خلجی: فشار بر ایران را افزایش دهید
۱۳۹۰ مهر ۲, شنبهمهدی خلجی، عضو ارشد "موسسه واشنگتن در مورد سیاستهای خاورمیانه" ، ۲۲ سپتامبر در "مجلس نمایندگان آمریکا"، درباره نقض سیستماتیک حقوق بشر در ایران سخنرانی کرد.
مهدی خلجی در مجلس نمایندگان آمریکا بر نقض سیستماتیک حقوق بشر از سوی حکومت ایران شهادت داد.
تاکید مهدی خلجی در این سخنرانی، مبنی بر نقض سیستماتیک حقوق بشر در ایران، همزمان با حضور محمود احمدینژاد در مجمع عمومی سازمان ملل متحد صورت گرفت.
آقای خلجی با موثر دانستن فشار کشورهای غربی و نهادهای حقوقبشری بر دولت ایران، خواستار افزایش این فشارها شده است.
او در مجلس نمایندگان امریکا، پیشنهادهایی درباره چگونگی افزایش فشار بر دولت ایران برای جلوگیری از نقض بشر در این کشور را مطرح کرده است.
بشنوید: گفتوگو با مهدی خلجی
دویچه وله: محور سخنرانی شما در مجلس نمایندگان آمریکا چه موضوعاتی بوده است؟
مهدی خلجی: در مجلس نمایندگان آمریکا گفتم، واکنش کشورهای غربی به نقض حقوق بشر در ایران مؤثر بوده اما کافی نیست. به این مفهوم که نقض حقوق بشر در ایران یک امر تصادفی، اتفاقی و گاهبهگاه نیست. بلکه نظام حقوقی ایران به نقض حقوق بشر مشروعیت میدهد.
از جمله نوع برخوردی که با شهروندان بهایی میشود، برخوردهای سلیقهای و اتفاقی نیستند. قوانین جمهوری اسلامی ایران، این تبعیضها را روا میدارند.
یا بهرغم اینکه ایران جزو امضاکنندگان کنوانسیون بینالمللی حقوق کودک است اما کودکان زیر ۱۸ سال را اعدام میکند. یک نمونهی این اعدامها، همین چند روز پیش اتفاق افتاد و یک نوجوان ۱۷ ساله را در ملاء عام اعدام کردند.
در مجلس نمایندگان نخست پیشنهاد کردم که کشورهای غربی علاوه بر انگشت گذاشتن روی موارد خاص نقض حقوق بشر، به دولت ایران فشار بیاورند تا قوانین خود را اصلاح کند و قوانین عادی کشور و قوانین جزایی کشور را با معیارهای حقوق بشر سازگارتر کند.
شما در مجلس نمایندگان آمریکا تاکید کردید، در صورت فشار کشورهای غربی و سازمانهای حقوق بشری، حکومت ایران در موارد نقض حقوقبشر محتاطانهتر رفتار میکند. به چه علت چنین فکری میکنید؟ بر چه اساسی به این نتیجه رسیدهاید؟
نمونههای بسیار زیادی وجود دارد. یکی از آنها به طور کلی مسئلهی سنگسار بود که با دستور رییس وقت قوهی قضاییه، آقای شاهرودی، برای مدتی متوقف شد. به عنوان مثال خانم سکینه آشتیانی بود به سنگسار محکوم شده بود، اما با واکنشی که سازمانهای حقوق بشری و همینطور دولتهای اروپایی و آمریکایی نشان دادند، این حکم متوقف شد.
همچنین پس از اعلام بسیاری از احکام منتقدان سیاسی، جمهوری اسلامی در دادگاه بدوی، وقتی واکنش بینالمللی علیه آن احکام آغاز میشود، معمولا احکام صادر شده در دادگاه تجدیدنظر، تخفیف پیدا میکند. از جمله حکم زندان نسرین ستوده یکی از این همین نمونههاست.
بههرحال این واکنشها مؤثر است اما کافی نیست. جمهوری اسلامی خود را ناگزیر به اصلاح قوانین، تعریف جرم سیاسی یا قائل شدن حق انسانی برای زندانیان سیاسی نمیبیند. باید نظام حقوقی جمهوری اسلامی را نشانه گرفت و برای رعایت حقوق بشر بر دولت ایران فشار آورد.
به نظر شما دولتهای غربی و نهادهای حقوق بشری برای جلوگیری از نقض گستردهی حقوق بشر در ایران، به چه شکل باید فشار بر حکومت ایران را افزایش دهند؟
به اشکال گوناگون. به عنوان نمونه، جمهوری اسلامی ایران، کنوانسیونهای بینالمللی درباره استفاده از خدمات ماهوارهای و عدم ایجاد اخلال در مورد ماهوارههای دیگر کشورها را امضا کرده است.
اما جمهوری اسلامی روی امواج ماهوارههای دیگر کشورها و شبکههای فارسی زبان خارج از کشور پارازیت میفرستد. کشورهای غربی میتوانند قوانینی وضع کنند تا هر کشوری که در رساندن سرویس به دیگر کشورها اخلال ایجاد کند، از خدمات ماهوارهای محروم شود.
