع نزدیک به مخالفان، نیروهای ارتشی توفیق زیادی نداشته و تنها توانسته‌اند حواشی برخی از روستاها را دوباره تصرف کنند.

به گفته این منابع نبردهای سنگین در استان ساحلی لاذقیه همچنان ادامه دارد. گفته می‌شود که عده ای از جهادگران خارجی در حمله نیروهای ارتشی به قتل رسیده‌اند.

همچنین به گزارش خبرگزاری فرانسه، روز یکشنبه (۱۸ اوت) نیروی هوایی سوریه چندین پایگاه شورشیان مسلح را در مناطق گوناگون کشور بمباران کرده است.

احمد جربا، رئیس "سازمان ائتلاف نیروهای ملی سوریه" به یک روزنامه عربستان سعودی گفته است که شورشیان هم‌اکنون نیمی از سرزمین سوریه را زیر کنترل دارند و ماه‌های آینده برای کشور "بسیار تعیین‌کننده" خواهد بود.

از سوی دیگر بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، تأکید کرده است که تا "ریشه‌کن کردن تروریسم" در کشورش از پای نخواهد نشست. او "تروریست‌ها و عوامل خارجی" را مسئول بحرانی می‌داند که از ۲۹ ماه پیش کشور را فرا گرفته است.

به گفته منابع بین‌المللی جنگ داخلی سوریه، پیامدهای فاجعه‌باری داشته است: تا کنون حدود بیش از دو میلیون نفر از اهالی کشور به کشورهای همسایه، لبنان و اردن و عراق، گریخته‌اند و در شرایطی نابسامان زندگی می‌کنند.

بنا به آخرین گزارش منابع بین‌المللی در روزهای گذشته بیش از ۱۵ هزار پناهجوی سوری که بیشتر آنها کرد هستند، به خاک عراق گریخته‌اند. در مناطق کردنشین سوریه نبردهایی میان پیکارجویان جهادگرا و رزمندگان کرد جریان دارد.