رونق تجارت اسلحه در سراسر جهان

بر اساس گزارش مؤسسه تحقیقات صلح استکهلم (موسوم به سیپری) در عرض پنج سال گذشته حجم فروش اسلحه در سراسر جهان نسبت به فاصله ‌زمانی سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۶ تا ۲۸ درصد افزایش داشته است.

در این میان دو صادرکننده‌ی عمده تسلیحات نظامی یعنی آمریکا (با ۳۰ درصد) و روسیه (با ۲۴ درصد) بیش از نیمی از تجارت جهانی سلاح را به خود اختصاص داده‌اند. کشور آلمان با سهمی معادل ۹ درصد جایگاه سوم را در اختیار دارد.

طبق گزارش مؤسسه سیپری آلمان زیردریایی و ناوچه صادر کرده و کره جنوبی‌، یونان و آفریقای جنوبی از بازارهای اصلی خریدار سلاح‌های آلمانی بوده‌اند.

فرانسه با ۸ درصد و بریتانیا با ۴ درصد به ترتیب در رده‌ی چهارم و پنجم صادرکنندگان تجهیزات نظامی قرار گرفته‌اند.

به گفته‌ی یکی از کارشناسان مؤسسه تحقیقات صلح استکهلم ظهور چین به عنوان صادرکننده اسلحه از موارد قابل توجه به شمار می‌رود. بیش از همه پاکستان خریدار تسلیحات چینی نظیر کشتی و هواپیماهای جنگی بوده است. در حالی که چین در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ خود بزرگترین واردکننده‌ی سلاح در جهان شناخته می‌شد.

در این گزارش ذکر شده که کشور هند در فاصله‌زمانی سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۱ با سهمی معادل ۱۰ درصد بزرگترین واردکننده سلاح در جهان به شمار می‌رود. کشمکش با کشور همسایه پاکستان، درگیری‌های داخلی و همچنین جنگ بر ضد تروریسم از دلایل اصلی واردات سلاح از سوی هند عنوان می‌شود.

کره‌ی جنوبی، پاکستان، چین و سنگاپور پس از هند به ترتیب بیشترین میزان واردات سلاح را به خود اختصاص داده‌اند.

پیتر ویتزمن، از تحلیلگران مؤسسه سیپری احتمال می‌دهد که وابستگی واردکنندگان عمده سلاح در آسیا در سال‌های آینده کاهش یابد زیرا بسیاری از کشورهای در حال توسعه این قاره در حال تلاش برای گسترش صنعت داخلی تولید سلاح خود هستند تا به این ترتیب وابستگی خود را به کشورهای غربی کاهش دهند.

فروش عمده سلاح از روسیه به سوریه

از سال ۲۰۰۲ به بعد سوریه با افزایشی ۵۸۰ درصدی واردات سلاح خود را به طور قابل توجهی گسترش داده است. در گزارش مؤسسه تحقیقات صلح استکهلم کشور روسیه تأمین‌کننده اصلی تسلیحات سوریه معرفی شده و آمده است که علیرغم تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا مبنی بر منع فروش سلاح به سوریه، ۷۲ درصد از تجهیزات نظامی این کشور ساخت روسیه هستند.

دولت مسکو در سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۱ رژیم بشار اسد را با سیستم‌های دفاع هوایی و موشک‌های ضد کشتی تجهیز کرده و به گفته‌ی پژوهشگران این مؤسسه به این ترتیب امکان سوریه را برای دفاع در برابر حملات نظامی خارجی افزایش داده‌است.

مؤسسه تحقیقات صلح استکهلم جزئیات بیشتری را در مورد ورود سلاح به سوریه از زمان آغاز ناآرامی‌ها در این کشور در ماه مارس ۲۰۱۱ منتشر نکرده است.

روسیه یکی از حامیان دولت بشار اسد به شمار می‌آید و این کشور به همراه چین تا کنون دو بار قطعنامه‌های تصویب شده در شورای امنیت سازمان ملل علیه سوریه را وتو کرده است.

به گفته‌ی کارشناسان این مؤسسه خیزش‌های مردمی در کشورهای خاورمیانه موسوم به "بهار عربی" تأثیر "اندکی" بر تجارت بین‌المللی سلاح داشته است.

مؤسسه تحقیقات صلح استکهلم اواخر ماه فوریه نیز اطلاعاتی در مورد ۱۰۰ شرکت برتر تولیدکننده سلاح منتشر کرد. بر اساس اطلاعات منتشره، این شرکت‌‌ها در سال ۲۰۱۰ به ارزش ۴۱۱ میلیارد دلار تسلیحات نظامی معامله کردند.

گزارش تازه مؤسسه سیپری تجارت سلاح‌های اصلی و متعارف نظیر هواپیماها، توپخانه‌ها و موشک‌ها را مورد ارزیابی قرار داده و سلاح‌های کوچکتر یا وسائل نقلیه جنگی را شامل نمی‌شود.

SN/MM