در نتیجه، اگر جمهوری اسلامی میخواهد شبکهی العالم، پرستیوی، شبکهی سحر و بقیهی شبکههای تلویزیونیاش را از طریق ماهواره پخش کند، حق ندارد روی دیگر شبکههای رادیویی و تلویزیونی پارازیت بفرستد. در صورتیکه چنین کاری انجام بدهد، باید از خدمات ماهوارهای محروم شود.
نمونه دیگری از تشدید فشارها اینکه باید مشخص شود چه کسانی در ایران متصدی امر سانسور هستند و در گردش آزادانهی اطلاعات و اندیشهها اخلال ایجاد میکنند. باید آنها هم تحت تحریمهای بینالمللی قرار بگیرند. در این سخنرانی هم، درباره کسانی که برای تدریس علوم انسانی در دانشگاهها محدودیت ایجاد کردهاند، تاکید کردم.
در مجلس نمایندگان آمریکا به نظریهپردازان اسلامی کردن دانشگاهها و همینطور کسانی که در عمل اساتید و دانشجوها را اخراج میکنند، امکان انتشار کتاب در زمینهی علوم انسانی را محدود میکنند و امکان تدریس آزادنهی این رشتهها را از دانشگاهیان گرفتهاند اشاره کردم.
باید مشخص شود افرادی که متصدی فیلترینگ اینترنت هستند، کسانی که در امر ردیابی مخالفان از طریق هک کردن ایمیلها و صفحات شخصی افراد در شبکههای اجتماعی نقش دارند، چه کسانی هستند و در لیست تحریمهای بینالمللی قرار بگیرند.
در این سخنرانی گفتم باید هزینهی نقض حقوق بشر برای جمهوری اسلامی ایران افزایش پیدا کند. متاسفانه در عمل جمهوری اسلامی ایران به اندازهی کافی پیآمدهای منفی نقض حقوق بشر را احساس نکرده است.
باید واکنش کشورهای غربی و نهادهای حقوقبشری به نقض حقوقبشر در ایران از سطح حرف به عمل برسد و همه کسانی که در سرکوب، کشتار، شکنجه، محدودیت آزادی، آگاهی و اطلاعات دست دارند، متناسب با کاری که انجام میدهند، مجازات شوند.
شما در این سخنرانی، با نام بردن از برخی افراد حکومت ایران، به لزوم اضافه کردن افراد بیشتری به لیست افراد تحریم شده توسط آمریکا اشاره کردهاید. سوابق فعالیتهای نقض حقوقبشری این افراد را پیدا کردید؟
این افراد متصدی اموری هستند که بهطور مستقیم با سرکوب، شکنجه یا محدود کردن آزادی بیان ارتباط دارند. فرض کنید ما میدانیم که تصمیمهای اصلی در زمینهی سیاست داخلی و سیاست خارجی توسط دفتر رهبری صورت میگیرد.
مرکز فرماندهی اصلی در جمهوری اسلامی ایران، دفتر رهبری است. به ظاهر افرادی که در دفتر رهبری فعالیت میکنند، مسئولیت کمتری دارند، اما در واقع این افراد قدرت زیادی دارند. اساسا شکل مدیریت آقای خامنهای اینگونه است که برای خود و مجموعه منصوب به خود، حداکثر قدرت و اقتدار با حداقل مسئولیت را قائل میشود.
در مجلس نمایندگان آمریکا پیشنهاد کردم، دفتر رهبری آماج تحریمها قرار بگیرد و بهطور مشخص افرادی که اطلاعاتی در مورد آنها وجود دارد که در سرکوب شهروندان ایرانی نقش دارند یا در محدود کردن اطلاعات و رسانهها نقش عمده دارند، یا کسانی که بههرحال نظریهپرداز خشونت هستند و با سخن و رفتار خود، خشونت را گسترش میدهند به لیست تحریمها اضافه شوند.
همزمان با سخنرانی شما در مجلس نمایندگان امریکا، محمود احمدینژاد نیز در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کرده است. در بارهی سخنان امسال آقای احمدینژاد در مجمع عمومی سازمان ملل چه فکر میکنید؟
سفر محمود احمدینژاد به امریکا باعث آبروریزی بیشتر برای شخص او و جمهوری اسلامی ایران شد. اگر آقای احمدینژاد تدبیر سیاسی داشت، امسال از آمدن به نیویورک خودداری میکرد.
امسال تصور عمومی در رسانهها و در میان ناظران سیاسی این بود که آقای احمدینژاد حتی در کشور خود هم اعتبار و اقتدار سیاسی پیشین را از دست داده است. این بار نه تنها بخش عمدهای از مخالفان انتخابات ریاست جمهوری، بلکه حتی رهبر جمهوری اسلامی ایران و پشتیبانان سابق آقای احمدینژاد هم، از او حمایت نمیکنند.
امسال به هیچ وجه سفر آقای احمدینژاد به نیویورک جدی گرفته نشد. سخنان او در مجمع عمومی سازمان ملل هم مهم ارزیابی نشد. سفر امسال آقای احمدینژاد به نیویورک، بیاهمیتترین سفر او در هفت سال گذشته بود.
حسین کرمانی
تحریریه: شهرام اسلامی