1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

حزب دمکرات کردستان ایران مقر اصلی خود در عراق را تخلیه کرد

۱۴۰۲ شهریور ۲۶, یکشنبه

حزب دمکرات کردستان ایران پس از سه دهه و در پی فشارهای جمهوری اسلامی بر بغداد و اربیل، مقر اصلی خود در کوینسجق اقلیم کردستان عراق را ترک کرد.

https://p.dw.com/p/4WRtv
Iran | Zentrale der Kurdisch-Demokratischen Partei in Kuisanjaq
عکس: UGC

یک منبع آگاه در دولت اقلیم کردستان عراق در گفت‌وگو با دویچه وله فارسی تائید کرد کە حزب دمکرات کردستان ایران پس از سه دهه مقر اصلی خود در کویسنجق معروف به "قلعه دمکرات" را ترک کردە است.

تخلیە مقر اصلی حزب دمکرات کردستان ایران در حالی صورت می‌گیرد کە این حزب در روزهای گذشتە از مواضع خود در مناطق کوهستانی "بەربزین"، "سەقەر" و "هەلگورد" در نواحی مرزی اقلیم کردستان عراق با ایران، عقب‌نشینی کردە و نیروهای پیشمرگه خود را در عمق خاک اقلیم مستقر کردە بود.

به جز حزب دمکرات کردستان ایران، حزب کوملە کردستان ایران و حزب کوملە زحمتکشان کردستان نیز از مواضع خود در نواحی مرزی با ایران عقب کشیدەاند.

هم‌زمان با این تحولات سپاه پاسداران نیرو و تجهیزات زرهی زیادی را در استان‌های غربی هم‌مرز با عراق مستقر کرد.

این تحولات در حالی صورت می‌گیرد کە دولت عراق‌، اقلیم کردستان عراق و ایران در ماه مارس سال جاری میلادی یک قرارداد امنیتی مرزی امضا کردند که هدف اصلی آن دور کردن نیروهای کرد ایرانی از منطقه مرزی ایران و اقلیم کردستان عراق است؛ جایی که جمهوری اسلامی می‌گوید مخالفان کرد مسلح "تهدیدی برای امنیت" آن هستند.

فواد حسین، وزیر ا‌مور خارجه عراق، کە روز چهارشنبه ٢٢ شهریور به منظور "بررسی روند اجرای قرارداد امنیتی تهران و بغداد" به تهران سفر کردە بود، اعلام کرد: «عراق به احزاب کرد مخالف حکومت ایران اجازه عبور از مرز و استفاده سلاح را نخواهند داد.»

Iran Mahabad | Proteste und Ausschreitungen: Barrikaden gegen Sicherheitskräfte
بسیاری از کارشناسان معتقد هستند کە احزاب کرد ایرانی نقش ویژەای در تداوم جنبش سراسری زن، زندگی، آزادی در کردستان داشتند و تداوم اعتراضات در کردستان به الگوی برای معترضان در تمامی ایران بدل شدعکس: SalamPix/ABACA/picture alliance

چرا حزب دمکرات کردستان ایران در اقلیم کردستان مستقر شد؟

پس از انقلاب ۵۷ حزب دمکرات کردستان ایران کە از ا‌حزاب با نفوذ و ریشەدار در میان کردهای ایرانی بود، توانست قدرت جمهوری اسلامی را به چالش بکشد.

جمهوری اسلامی کە در دهه دوم حکمرانی خود کماکان نتوانستە بود به تمامی در مناطق کردنشین قدرت خود را تثبیت کند، در سال‌های ١٣۶۸ و ۱۳۷۱ با ترور دو رهبر حزب دمکرات کردستان ایران، عبدالرحمن قاسملو و صادق شرفکندی، ضربات جبران‌ناپذیری بە این حزب زد.

