دعوت احزاب کرد از مردم برای خانهنشینی در روز انتخابات
۱۳۹۰ اسفند ۵, جمعهحزب دمکرات کردستان، کومله زحمتکشان کردستان، پارت آزادی کردستان و سازمان خبات کردستان ایران در بیانیه مشترکی از مردم کردستان خواستهاند که انتخابات نهمین دور مجلس شورای اسلامی را تحریم کنند.
در بیانیه چهار حزب کردستان آمده است: «تجربهی تلخ مردم ایران از پیامد انتخابات پیشین به ویژه دهمین دورهی ریاست جمهوری که به مصادرهی آرای مردم و خارج ساختن احمدی نژاد از صندوقهای رأی از سوی رهبر نظام و سپاه پاسداران انجامید، بیاعتمادی مردم به این رژیم و به ویژه دم و دستگاههای ذیربط در انتخابات را به اوج خود رسانده است. از طرف دیگر گردانندگان رژیم ایران در روند تأیید صلاحیت کاندیداها، حلقهی "خودیها" را آنقدر تنگ کردهاند که حتی بسیاری از مهرههای سابق این رژیم درآن جای نگرفته و رد صلاحیت شدهاند».
بر اساس این اظهارات، نویسندگان این بیانیه به این نتیجه رسیدهاند که «پروسهی انتخابات از تمامی معیارهای یک انتخابات آزاد و دمکراتیک خالی است و مجلس نمیتواند خارج از امر و ارادهی خامنهای عمل کند». به همین دلیل افق پیش روی انتخابات مجلس نهم را "تیره و تار" توصیف کردهاند.
در پایان این بیانیه از مردم کردستان درخواست شده تا روز انتخابات از طریق شبکههای اجتماعی و به هر شیوهی ممکن، به طور فشرده در راستای تحریم انتخابات فعالیت کنند.
احزاب کردستان معمولا انتخاباتهای برگزارشده در جمهوری اسلامی را تحریم کردهاند. البته استثناهایی هم وجود داشته است. "همن سیدی" تحلیلگر مسائل کردستان به دویچهوله میگوید تحریم انتخابات یک سنت و کلیشه در کردستان نیست. او میگوید: «حزب دموکرات کردستان ایران که آن زمان با حزب دموکرات کردستان یکی بودند، در سال ۱۳۷۸، انتخابات مجلس ششم را نه تنها تحریم نکرد، بلکه از مردم خواست که به کاندیداهای آزادیخواه رأی دهند و به هرحال شرکت در انتخابات را تأیید کردند بنابراین اینطور نیست که فقط به خاطر رویدادهای پیش آمده در پی انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ چنین تحریمی صورت گرفته باشد. دو حزب از این چهار حزب تحریمکننده کنونی نیز ازجمله حزب دموکرات کردستان و پارت آزادی کردستان در انتخابات پیشین ریاست جمهوری مردم را به شرکت در انتخابات تشویق کرده بودند. پس این را نمیتوانیم بهعنوان یک کلیشه یا روتین یا یک سنت کلی درنظر بگیریم. این خودش یک ابتکار است».
بیانیههای جداگانه، مواضع مشترک
در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ حزب دموکرات کردستان و پارت آزادی کردستان پس از سخنان مهدی کروبی در دفاع از حقوق اقلیتها، از این کاندیدا حمایت کردند و مردم را به شرکت در انتخابات و رای دادن به کروبی تشویق کردند. همین موضعگیری نیزانتقادات زیادی را از سوی سایر احزاب کردستان در پی داشت.
پیشتر در دیماه دو حزب دموکرات کردستان ایران و کومله کردستان ایران در بیانیه مشترکی انتخابات مجلس را تحریم کرده بودند. از آقای سیدی پرسیدیم که چرا حالا که موضع تحریم در بین احزاب عمده کردستان مشترک است، تمامی آنها با هم بیانیه نمیدهند. همن سیدی میگوید: «از لحاظ منطقی درستش این بود که این شش حزب باهم این بیانیه را بدهند و مطمئنا تأثیرگذاریاش بیشتر بود. ولی بههرحال در سالهای اخیر روابط سالمی بین این احزاب برقرار نبوده. بسیاری از این احزاب دارای انشقاقها و انشعابهایی ازهم هستند و روابط خوبی باهم ندارند. هرچند الان نفس این کار جمعی را باید یک قدم به جلو در نظر بگیریم، ولی خب تأثیرگذاریش در این حد که شش حزب باهم اعلامیه را میدادند، طبعاً نخواهد بود».
