جمعهی خونین در سوریه: بیش از ۷۰ کشته در اعتراضات علیه بشار اسد
۱۳۹۰ اردیبهشت ۲, جمعهشاهدان عینی از پایتخت، دمشق گزارش میدهند، به هنگامی که نیروهای امنیتی سوریه برای متفرق کردن تظاهرکنندگان از گاز اشکآور و شلیک گلوله استفاده کردند، دستکم ۳۸ نفر کشته شدهاند. شمار کشتهشدگان هر لحظه رو به افزایش است.
همزمان دیگر شهرهای سوریه، از جمله حمص، درعا، حماه نیز شاهد حضور گستردهی مردم معترض در خیابانها بودند.
گزارش شده است که در شهر حماه نیروهای امنیتی از روی پشت بام به سوی مردمی که برابر دفتر حزب حاکم "بعث" اجتماع کرده بودند، شلیک کردهاند. بر اساس گفتههای شاهدانی که در محل حضور داشتهاند، چندین تظاهرکننده جان باخته است.
در شهرهای دیگر سوریه نیز خبرها حاکی از کشتهشدن تظاهرکنندگانی است که پس از نماز جمعه به خیابان آمدهاند. تا لحظه تنظیم این گزارش خبرگزاریها مرگ دستکم ۶۰ نفر را در تظاهرات اعتراضی مردم در سوریه گزارش کردهاند.
"ویروس" دمکراسیخواهی به سوریه رسیده است
تظاهرکنندگان خواستار اصلاحات سیاسی جدید در کشور و پایان دادن به حاکمیت خودکامهی بشار اسد هستند. این نخستین بار است که این میزان از جمعیت معترض در یک روز در خیابانها دست به اعتراض میزنند.
در پی ناآرامیهای تونس، مصر و برخی دیگر کشورهای عربی، بشار اسد گفته بود که «این ویروس به سوریه نخواهد رسید، زیرا مردم این کشور از وضعیت خود ناراضی نیستند». حال این "ویروس" به این کشور متحد جمهوری اسلامی ایران رسیده است.
شاهدان عینی و فعالان سیاسی و حقوق بشری به خبرگزاری فرانسه گزارش دادهاند که در شهرهای مختلف این کشور تا شامگاه روز جمعه دستکم ۷۰ نفر کشته شدهاند.
در گزارش خبرگزاریها در طول روز جمعه، لحظه به لحظه بر شمار کشتهشدگان افزوده میشد.
گزارش شده که معترضان از مناطق حومهای شهرهای بزرگ تلاش داشتهاند وارد شهر شوند که با رویارویی خشن نیروهای پلیس و مأموران سازمان امنیت سوریه برخورد کردهاند.
تظاهرکنندگان شعار میدادهاند: آزادی آزادی؛ مردم سوریه متحد هستند.
شلیک نیروهای امنیتی به روی مردم در حالی صورت میگیرد که بشار اسد یک روز پیش (پنجشنبه، ۲۱ آوریل) مقررات فوقالعاده را پس از گذشت ۴۸ سال از اجرای آن، لغو کرد. وی همچنین طی حکمی فعالیت دادگاه امنیت ملی را نیز متوقف کرد و برگزاری تظاهرات مسالمتآمیز در صورت کسب مجوز از وزارت کشور را بلامانع خواند.
دادگاههای امنیت ملی در سوریه خارج از چارچوب قضایی این کشور برگزار میشدند و در آنها شهروندان سوری به اتهام تهدید علیه امنیت سازمانها و دستگاههای دولتی این کشور به پای میز محاکمه کشانده میشدند.
"خدا، سوریه، آزادی، و بس"
همزمان با این تحولات یکی از گروههای مخالف در فیسبوک به نام "انقلاب سوریه ۲۰۱۱" از مردم خواسته بود تا روز جمعه (۲۲ آوریل/۲ اردیبهشت) که مصادف با روز "جمعهی نیک" و رستاخیز مسیح است، به خیابان بروند.
در این تظاهراتها مردم با حمل پرچمهای سوریه و شعارهایی نظیر "خدا، سوریه، آزادی، و بس" خواهان کنارهگیری رییسجمهوری شدند. بشار اسد از سال ۲۰۰۰ تا کنون در پی مرگ پدرش حافظ اسد حکومت را از پدر به ارث برد و او خود را رئیسجمهور مادامالعمر سوریه میداند.
بشار اسد بارها به مردم کشورش وعده اصلاحات داده است، ولی هرگز به وعدههای خود عمل نکرد.
سازمان عفو بینالملل در بیانیهای از مقامات سوری خواست تا تظاهرات مردمی در این کشور را سرکوب نکنند. به گزارش این سازمان، از زمان آغاز ناآرامیها در این کشور، نیروهای امنیتی سوریه نزدیک به ۲۲۰ نفر را کشتهاند. با احتساب کشتهشدگان امروز، این رقم به حدود ۳۰۰ نفر میرسد.
نهاد بینالمللی "دیدهبان حقوق بشر" نیز خواستار آن شد تا مقامات سوری به «مردم این کشور اجازهی تحقق بخشیدن به حق قانونیشان مبنی بر برپایی تجمعات صلحآمیز را بدهند». به گفتهی مسئولان این سازمان، «بشار اسد این فرصت را داشته تا با مجاز دانستن برپایی تظاهرات روز جمعه بدون آنکه با خشونت روبرو شود، قصد خود را ثابت کند.»
جو استورک، یکی از مسئولان این دیدهبان حقوق بشر به خبرگزاری رویترز گفته است: «اصلاحات اسد تنها زمانی معنی خواهند داشت که نیروهای امنیتی سوریه از تیراندازی به سوی مردم و شکنجه کردن آنها دست بردارند.»
کشورهای عربی و برخی از کشورهای غربی تا کنون واکنش در خور توجهی نسبت به تحولات سوریه، به ویژه کشته شدن شمار زیادی از معترضان از خود نشان ندادهاند. به باور کارشناسان، این کشورها از این امر نگرانند که چنین اظهاراتی باعث بیثباتی در سوریهشود زیرا این کشور نقش کلیدی را در بسیاری از مذاکرات و کشمکشهای خاورمیانه ایفا میکند.
SN/DK