1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

روایت ابراهیم رئیسی از رابطه پرواز دلار با جنبش اعتراضی

۱۴۰۱ اسفند ۸, دوشنبه

رئیس دولت سیزدهم ادعا کرده "شکست‌خوردگان اغتشاشات" در اوج‌گیری قیمت دلار و ارزهای معتبر در بازار دست دارند. معاون اول رئیسی در جلسه غیرعلنی مجلس برای بررسی التهاب بازار ارز گفته "همینه که هست".

https://p.dw.com/p/4O2km
ابراهیم رئيسی، رئیس‌جمهور ایران
ابراهیم رئيسی، رئیس‌جمهور ایرانعکس: Atta Kenare/AFP/Getty Images

با ادامه جهش قیمت دلار و دیگر ارزهای معتبر در بازار آزاد ایران ابراهیم رئیسی هم روایت خود از علت این تحولات را بیان کرد که کمابیش تکرار ادعای دیگر مقام‌های دولتی است.

به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، رئیس دولت سیزدهم روز دوشنبه، هشتم اسفند در دیدار با امامان جمعه مراکز استان‌ها مدعی شد التهاب‌های اخیر در بازار ارز "حاصل نقش‌آفرینی دست‌های بیگانه" است.

ابراهیم رئیسی ادعا کرده "دشمن" وقتی دید موفق به سد کردن جریان پیشرفت ایران نشده "ابتدا بلوا و اغتشاش خیابانی به راه انداخت" و وقتی در این کار ناکام ماند "تلاش کرد با افزایش بی‌اعتمادی و ایجاد نارضایتی و کشاندن آن به سفره مردم اهداف خود را دنبال کند".

منظور از "بلوا و اغتشاش" جنبش اعتراضی بی‌سابقه‌ای است که از هفته پایانی شهریور ماه آغاز شد و با وجود کشتار صدها نفر و بازداشت ده‌ها هزار معترض همچنان ادامه دارد.

ادعای نخ‌نمای نقش "دشمن خارجی"

موج جدید اعتراض شهروندان ایران در ابتدا در واکنش به کشته شدن مهسا امینی پس از بازداشت توسط گشت ارشاد آغاز شد و خیلی سریع گسترش یافت و سویه‌ای ضد حکومتی به خود گرفت.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

نسبت دادن تمام نابسامانی‌ها و واکنش اعتراضی شهروندان به "دشمن خارجی و معاندان" رویه‌ای متداول و نخ‌نما در جمهوری اسلامی است که معترضان هم در افشای آن شعارهای زیادی می‌دهند؛ مانند شعار "دشمن ما همین‌جاست، دروغ میگن آمریکاست".

خلاف‌گویی رئیسی درباره میزان فروش نفت

رئیسی در روایت خود درباره علت سقوط ارزش پول ملی مطالب کاملا خلاف واقعی هم مطرح کرده که نمی‌تواند فقط به بی‌اطلاعی او از امور کشور مربوط باشد.

او ادعا کرده دولت او "در مدت کوتاهی توانست فروش نفت را به سطح پیش از تحریم‌ها رسانده، روابط و تجارت خارجی را احیا کند".

دولت سیزدهم در لایحه بودجه سال آینده میزان فروش نفت را روزی یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه پیش‌بینی کرده که اغلب کارشناسان و بسیاری از نمایندگان مجلس آن را غیرواقع‌بینانه ارزیابی می‌کنند.

اگر همین برآورد غیرواقع‌بینانه هم محقق شود باز هم فروش نفت به سطح پیش از تحریم نمی‌رسد. پیش از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و اعمال مجدد تحریم‌های تعلیق‌شده فروش روزانه نفت ایران به بیش از دو و نیم میلیون بشکه هم رسیده بود.

با شتاب گرفتن سقوط ارزش پول ملی، نسبت دادن آن به "توطئه" توسط کارگزارن حکومتی بیشتر شده، ضمن این که همین تاکیدها هم به نوعی اعتراف به عجز دولت در کنترل اوضاع است.

اعتراف به خارج شدن مدیریت ارزی از دست دولت

حسین شریعتمداری، نماینده رهبر جمهوری اسلامی در موسسه کیهان هفتم اسفند در یادداشتی این مسئله را به شکل آشکارتری بیان کرد و نوشت "یک مشت انسان‌نمای بی‌سروپا" تواسنته‌اند در سیستم ارزی نظام اخلال کنند و "مدیریت ارزی کشور را از دست مدیران شایسته و دلسوز دولت مردمی خارج کرده و در اختیار خود بگیرند".

شریعتمداری با ابراز تاسف از این که قیمت دلار به شاخص قیمت تمامی کالاها و خدمات تبدیل شده اذعان کرد کسانی که مدیریت سیستم ارزی را در اختیار گرفتند موفق شده‌اند "گرانی افسار گسیخته و روز‌افزونی را به مردم مظلوم و پاکباخته ایران اسلامی تحمیل کنند".

سقوط آزاد ارزش پول ملی ایران
سقوط آزاد ارزش پول ملی ایرانعکس: Reuter/R. Homavandi

این اظهارات گرچه ادامه همان "تئوری توطئه" مقام‌های حکومتی برای توجیه معضلات است، در عین حال این واقعیت را تائید می‌کند که کنترل اوضاع بیش از پیش از دست حکومت خارج می‌شود.

ابراهیم رئیسی نقش سیاست‌های دولت خود در اوج گرفتن دوباره تورم را هم کتمان می‌کند و آن را نتیجه تکلیف‌های قانون بودجه سال ۱۴۰۱ در مورد یارانه‌ها و حذف ارز ترجیحی عنوان کرده است.

حکومت مسئله سقوط پرشتاب ارزش ریال و بالا رفتن ساعتی بهای ارز و طلا در بازار آزاد  را یک مسئله امنیتی تلقی می‌کند و برای رسیدگی به آن در مجلس شورای اسلامی یک نشست غیرعلنی و در غیاب نمایندگان افکار عمومی برگزار ‌کرد.

مخبر در نشست غیرعلنی مجلس: همینه که هست

این نشست غیر علنی روز شنبه، ششم اسفند با حضور محمد مخبر، معاون اول رئیسی، احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد و دارایی و محمدرضا فرزین، رئیس بانک مرکزی برگزار شد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

خاندوزی پس از این نشست در جمع خبرنگاران گفت: «‌پشت پرده اختلالات بازار ارز شناسایی شده و به زودی نهادهای امنیتی و اطلاعاتی و قضایی تکلیف این افراد را مشخص خواهند کرد‌.»

علیرضا بیگی، نماینده تبریز  در مجلس در گفت‌وگو با سایت "اقتصادسنج" می‌گوید محمد مخبر در جلسه غیرعلنی به صراحت به نمایندگان گفته "ما راه حل بهتری برای مدیریت بازار ارز نداریم و همینه که هست."

بیگدلی این سخنان معاون اول رئیسی را "غیر مسئولانه‌ترین سخن یک مقام دولت" خوانده و گفته است: «استنباط ما از جلسه با تیم اقتصادی دولت این است که برنامه‌ای برای برون‌رفت از شرایط موجود وجود ندارد.»

برخی کارشناسان معتقدند با ادامه رکود اقتصادی، تورم سرسام‌آور و سقوط ارزش پول ملی تنها امکانی که ممکن است اوضاع اقتصادی را اندکی بهبود بخشد به نتیجه رسیدن مذاکرات احیای برجام است که هنوز در بن بست قرار دارد.