اهمیت انتخابات مجلس برای اقلیتها
انتخابات مجلس برای ساکنان شهرهای کوچک و همچنین اقلیتهای قومی ومذهبی از اهمیت ویژهای برخوردار است. در بسیاری از شهرستانها در حالی که رقم مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری بسیار پایین است ولی میزان مشارکت مردم در انتخابات مجلس یا شوراها بسیار بالاست.
مسائل مشترک منطقهای و قومی، و ضرورت داشتن یک نماینده در مجلس برای این گروه در بسیاری موارد بر خواستهای سیاسی پیشی گرفته است. آیا این عامل در کردستان هم وجود دارد و میتواند علیرغم فراخوان تحریم از سوی شش حزب عمده کردستان، مردم را به پای صندوق رای بکشاند؟
پاسخ آقای سیدی منفی است: «این نظریه هست که در انتخابات محلی و انتخابات در سطح شهرستان، میزان استقبال و رقابت معمولاً بیشتر از انتخاباتی مثل انتخابات ریاست جمهوری است. ولی در کنار این فاکتور، فاکتور دیگری هم هست و آن میزان سیاسی بودن مردم کردستان است که به نظر من فاکتور قبلی را خنثی میکند. شاید در مناطقی که فقط رقابتهای محلی، طایفهای و عشیرهای و رقابتهای در سطح شهر و بخش و شهرستان و روستا جاری است و آگاهی سیاسی بالا نیست، این فاکتور بسیار پررنگ باشد. ولی در کردستان ضمن این که این فاکتور هم دخیل است، متقابلاً فاکتوری هم هست که این را خنثی میکند و آن این که کردستان در سه دههی اخیر نشان داده که از میزان شعور و آگاهی سیاسی بالایی برخوردار است. به همین دلیل به نظر من این فاکتور در کردستان زیاد دخیل نخواهد بود».
دعوت به خانه نشینی در روز انتخابات
در بیانیه حزب دمکرات کردستان، کومله زحمتکشان کردستان، پارت آزادی کردستان و سازمان خبات کردستان ایران از مردم کردستان خواسته شده تا در روز ۱۲ اسفند، روز برگزاری انتخابات مجلس نهم در خانههای خود بمانند.
در بیانیه این چهار حزب آمده است: «برای آنکه بایکوت انتخابات در کردستان، انعکاس و بازتاب بهینهای داشته باشد، خواستار آنیم که روز دوازدهم اسفند، مردم در منازل خود باقی بمانند تا مراکز رأی گیری، خیابانها و اماکن عمومی خلوت باشند و تنها نیروهای سرکوبگر و عوامل جمهوری اسلامی در آنها مشاهده شوند».
در این راستا شورای هماهنگی راه سبز امید نیز از مردم ایران دعوت مشابهی به عمل آورده است.
همن سیدی تاکید میکند که ابتکار ماندن در خانه در روز انتخابات در کردستان سابقه قبلی دارد. او به شعار تبلیغاتی احزاب کرد در تحریمهای قبلی اشاره میکند که عنوان میکردند: «صندوقهای رای را با ناظران انتخابات تنها بگذارید».
وی البته تاکید میکند که اگر در این مورد ائتلافی بین احزاب کرد و اصلاحطلبان صورت میگرفت بسیار تاثیرگذارتر بود اما به نظر او هنوز زمان این ائتلاف نرسیده: «این هماهنگی نیاز به کار بیشتری دارد البته روابط جریانات سیاسی کردستان با جریانات سراسری الان در وضعیت بهتری نسبت به گذشته است اما هنوز به این مرحله نرسیده که با هم اعلامیه مشترکی بدهند. شاید در آینده شاهد این ائتلاف باشیم».
میترا شجاعی
تحریریه: بهمن مهرداد