افزون بر این، در سال ١٣٧١ کردهای عراقی پس از جان بە در بردن از حملە شیمیایی و نسل‌کشی (عملیات موسوم به انفال) توسط صدام حسین، دیکتاتور پیشین عراق، توانستە بودند حمایت جهانیان را به دست آورند و با کمک غرب بە خودمختاری دست یابند.

به همین دلیل به احزاب کرد ایرانی فشار آوردند تا از مبارزه مسلحانه دست بکشند تا اقلیم نوپای آن‌ها تهدیدی برای همسایگان تلقی نشود؛ همسایگانی چون ایران، ترکیه و سوریه کە هر کدام جمعیتی از کردها را در خود جای دادەاند و حتی درگیر جنگ با احزاب و نیروهای کردی نیز هستند.

از طرف دیگر روابط و پیوندهای تاریخی احزاب کرد و نیز مردم کرد در دو سوی مرز، شاید این اجازه را به حاکمان اقلیم کردستان نمی‌داد کە آن‌ها را اخراج کند. پس تصمیم بر پذیرش آنها گرفته شد.

در سال ١٣٧٢ سران آن زمان حزب دمکرات کردستان ایران تصمیم گرفتند کە بر مبارزە سیاسی و مدنی تاکید بیشتری کرده و مبارزه مسلحانه را به حالت تعلیق در آورند. از آن زمان تا کنون حزب دمکرات کردستان ایران درعمق خاک عراق به حیات سیاسی خود ادامە دادە است.

Iran | Zentrale der Kurdisch-Demokratischen Partei in Kuisanjaq
جمهوری اسلامی بارها مقر اصلی حزب دمکرات کردستان ایران در شهر کویسنجق اقلیم کردستان عراق را هدف حملە قرار دادە استعکس: UGC

قلعه دمکرات یا موزه آتش و موشک

جمهوری اسلامی ایران حضور احزاب کرد ایرانی در اقلیم کردستان عراق را برنمی‌تابد. به همین دلیل در سه دهه گذشتە بارها آن‌ها را هدف قرار داده است. اولین مورد در سال ١٩٩۴ میلادی بود که مقر حزب دمکرات مورد حملە قرار گرفت.

در سال ۱۹۹۶ نیز سپاه پاسداران با کمک اتحادیه میهنی کردستان وارد خاک اقلیم کردستان شد و مقر حزب دمکرات را از ارتفاعات "هیبت سلطان" کویسنجق هدف قرار داد.

در سال ٢٠١٧ نیز یک بار دیگر مقر حزب دمکرات کردستان ایران هدف قرار گرفت؛ اما این‌بار با موشک‌های کروز و پهپاد.

در اوج خیزش زن، زندگی، آزادی نیز جمهوری اسلامی احزاب کرد را متهم کرد کە در پشت پردە اعتراضات سراسری دست دارند و آنها را در چند مورد هدف حملە موشکی و پهپادی قرار داد.

در هر کدام از این حملات تعدادی از اعضای حزب دمکرات کشتە یا زخمی شدند، اما این حزب هر بار به بازسازی مقر خود می‌پرداخت و حاضر به ترک آن‌ نبود.

این بار اما به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی مصمم‌تر از همیشە است و پیشرفت نظامی آن در حوزه موشکی و پهپادی حزب دمکرات را مجبور بە کاری کرد کە سه دهه گذشتە انجام ندادە بود.

حزب دمکرات کردستان ایران از قدیمی‌ترین احزاب ایرانی بە شمار می‌رود و در سال ١٣٢۴ در مهاباد و توسط قاضی محمد بنیاد نهادە شدە است. در طول چهار دهه گذشتە درگیری‌های بسیاری میان حزب دمکرات و جمهوری اسلامی به وقوع پیوسته که تلفات زیادی از هر دو طرف بر جای گذاشته است. صدها عضو این حزب نیز توسط جمهوری اسلامی اعدام شدە یا بە حبس‌های بلندمدت محکوم شدەاند.

جنایت میکونوس؛ روایت یک "ترور دولتی" در آلمان

امید برین روزنامه‌نگار