تلاش جان کری برای عادیسازی کامل روابط ترکیه و اسرائيل
۱۳۹۲ فروردین ۱۸, یکشنبهجان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، سفر آسیایی-اروپایی خود را با دیدار از ترکیه آغاز کرد. به گزارش رسانهها، او در ترکیه تلاش باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا، برای عادیسازی روابط میان ترکیه و اسرائيل را ادامه میدهد.
هنگامی که باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، دو هفته پیش به اورشلیم (بیتالمقدس) سفر کرد، کوشید تا طرحی را برای ترمیم رابطه آسیبدیده میان ترکیه و اسرائيل عرضه کند.
روابط دیپلماتیک میان ترکیه و اسرائيل از ماه مه سال ۲۰۱۰ به سردی گرایید. در آن هنگام ۹ ترک بر اثر حمله ارتش اسرائیل به کشتی "ماوی مرمره" متعلق به ترکیه کشته شدند. این کشتی سعی کرده بود همراه با چند کشتی دیگر محاصره غزه توسط اسرائيل را بشکند و مواد غذایی و سایر کمکهای مورد نیاز مردم غزه را به آنان برساند.
باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا، همراه با طرحی برای نزدیکی اسرائيل و ترکیه به اسرائيل رفت؛ طرحی که از جمله عذرخواهی رسمی اسرائيل از ترکیه بخاطر کشته شدن شهروندان ترک را در بر میگرفت. همچنین قرار شد که اسرائيل به خانواده کشتهشدگان غرامت بپردازد. افزون بر این در طرح اوباما پیشبینی شده است که دو کشور مجددا سفیران خود را به خاک یکدیگر بفرستند.
روز ۲۲ مارس (۲ فروردین) نخست وزیر اسرائيل، بنیامین نتانیاهو، از حمله نظامیان این کشور به کشتی مرمره پوزش طلبید و قول داد که به خانوادههای قربانیان حادثه غرامت پرداخت خواهد کرد.
تاکید بر نقش ترکیه در روند صلح خاورمیانه
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا که پیش از ماموریت جدید خود برای میانجیگری در مسئله صلح خاورمیانه صبح یکشنبه (۷ آوریل / ۱۸ فروردین) وارد استانبول شد، گفتوگوهای خود با مقامهای سیاسی ترکیه را آغاز کرد. کری روز یکشنبه با همتای ترک خود، احمد داوداوغلو، در استانبول دیدار کرد. او قرار است با رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه نیز دیدار داشته باشد. اردوغان نیز در ماه آینده میلادی (مه) برای گفتوگو با باراک اوباما به واشنگتن سفر خواهد کرد.
رسانههای ترکیه درباره دیدار کری از این کشور مینویسند: «آمریکا مصمم است از ترکیه بخواهد، نقش بیشتری در روند یافتن راه حل کشمکش خاورمیانه بر عهده گیرد و از جمله از نفوذ خود در میان فلسطینیان استفاده کند».
مقامهای دولت آمریکا بیش از هر چیز تاکید میکنند که هدف سفر جان کری به ترکیه این است که این کشور را به عادی شدن کامل روابط با اسرائيل تشویق کند. مقامهایی که همراه جان کری در ترکیه هستند نیز گفتهاند که وی " ترکیه را تشویق میکند، توافقی را که با اسرائيل صورت گرفته اجرا کند و روابط خود را عادی سازد.»
تشویق ترکیه به پذیرش آوارگان سوری
به گفته مقامهای آمریکایی، کری همچنین بر اهمیت ترکیه برای باز نگه داشتن مرزهای خود به روی آوارگان جنگی سوریه پافشاری خواهد کرد. کری میخواهد ترکیه را تشویق کند که همچنان غیرنظامیان فراری از جنگ داخلی در سوریه را بپذیرد. طبق گزارشها، ترکیه برخی شهروندان سوری را پس از وقوع یک ناآرامی در یک کمپ آوارگان، از خاک خود بیرون رانده است.
آمار سازمان ملل متحد حاکی از آن است که بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در جریان ناآرامیهای سوریه به کشورهای همسایه این کشور گریختهاند. طبق این آمار، بیش از ۲۵۰ هزار نفر از آنان در ترکیه پناه جستهاند.
ترکیه و آمریکا هر دو مخالف ادامه حکومت بشار اسد در سوریه هستند. ترکیه بر این نظر است که غرب باید کمک بیشتری به اپوزیسیون رژیم سوریه کند.
جان کری در سفر ده روزه خود به اروپا و آسیا، پس از ترکیه از اسرائيل، کرانه باختری رود اردن، بریتانیا، کره جنوبی، چین و ژاپن دیدار خواهد کرد.