رژیم غذایی ناسالم پدرومادر، دلیلی برای چاقی کودکان

پژوهش‌های علمی انجام شده توسط دانشمندان در چهارگوشه‌ی جهان نشان می‌دهند که استعمال الکل و دخانیات و نیز تغذیه نامناسب اثرات مخربی بر جنین زنان باردار دارد. اما حال نتیجه یک پژوهش مشخص کرده که تغذیه والدین و سبک زندگی آنان پیش از بسته شدن نطفه نیز بر جنین تأثیر می‌گذارد.

پژوهشگران در مقاله‌ای که در نشریه تخصصی "Nature Genetics" به چاپ رسیده، نوشته‌اند که برای نمونه کشیدن سیگار و رژیم غذایی ناسالم می‌تواند در فعال‌سازی یا خنثی کردن ژن‌ها اثر بگذارد. این عادات درست مانند اثرات ژنتیک می‌توانند به شکل موروثی منتقل شوند.

پژوهشگران برای انجام این مطالعه موش‌هایی را که در اثر تغذیه پرچرب دچار اضافه وزن شده و به بیماری دیابت نوع دوم مبتلا بودند، مورد آزمایش قرار دادند. آنها از طریق لقاح مصنوعی این موش‌ها را باردار کرده و سپس جنین را از بدن مادر خارج کرده و به رحم یک موش ماده سالم منتقل کردند.

بیشتر بخوانید: اهمیت رژیم غذایی سالم پدر در سلامت جنین

چندین پژوهش که پیشتر روی موش و انسان انجام شده، نشان داده‌اند که چاقی و بیماری‌های ناشی از آن می‌توانند از طریق پدر‌ها به فرزندان منتقل شوند. حال با این پژوهش پژوهشگران موفق شده‌اند ثابت کنند تأثیر مادر بر نحوه سوخت و ساز بدن فرزند بسیار بیشتر از پدر است.

افزون بر این بسته به جنسیت جنین این تأثیر می‌تواند متفاوت باشد: فرزندان دختر چاق‌تر و فرزندان پسر بیش از هرچیز با مشکل قند خون بالا روبرو شده‌اند.

والدین چاق، کودکان چاق

مارتین هرابه دی آنگلیس، مدیر مؤسسه IEG در مونیخ و یکی از دست‌اندرکاران پژوهش مزبور این موضوع را که والدین چاق، فرزندان چاق خواهند داشت امری شناخته‌شده می‌خواند.

به گفته او تا کنون اغلب این چاقی به ژن‌ها ربط داده می‌شد اما حالا به واسطه این پژوهش مشخص شده که چاقی واقعا از طریق "گامت‌ها" منتقل می‌شود. گامت به سلول تخصص یافته‌ای گفته می‌شود که مسئول تولید مثل جنسی است.

دی‌آنگلیس اضافه می‌کند که نتایج این پژوهش روی موش‌ها شاید بتواند شیوع بیماری‌های قندی در میان انسان‌ها را توضیح دهد.

دانشمندان دانمارکی پیش از این به واسطه تحقیقی نشان داده بودند که استعداد چاقی می‌تواند از یک نسل به نسل بعد منتقل شود. پژوهشگران در هر دو پژوهش موفق به یافتن تغییرات وراژنتیکی در اسپرم شده بودند. این تغییرات روی تنظیمات ژن‌ها برای کنترل اشتها اثرگذار هستند. وراثت وراژنتیکی (یا فرا وراثت) بر خلاف وراثت ژنتیکی قابل بازگشت نیست.

به گفته پژوهشگران شیوه سالم زندگی می‌تواند روی نسل‌‌های بعد نیز تأثیر بگذارد. به این ترتیب چاقی و دیابت نوع دوم می‌توانند از طریق بهبود عادات غذایی در نسل‌های بعدی کاهش یابند.