دستیابی به صلح در افغانستان از طریق ایران

فرستاده‌ی ویژه‌ی وزارت خارجه‌ی آلمان در تهران تلاش خواهد کرد، نظر رهبران ایران را به تعهد نیرومندتر در منطقه‌ی هندوکش جلب کند. همزمان قرار است به پاکستان پیشنهاد شود که در یک روند درازمدت، از ثبات در مناطق مرزی ناآرام میان پاکستان و افغانستان پشتیبانی کند.

علایق مشترک در افغانستان

بدین‌ترتیب، آلمان به همان راهی می‌رود که آمریکا نیز آن را در پیش گرفته است، یعنی راهبرد تازه‌ای برای "منطقه‌ای کردن" مساله‌ی افغانستان و به دیگر سخن، یافتن راه‌حلی منطقه‌ای برای این مساله. تفاوت در آن است که با سفر موتسل‌بورگ به ایران، برلین به مراتب گام‌های سریعتری از دولت باراک اوباما برمی‌دارد.

فرستاده‌ی ویژه‌ی آلمان گفت، ایران عامل مهمی در راهبرد تازه برای افغانستان است. به باور موتسل‌بورگ، تهران نیز علاقه‌ای ندارد که در کابل بار دیگر یک رژیم بنیادگرا برسر کار آید. وی افزود، ایران به عنوان یک کشور اسلامی، می‌تواند مانند کشور‌های عرب، تاثیر درخور اعتمادی روی افغانستان داشته باشد.

موتسل‌بورگ معتقد است که گفت‌وگو درباره‌ی افغانستان، شانس حل مناقشه بر سر برنامه‌ی اتمی ایران را نیز افزایش می‌دهد. فرستاده‌ی ویژه‌ی آلمان یادآور شد که در حل مناقشه‌ها، می‌بایست با مسائل آسان‌تر آغاز کرد و نخست در جستجوی علایق مشترک بود. در افغانستان چنین علایق مشترکی وجود دارد.

همسایه‌ی دشوارتر

ولی همسایه‌ی به مراتب دشوارتر افغانستان، در حال حاضر پاکستان است که واشنگتن نیز این کشور را در کانون تاملات خود قرار داده است. در پاکستان نیروهای طالبان تجدیدسازمان یافته‌اند و نفوذشان به گونه‌ای فزاینده در حال گسترش است.

با فشار کشورهای غربی، دولت پاکستان ده روز پیش هجوم نظامی بزرگی را علیه مواضع اسلام‌گرایان تندرو آغاز کرد. به گزارش سازمان ملل، در منطقه‌ی جنگی واقع در دره‌ی سوات، در حال حاضر بیش از نیم میلیون تن آواره شده‌اند. سازمان ملل قصد دارد پلی هوایی برای یاری به آوارگان دره‌ی سوات ایجاد کند.

آلمان نیز قصد دارد به آوارگان پاکستانی کمک کند. ولی به گفته‌ی موتسل‌بورگ، در درازمدت باید با پروژه‌های عمرانی در مناطق بحرانی، از اسلام‌آباد پشتیبانی کرد. فرستاده‌ی ویژه‌ی وزارت خارجه‌ی آلمان معتقد است که باید بویژه برای جوانان در این منطقه چشم‌انداز روشنی ایجاد کرد. بدین‌ منظور باید در مناطق مرزی میان پاکستان و افغانستان، از طرح‌های ایجاد فرصت‌های شغلی، از طریق آموزش برای پروژه‌‌های عمرانی و کشاورزی منظما پشتیبانی کرد

جلوه‌های راهبرد تازه‌ی آلمان

رفتار کمتر دیپلماتیک هم بخشی از راهبرد تازه‌ی آلمان در مقابل اسلام‌آباد و کابل است. فرستاده‌ی ویژه‌ی آلمان، با شدتی غیرمعمول از دولت پاکستان انتقاد کرد. به گفته‌ی وی، نخبگان سیاسی پاکستان، تاکنون با دولت مانند طعمه‌ای رفتار کرده‌ و بدین‌سان دمکراسی را بی‌اعتبار ساخته‌اند.

از اعتماد آلمان نسبت به حامد کرزای، رییس‌جمهوری افغانستان نیز کاسته شده است. موتسل‌بورگ اعلام کرد که انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان در ماه اوت، با نظارت و بررسی عینی سازمان ملل و اتحادیه‌ی اروپا همراه خواهد بود. وی به‌گونه‌ای غیرمستقیم از سیاست انتخاباتی حامد کرزای انتقاد کرد.

به گفته‌ی فرستاده‌ی ویژه‌ی آلمان، کرزای با محمد فهیم، وزیر دفاع پیشین و جنگ‌طلب مخوف، مردی را برای معاونت ریاست‌جمهوری نامزد کرده که در غرب مورد تقبیح است. البته به گفته‌ی موتسل‌بورگ، مسئول این انتخابات خود افغانی‌ها هستند و مساله‌ی دخالت در تصمیمات پرسنلی مطرح نیست.

BM/FP